Πώς η διατροφή μπορεί να μας προστατεύσει από τον καύσωνα

28 Ιουλίου 2023, 06:00

Σημαντικός κρίνεται ο ρόλος της διατροφής για την προστασία από τον καύσωνα και την αποφυγή δυσάρεστων φαινομένων, όπως είναι η θερμοπληξία.

Είναι γνωστό ότι το καλοκαίρι, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας, παρατηρείται πιο συχνά το φαινόμενο της εφίδρωσης. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αποβάλλονται μεταξύ 300-900 θερμίδων την ώρα, γι' αυτό επιβάλλεται η αναπλήρωσή τους, που επιτυγχάνεται με την κατανάλωση νερού, όπως και με τη λήψη ικανοποιητικής ποσότητας άλατος προς αποφυγή πρόκλησης θερμοπληξίας.

Σε δηλώσεις στο YgeiaWatch, η πρόεδρος του Συνδέσμου Διατροφολόγων Κύπρου, Δρ Ελένη Ανδρέου, αναφέρει ότι ο βασικός μεταβολισμός και η κινητικότητα του ατόμου συμβάλουν στην παραγωγή ενέργειας / θερμότητας στο σώμα.

«Το σώμα μας αποβάλλει καθημερινά ποσότητες θερμότητας. Αυτό οφείλεται σε διάφορους λόγους οι οποίοι αποκτούν ιδιαίτερη σημασία κατά την περίοδο του καλοκαιριού, όπου η θερμοκρασία αυξάνεται αισθητά», εξηγεί.

Σύμφωνα με τη Δρ Ανδρέου, ο διαχωρισμός παραγωγής ενέργειας είναι έως ακολούθως:

ανάπαυση/ ύπνος → 65-85 θερμίδες/ ώρα
μέτρια κινητικότητα → 300 θερμίδες / ώρα
έντονη κινητικότητα → 600-900 θερμίδες / ώρα

Όπως αναφέρει, ο ρυθμιστής της θερμοκρασίας του σώματος είναι ο υποθάλαμος (στον εγκέφαλο). «Το πρωί η θερμοκρασία του σώματος είναι στα κανονικά επίπεδα (36-37 βαθμούς κελσίου) και όπως προχωρά η μέρα, η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται κατά 0,5-0,7 βαθμούς κελσίου. Έτσι, το καλοκαίρι για να καταφέρουμε να περιορίσουμε την παραγωγή θερμότητας και να αυξήσουμε την αποβολή της πρέπει να τρώμε μικρά και συχνά γεύματα (σε μικρότερες ποσότητες) και να πίνουμε όσο πιο πολλά υγρά μπορούμε», σημειώνει.

Όσον αφορά την ποσότητα των υγρών που χρειαζόμαστε, εξηγεί ότι ορίζεται από την ποσότητα των ούρων που αποβάλλονται , περίπου 1500ml (6 φλυτζάνια νερό των 250ml) την ημέρα, με ιδανική κατανάλωση νερού 8-10 φλυτζάνια. Μείωση των ούρων και παραγωγή τους με σκούρο χρώμα μπορεί να υποδεικνύει αφυδάτωση, συμπληρώνει.

Προσθέτει ότι με τον ιδρώτα χάνονται και άλατα (χλωριούχο νάτριο) έτσι καλό είναι να αναπληρώνεται αυτό το αλάτι για την αποτροπή κοπώσεων ή αρρυθμίας.

«Η ποσότητα του αλατιού που συνιστάται για υγιείς άτομα είναι 5-15γρ. αλατιού (0,5-1,5 κουταλάκια τσαγιού) την ημέρα. Για τα άτομα που έχουν πρόβλημα με την πίεση τους ή πρόβλημα καρδιάς καλύτερα να συμβουλευτούν τον γιατρό τους για τις ποσοτικές τους ανάγκες για αλάτι», σημειώνει.

Η Δρ Ανδρέου σημειώνει ότι η ενεργητικότητα, η μειωμένη λήψη νερού, η υπερβολική λήψη οινοπνεύματος, τα χρονιαία νοσήματα καρδιάς και διαβήτη, η ατελής παραγωγή φαρμάκων όπως είναι τα ηρεμιστικά, τα ναρκωτικά, διουρητικά, τα κατευναστικά είναι παράγοντες που ενισχύουν την θερμοπληξία.

Τονίζει επίσης ότι θερμοπληξία παθαίνουν συχνότερα τα μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα και σε κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις νεότεροι που καταβάλλουν έντονη δύναμη κάτω από ψηλή θερμοκρασία. Υπογραμμίζει ότι άτομα που πίνουν αυξημένη ποσότητα νερού αλλά δεν παίρνουν και την ανάλογη ποσότητα άλατος, κινδυνεύουν να πάθουν θερμοπληξία.

Προφύλαξη μέσω της διατροφής

Σύμφωνα με τη Δρ Ανδρέου, ένας από τους τρόπους για να αποφύγουμε την θερμοπληξία είναι η κατάλληλη δίαιτα ισορροπημένη σε υγρά και άλατα.

«Είναι καλύτερα να αυξήσουμε την κατανάλωση φρούτων, λαχανικών, γαλακτοκομικών προϊόντων (ημιαποβουτυρωμένων ή αποβουτυρωμένων), δημητριακών, ψαριών, πουλερικών και να περιορίσουμε τα γλυκά, τα οινοπνευματώδη ποτά και τις λιπαρές τροφές. Απαραίτητη είναι η λήψη νερού και η αύξηση άλατος».

Διατροφικά tips για προστασία του οργανισμού από τον καύσωνα

Αύξηση υγρών (4-6 φλ νερό/1000 θερμίδες ή 30-45ml / κιλό βάρους ή 8-12 φλ/μέρα)
1 ½ κουταλάκι του γλυκού αλάτι/μέρα για αποτροπή της αφυδάτωσης
Μείωση της κατανάλωσης της τροφής (όχι όμως αποχή από το φαγητό)
Κατανάλωση περισσότερων λαχανικών, φρούτων, δημητριακών, οσπρίων, γαλακτερών (με λιγότερα λιπαρά). Όχι όμως κατάχρηση φρούτων για να μην υπάρξει υπερβολική απώλεια υγρών)
Κατανάλωση ψαριού και κοτόπουλου χωρίς λίπος και αποφυγή λιπαρών κρεάτων
Αποφυγή λιπαρών τροφών, γλυκών, οινοπνευματώδη ποτών
Αποφυγή σακχαρούχων ποτών (για την αποτροπή στομαχικών διαταραχών)
Αποφυγή της καφεΐνης

Για τα άτομα που γυμνάζονται η Δρ Ανδρέου προτείνει: