Υπ. Υγείας: Εμβολιασμός για ιλαρά, 11 περιστατικά το 2025

Τον εμβολιασμό με το εμβόλιο ΜΜR σε παιδιά, εφήβους και ενήλικες που δεν έχουν εμβολιαστεί με τις απαραίτητες δόσεις  συστήνει το Υπουργείο Υγείας για την προφύλαξη από τη νόσηση και αποφυγή έξαρσης επιδημίας ιλαράς, σημειώνοντας παράλληλα ότι από την αρχή του 2025 έχουν δηλωθεί στην Κύπρο 11 περιστατικά ιλαράς.

Σε ανακοίνωση του Υπουργείου αναφέρεται ότι οι Κύπριοι ταξιδιώτες συστήνεται να είναι εμβολιασμένοι με το εμβόλιο MMR σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού.

Ιδιαίτερο κίνδυνο για νόσηση με ιλαρά, διατρέχουν οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται συγγενείς και φίλους ή συμμετέχουν σε εκδηλώσεις μαζικής εστίασης, προστίθεται.

Καλείται το κοινό να επικοινωνήσει με το γιατρό του το συντομότερο δυνατόν αν παρουσιάζονται ύποπτα συμπτώματα συμβατά με την ιλαρά, όπως πυρετός και εξάνθημα. Συστήνεται να τηλεφωνήσουν οι πολίτες πριν την επίσκεψή τους, ώστε να γίνουν οι κατάλληλες ρυθμίσεις των ραντεβού με σκοπό να μειωθεί ο κίνδυνος μετάδοσης της ιλαράς.

Όσοι έχουν έρθει σε στενή επαφή με άτομο που πάσχει από ιλαρά ακόμα και αν δεν έχουν οποιοδήποτε σύμπτωμα, καλούνται επίσης να επικοινωνήσουν με το γιατρό τους.

Στην Κύπρο είχαν καταγραφεί 27 κρούσματα το 2024, ενώ σποραδικά κρούσματα των προηγούμενων ετών αφορούσαν εισαγόμενα περιστατικά. Από την αρχή του 2025 μέχρι σήμερα έχουν δηλωθεί 11 περιστατικά ιλαράς.

 Πρόληψη και εμβολιαστικά κέντρα

Στην Κύπρο, ο εμβολιασμός κατά της ιλαράς γίνεται με το τριπλό εμβόλιο Ιλαράς-Παρωτίτιδας-Ερυθράς (MMR), το οποίο χορηγείται με βάση το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού σε 2 δόσεις: από την ηλικία των 12 μηνών (1η Δόση) και σε ηλικία 4 ετών (2η Δόση), μπορεί όμως να χορηγηθεί και νωρίτερα, αρκεί να έχουν περάσει 4 εβδομάδες μετά την 1η δόση.

Ο εμβολιασμός γίνεται δωρεάν σε όλους τους δικαιούχους του ΓΕΣΥ και στα Κέντρα Προστασίας Μητρότητας και Παιδιού για τους μη δικαιούχους. Σε περιόδους επιδημίας με βάση τις συστάσεις του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας μπορεί να γίνεται εμβολιασμός με MMR από την ηλικία των 6 μηνών.

Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να επανεμβολιάζονται με 2 δόσεις MMR μετά την ηλικία των 12 μηνών σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Βρέφη ηλικίας 9 έως 11 μηνών που πρόκειται να επισκεφτούν χώρες στις οποίες ενδημεί η ιλαρά, συστήνεται να εμβολιαστούν με μια (1) δόση του εμβολίου MMR πριν την αναχώρησή τους.

Τι είναι η ιλαρά, συμπτώματα και πως μεταδίδεται

Η ιλαρά είναι μια οξεία ιογενής, εμπύρετη εξανθηματική νόσος, ιδιαίτερα μεταδοτική. Ο εμβολιασμός έχει μειώσει δραματικά τη συχνότητα εμφάνισης ιλαράς στην Ευρώπη, αλλά συνεχίζουν να αναφέρονται κρούσματα ιλαράς και επιδημίες.

