Τα βήματα γενετικής στην Κύπρο

Τα πρώτα βήματα της γενετικής στην Κύπρο παρουσιάστηκαν σήμερα σε διάσκεψη τύπου στο Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου (ΙΝΓΚ), στην παρουσία του Υπουργού Υγείας και του ιδρυτή και πρώτου ιατρικού διευθυντή του ΙΝΓΚ, καθηγητή Λεύκου Μίτλεττον.

Όπως αναφέρθηκε, το Ινστιτούτο Νευρολογίας & Γενετικής Κύπρου, ιδρύθηκε με την οικονομική αρωγή της αμερικανικής κυβέρνησης και την κυβερνητική στήριξη από την Κύπρο, χωρίς καμιά επιβάρυνση των Κύπριων φορολογούμενων, είτε για την αγορά της γης, είτε την ανέγερση του κτηρίου και τη λειτουργία του Ιδρύματος.

Σύμφωνα με τον κ. Μίτλεττον, αρχικά η έρευνα στο Ινστιτούτο αφορούσε τις μη κληρονομικές παθήσεις, ενώ πλέον με την πρόοδο που σημειώθηκε, οι επιστήμονες έχουν επεκτείνει την έρευνα στο πεδίο της θεραπείας, για περισσότερες από τρεις χιλιάδες κληρονομικές παθήσεις.

Σε ομιλία του ο κ. Μίτλεττον, αναφέρθηκε στην εξέλιξη της γενετικής στην πορεία του χρόνου καθώς και στην πρόσφατη αποκωδικοποίηση του πλήρους ανθρώπινου γονιδιώματος, σημειώνοντας πως υπάρχει πια στη διάθεση της επιστήμης η πρώτη ολοκληρωμένη εικόνα του υποβάθρου του DNA ή όπως ονομάζεται αλλιώς «το βιβλίο της ζωής».

Υπογράμμισε επίσης τις ραγδαίες ανακαλύψεις που έφερε στη γενετική η πληροφορική και ακόμη περισσότερο η βιοπληροφορική και η βιοτεχνολογία, σε συνδυασμό με την τεχνητή νοημοσύνη.

Κατά την παρουσίαση αναφέρθηκε ακόμη στα ηθικά και άλλα διλήμματα, που έχει ενώπιον της η επιστήμη και γενικότερα η ανθρωπότητα, τονίζοντας την ανάγκη να διασφαλιστεί η καταστροφή των δειγμάτων γενετικού υλικού εκατομμυρίων ανθρώπων, που τέθηκαν στη διάθεση εργαστηρίων κατά τη διάρκεια της πανδημίας για τον κορωνοϊό, γιατί όπως εξήγησε μέσα από το υλικό αυτό μπορεί κάποιος να αντλήσει πολύτιμες πληροφορίες.

Παρά τα οφέλη της βιοτεχνολογίας, ο κ. Μίτλεττον, επεσήμανε και τους μελλοντικούς κινδύνους που ελλοχεύουν για την ανθρωπότητα από ακροδεξιούς και όσους άλλους θέλουν τη δημιουργία «παιδιών κατά παραγγελία» χωρίς ελαττώματα, υποδεικνύοντας την απειλή ενός βιολογικού πολέμου, φέρνοντας ως παράδειγμα την πανδημία και πόσο εύκολα μπορεί να εξαπλωθεί ένας ιός.

Υπερηφάνεια για το ΓεΣΥ

Ο κ. Μίτλεττον, εξέφρασε την υπερηφάνεια του για την εφαρμογή του Γενικού Συστήματος Υγείας, δηλώνοντας ότι η Κύπρος απέκτησε σύγχρονο Σύστημα Υγείας και πλέον οι πολίτες έχουν καθολική και ισότιμη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας.

Όπως είπε «ασφαλώς στην αρχή παρατηρούνται λάθη, που οφείλονται στη νοοτροπία του κόσμου, αλλά και στις αδυναμίες των μηχανισμών ελέγχου».

