Παρατηρήσεις και εισηγήσεις για τον Συνήγορο του Ασθενή

Παρατηρήσεις και εισηγήσεις επί του τροποποιητικού νομοσχεδίου για τα δικαιώματα των ασθενών, κατέθεσε στη βουλή η Κίνηση Διεκδίκησης Δικαιωμάτων των Ασθενών (ΚΙΔΔΑ).

Σε σημείωμα που προωθήθηκε στη βουλή με την ευκαιρία της συζήτησης του νομοσχεδίου στην επιτροπή Υγείας, αναφέρεται ότι η ΚΙΔΔΑ πρωτοστάτησε στις ζυμώσεις που προηγήθηκαν της εισαγωγής της νομοθεσίας για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των ασθενών, δημιουργώντας «Επιτροπή Σοφών» που συνέταξε την «Χάρτα Δικαιωμάτων Ασθενών», ενώ στη συνέχεια συμμετείχε στη νομοπαρασκευαστική επιτροπή για τη σύνταξη της σχετικής νομοθεσίας η οποία υφίσταται σήμερα (Ν.1(Ι)/2005).

Η Κίνηση εντοπίζει προβλήματα σχετικά με το τροποποιητικό νομοσχέδιο 2024 που έχει κατατεθεί, που προκύπτουν από το γεγονός ότι δεν έχει κατατεθεί ενιαίο τροποποιημένου κείμενο, ώστε να εύχρηστο και ευανάγνωστο, με σοβαρούς κινδύνους, όπως υπογραμμίζει, ασάφειας και λανθασμένων ερμηνειών.

Περιγραφικά αναφέρεται ότι υπάρχουν περιπτώσεις ασάφειας ως προς το τι τροποποιείται και τι παραμένει, ενώ υπάρχουν και προτεινόμενες τροποποιήσεις (2024) που στην ουσία είναι ταυτόσημες με τις αντίστοιχες πρόνοιες του βασικού νόμου (2005).

Αναφέρεται ότι η εισαγωγή του θεσμού του «Συνηγόρου του Ασθενή», αναβαθμίζει κάθετα τις δυνατότητες εφαρμογής και παρακολούθησης της νομοθεσίας, ώστε να διαφυλάσσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα δικαιώματα και καλώς νοούμενα συμφέροντα των ασθενών.

Υποβαθμίζονται οι Επαρχιακές Επιτροπές Παραπόνων

Παράλληλα, αναφέρεται ότι οι Επαρχιακές Επιτροπές Παραπόνων υποβαθμίζονται σε αποκλειστικά δευτεροβάθμια όργανα εξέτασης παραπόνων, ενώ η προτεινόμενη σύνθεση, (συμμετέχουν μεταξύ άλλων, γιατροί, νοσοκόμοι, Υπ. Υγείας), δημιουργεί αντικειμενικές συνθήκες σύγκρουσης συμφερόντων και έλλειψης του τεκμηρίου της αντικειμενικότητας.

Η Κίνηση εισηγείται την απόσυρση των τροποιητικών άρθρων/εδαφίων σχετικά με τη σύνθεση και τις αρμοδιότητες των Επαρχιακών Επιτροπών και την παραμονή των υφιστάμενων προνοιών του βασικού νόμου (2005) για τις Επαρχιακές Επιτροπές, που θα πρέπει όμως, όπως υποδεικνύει, να ενδυναμωθούν και σαφώς να υποστηριχθούν διοικητικά και άλλως πως.

Επίσης, αναφέρεται ότι προβλήματα εντοπίζονται και στον θεσμό του Λειτουργού Δικαιωμάτων Ασθενών σε παροχείς υπηρεσιών υγείας με μικρό αριθμό εργοδοτουμένων.

Η Κίνηση εκτιμά ακόμη ότι η ανάγνωση εκ παραλλήλου δύο διαφορετικών νομοθετικών κειμένων - ο περί της Κατοχύρωσης και της Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών (Τροποποιητικός) Νόμος του 2024 και περί της Κατοχύρωσης και Προστασίας των Δικαιωμάτων των Ασθενών Νόμο του 2005, αποτελεί δύσχρηστη πρακτική, δημιουργεί πρακτικά προβλήματα που μπορούν να οδηγήσουν σε σύγχυση και λανθασμένες ερμηνείες.