Τα κρούσματα Ιλαράς εμφανίζονται συνήθως στο τέλος του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης και η νόσος είναι πιο σοβαρή σε βρέφη και ενήλικες, κυρίως λόγω επιπλοκών. 

Πριν την εφαρμογή συστηματικού εμβολιασμού παρατηρούνταν επιδημικά κύματα κάθε 2-3 χρόνια. Στις ανεπτυγμένες χώρες, πριν την καθιέρωση του εμβολιασμού, νοσούσε περίπου το 90% του πληθυσμού ως την ηλικία των 15 ετών. Μετά την εφαρμογή του εμβολιασμού, σε χώρες με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη μειώθηκε η επίπτωση της νόσου έως 98% και σταμάτησε η εμφάνιση επιδημικών κύκλων.

Σήμερα η νόσος προσβάλλει μη εμβολιασμένα παιδιά και ενήλικες και επιδημικές εξάρσεις συμβαίνουν όταν αυξηθεί το ποσοστό επίνοσων στον παιδικό πληθυσμό.

Υπήρξε υψηλή δραστηριότητα ιλαράς συνολικά στην ΕΕ/ΕΟΧ τους τελευταίους 12 μήνες, ωστόσο η κατάσταση διαφέρει ανά χώρα.

Η ιλαρά οφείλεται στον ιό της ιλαράς, έναν  RNA ιό, που ανήκει στην ομάδα των παραμυξοϊών του γένους Morbillivirus.  Ο άνθρωπος είναι το μόνο υπόδοχο του ιού στην φύση.

Η νόσος μεταδίδεται εξαιρετικά εύκολα σε κλειστούς χώρους υπό συνθήκες συνωστισμού.

Η μετάδοση γίνεται με άμεση επαφή με μολυσμένες εκκρίσεις του αναπνευστικού ή αερογενώς μέσω των σταγονιδίων του αναπνευστικού, που διασπείρονται από ένα μολυσμένο άτομο μέσω του βήχα, της αναπνοής ή του φτερνίσματος.

Η μετάδοση μπορεί να γίνει 4 ημέρες πριν την έκθυση του εξανθήματος έως 4 ημέρες μετά (η μέρα εμφάνισης του εξανθήματος ορίζεται ως μέρα 0), οπότε και η συγκέντρωση του ιού στις εκκρίσεις είναι πολύ ψηλή και ο βήχας, η καταρροή και το φτάρνισμα πιο έντονα.

Ο χρόνος επώασης της νόσου κυμαίνεται από 7 έως 21 ημέρες (συνήθως είναι 10-12 ημέρες από την έκθεση έως το πρόδρομο στάδιο και 14 ημέρες από την έκθεση έως την εμφάνιση του εξανθήματος).

Διακρίνονται 3 στάδια της νόσου, το πρόδρομο (καταρροϊκό) που διαρκεί 2-4 ημέρες, χαρακτηρίζεται από πυρετό, έντονα καταρροϊκά συμπτώματα (δακρύρροια, ρινόρροια, πταρμό), βήχα, επιπεφυκίτιδα και φωτοφοβία, το εξανθηματικό που διαρκεί 5-6 ημέρες και χαρακτηρίζεται από έκθυση κηλιδοβλατιδώδους εξανθήματος και το στάδιο της αποδρομής (ανάρρωσης) που χαρακτηρίζεται από πτώση του πυρετού και σταδιακή εξαφάνιση του εξανθήματος.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

'Οπως αναφέρει το Υπουργείο Υγείας περίπου 30% των περιπτώσεων ιλαράς έχουν μια ή περισσότερες επιπλοκές που είναι συχνότερες σε παιδιά <5 ετών και ενήλικες >20 ετών. Επίσης αυξημένο κίνδυνο για βαριά νόσηση έχουν οι έγκυες και οι ανοσοκατεσταλμένοι. Σοβαρότερες επιπλοκές είναι η πνευμονία, η οξεία μέση πυώδης ωτίτιδα και η οξεία εγκεφαλίτιδα (1‰).