Πώς ένας καλός ύπνος μπορεί να βοηθήσει στον περιορισμό των κακών αναμνήσεων

Γίνεται όλο και πιο προφανές ότι ο ύπνος διαδραματίζει κομβικό ρόλο στην υγεία μας, βοηθώντας τον οργανισμό να διατηρήσει διάφορες λειτουργίες του, συμπεριλαμβανομένης της υγείας του εγκεφάλου και της ψυχικής υγείας. Νέα μελέτη από τα Πανεπιστήμια του Γιορκ και της Ανατολικής Αγγλίας στο Ηνωμένο Βασίλειο - τα ευρήματα της οποίας εμφανίζονται στο PNAS - εξετάζει τώρα μία ακόμη πιο ενδιαφέρουσα πτυχή της σχέσης μεταξύ ύπνου, εγκεφάλου και ψυχικής υγείας.

Για τη μελέτη αυτή, οι ερευνητές στρατολόγησαν 85 υγιείς ενήλικες ηλικίας 18-30 ετών - εκ των οποίων 30 ήταν άνδρες και οι υπόλοιποι γυναίκες - από τους οποίους ζήτησαν να περάσουν μια νύχτα στο εργαστήριο ύπνου. Περίπου οι μισοί (43 συμμετέχοντες) έπρεπε να μείνουν ξύπνιοι όλη τη νύχτα, ενώ οι υπόλοιποι κοιμήθηκαν επαρκώς.

Για να δουν πώς ο ύπνος ή η έλλειψή του μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του εγκεφάλου να καταστέλλει ανεπιθύμητες αναμνήσεις και σκέψεις, οι ερευνητές είχαν ζητήσει προηγουμένως από τους συμμετέχοντες να κάνουν μια άσκηση: Έπρεπε να δουν φωτογραφίες προσώπων, μερικές από τις οποίες εμφανίζονταν στο πλαίσιο αρνητικών σκηνών, όπως ένα τροχαίο ατύχημα.

Το επόμενο πρωί, όλοι οι συμμετέχοντες έπρεπε είτε να ανακαλέσουν τη σκηνή που σχετίζεται με ένα συγκεκριμένο πρόσωπο είτε να καταστείλουν την ανάμνηση μίας σκηνής με αρνητική συσχέτιση. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν σαρώσεις λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας για να διερευνήσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα των συμμετεχόντων αυτή τη στιγμή.

Όταν τους ζητήθηκε να ανακαλέσουν δυσάρεστες αναμνήσεις, έγινε αντιληπτό ότι οι συμμετέχοντες που είχαν περάσει μια νύχτα αϋπνίας είχαν μειωμένη ενεργοποίηση της δεξιάς προμετωπιαίας περιοχής του εγκεφάλου, η οποία σχετίζεται με τη συναισθηματική ρύθμιση και την απώθηση των ενοχλητικών σκέψεων.

Αντίθετα, οι συμμετέχοντες που είχαν ξεκουραστεί επαρκώς είχαν υψηλότερη δραστηριότητα σε αυτή την περιοχή του εγκεφάλου και μειωμένη δραστηριότητα στον ιππόκαμπο, η οποία σχετίζεται με την ανάκληση μνήμης.

Οι ερευνητές εξήγησαν ότι αυτό υποδηλώνει ότι οι ξεκούραστοι συμμετέχοντες ήταν σε καλύτερη θέση να περιορίσουν τις ανεπιθύμητες αναμνήσεις - μια λειτουργία που ονομάζεται «καταστολή μνήμης». Αντίθετα, αυτή η λειτουργία ήταν μειωμένη στον εγκέφαλο των συμμετεχόντων που είχαν μείνει άυπνοι.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της μελέτης, η Caroline Horton, PhD, καθηγήτρια ύπνου και γνώσης στο Πανεπιστήμιο Bishop Grosseteste στο Λίνκολν του Ηνωμένου Βασιλείου, η οποία δεν συμμετείχε σε αυτή την έρευνα, είπε: «Πρόκειται για μια μελέτη υψηλής ποιότητας που, υποψιάζομαι, θα ξεκινήσει ένα κύμα πειραματικών εργασιών για τη διερεύνηση των δεσμών μεταξύ ύπνου και αναστολής, κάτι που είναι πολύ θετικό. 

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Οι πειραματικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν στη μελέτη χρησιμεύουν ως μοντέλο για να σκεφτούμε πώς ο ύπνος μπορεί να βοηθήσει για να κρατήσει μακριά το ανεπιθύμητο ή επιβλαβές συναισθηματικό υλικό, αλλά δεν αποδεικνύει ακόμη με ακρίβεια πώς ο διαταραγμένος ύπνος για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα μπορεί να επηρεάσει συγκεκριμένες καταστάσεις ψυχικής υγείας, όπως το σύνδρομο μετατραυματικού στρες».