Υπηρεσίες  του ΙΝΓΚ

Από την πλευρά του, ο Γενικός Εκτελεστικός Διευθυντής και Ιατρικός Διευθυντής του ΙΝΓΚ, Καθ. Λεωνίδας Φυλακτού, αναφέρθηκε στη δομή του DNA, λέγοντας ότι «περιεγράφηκε για πρώτη φορά ως ένας διπλός έλικας το 1953 από τους James Watson και Francis Crick», για να σημειώσει ότι «50 χρόνια μετά έγινε η αποκωδικοποίηση του ανθρώπινου γονιδιώματος – διάβασαν δηλαδή γράμμα προς γράμμα το βιβλίο της ζωής, μια ανακάλυψη που διήρκησε 13 χρόνια και στην οποία συμμετείχε και το ΙΝΓΚ».

Ανέφερε πως «είναι γεγονός ότι η γενετική στην Κύπρο ξεκίνησε να αναπτύσσεται με την ίδρυση του ΙΝΓΚ», συμπληρώνοντας πως «από τότε μέχρι σήμερα μετρούμε πολλές ανακαλύψεις, οι οποίες μας βοήθησαν στην καλύτερη αντιμετώπιση των ασθενειών, κυρίως, για αυτές τις οποίες αντιμετωπίζουμε στην Κύπρο».

Επιγραμματικά, αναφέρθηκε στις υπηρεσίες που προσφέρει και αφορούν στις νευρογενετικές και νευρομυϊκές παθήσεις, γενετικές ασθένειες και σύνδρομα, εξετάσεις θαλασσαιμίας, εξετάσεις για σπάνια και συχνά νοσήματα, ιογενείς και βακτηριακές λοιμώξεις, διάφορους τύπους κληρονομικού καρκίνου, καρδιοπάθειες, μεταβολικά νοσήματα και κυτταρογενετικά σύνδρομα.

Τέλος, είπε ότι ως κέντρο αναφοράς έχουν αναλάβει πολλά εθνικά προγράμματα πρόληψης, όπως ο προγεννητικός έλεγχος για τη θαλασσαιμία και το σύνδρομο Down, το πρόγραμμα γενετικής για τον καρκίνο του μαστού, της αταξίας του Φρίντραϊχ, των λοιμώξεων και επιδημιών.

Αμοιβαία στήριξη Υπ. Υγείας - ΙΝΓΚ

Ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χατζηπαντέλας, ανέφερε ότι από τις μηδαμινές υπηρεσίες που προσφέρονταν στην Κύπρο, στους τομείς της Νευρολογίας και Γενετικής, μέχρι την δεκαετία του 1990,  η χώρα πέτυχε την λειτουργία ενός πρότυπου σύγχρονου ερευνητικού και θεραπευτικού Κέντρου, διεθνούς εμβέλειας.

Σύμφωνα με τον κ. Χατζηπαντέλα το πρώτο κέντρο στην Κύπρο δραστηριοποιήθηκε στον τομέα της γενετικής το 1990 τόσο σε διαγνωστικό, όσο και σε ερευνητικό επίπεδο, θεωρούμενο ως Κέντρο Αριστείας και Κέντρο Αναφοράς για την επίσημη αναγνώριση του οποίου έχουμε ήδη τροχοδρομήσει τις σχετικές διαδικασίες.

Σημείωσε ακόμη ότι το ΙΝΓΚ ήταν από τα πρώτα κέντρα το οποίο εντάχθηκε και προσφέρει τις υπηρεσίες του μέσω του ΓεΣΥ και στις περιπτώσεις υπηρεσιών, για τις οποίες υπήρξαν δυσκολίες, το Υπουργείο Υγείας μαζί με τον ΟΑΥ έχει προχωρήσει σε σχετικές διευθετήσεις έτσι ώστε οι υπηρεσίες του ΙΝΓΚ να μπορούν να προσφέρονται στους δικαιούχους του ΓεΣΥ, αφού πρωταρχικός στόχος όλων είναι η εξυπηρέτηση των αναγκών των ασθενών.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Δήλωσε ότι το Τμήμα Μοριακής Ιολογίας του ΙΝΓΚ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή στην αντιμετώπιση της πανδημίας, αφού ήταν το πρώτο εργαστήριο που πρόσφερε τη μοριακή διάγνωση για τον κορωνοϊό, πριν ακόμα φτάσει στην Κύπρο ο ιός και από τότε το εργαστήριο είναι στην υπηρεσία της Κυπριακής Κυβέρνησης ανταποκρινόμενο στις ανάγκες που προκύπτουν.

Της Ουρανίας Στυλιανού