Προτείνει όπως όσα άρθρα – εδάφια του βασικού νόμου 2005 δεν τροποποιούνται ή αντικαθίστανται, θα πρέπει να συνενωθούν με όλες τις προσθήκες και τροποποιήσεις επιφέρονται με το τροποποιητικό νομοσχέδιο του 2024, ώστε να αποτελούν μαζί ένα ενιαίο εύχρηστο κείμενο, εύκολο στην ανάγνωση και ερμηνεία του από όλους τους φορείς και μηχανισμούς.

Η Κίνηση προτείνει και αλλαγή του τίτλου από «(Τροποιητικός) Νόμος του 2024» σε «Ενιαίος Τροποποιηθείς νόμος του 2005 και 2024».

Επίσης, αναφέρεται ότι στο εδάφιο 2 (γ) σελ. 4 του τροποιητικού νόμου 2024, στον ορισμό για τη «δυσμενή διάκριση» του βασικού νόμου αντικαταστάθηκε η αναφορά των λέξεων «των ειδικών αναγκών» με τις λέξεις «της αναπηρίας».

«Πιστεύουμε ότι η αντικατάσταση αυτή δημιουργεί αποκλεισμούς μάλλον αντί συμπερίληψη αφού οι ειδικές ανάγκες ενός ασθενούς δεν εξυπακούουν κατ’ ανάγκη και αναπηρία, ενώ αντίθετα η «αναπηρία» συμπεριλαμβάνεται στις «ειδικές ανάγκες».

Επίσης, αναφέρεται ότι τι η σύνθεση όπως προτείνεται, με τη συμμετοχή συνδικαλιστικών οργανώσεων (ιατροί, νοσοκόμοι) και άμεσα εμπλεκομένων (Υπουργείο Υγείας) παραβιάζει την αρχή της ανεξαρτησίας και αμεροληψίας των θεσμών και συγκρούονται με τη διαφύλαξη της προστασίας των δικαιωμάτων των ασθενών

«Παραβιάζεται έτσι η αρχή της μη σύγκρουσης συμφερόντων αφού τα τρία από τα πέντε μέλη που προτείνονται σχετίζονται άμεσα με παροχείς υπηρεσιών υγείας (Γιατροί, Νοσηλευτές, Υπουργείο Υγείας) οι οποίοι αναμένεται ότι θα μπορούν να εξετάζουν αμερόληπτα παράπονα/καταγγελίες εναντίον μελών και συναδέρφων τους ή/και εναντίον πρακτικών και πολιτικών τους», τονίζεται.

Ενημερωτικά αναφέρεται ότι ο Διευθυντής του Γραφείου Παραπόνων Ασθενών του Υπουργείου Υγείας της Ολλανδίας, είχε συμβουλεύσει ότι οι Επαρχιακές Επιτροπές θα πρέπει να απαρτίζονται από προσωπικότητες με ευαισθησία στα ανθρώπινα δικαιώματα που θα μπορούν να αφιερώνουν χρόνο κυρίως τις πρωινές ώρες λειτουργίας των δημόσιων νοσοκομείων όπου υπάρχει η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης από τους ασθενείς, παρέμβασης της Επιτροπής, και συνεργασίας με τον Λειτουργό Δικαιωμάτων Ασθενών.

«Η προτεινόμενη τροπολογία κάθε άλλο παρά διαπνέεται από την ανάγκη ταχύτητας και αμεσότητας στην κινητοποίηση και εξέταση παραπόνων/καταγγελιών, και παραπέμπει περισσότερο σε Συμβουλευτική Επιτροπή παρά σε Επιτροπή Εξέτασης Παραπόνων», υπογραμμίζεται.

Τι προβλέπεται από το σχετικό νομοσχέδιο

Όπως προβλέπεται από το σχετικό νομοσχέδιο, ο Συνήγορος του Ασθενή θα έχει την αρμοδιότητα, μεταξύ άλλων, να λαμβάνει, εξετάζει και διαχειρίζεται οποιαδήποτε παράπονα και καταγγελίες αφορούν στα δικαιώματα ασθενών και αποστέλλονται σε αυτόν λόγω της επείγουσας φύσης τους, να ελέγχει τη συμμόρφωση όλων των παροχέων υπηρεσιών υγείας με τις πρόνοιες του νόμου και υποβάλλει στον Υπουργό Υγείας εκθέσεις για τα νοσηλευτήρια, ανά διετία με διαπιστώσεις εισηγήσεις και συστάσεις και να παρακολουθεί τις εργασίες και ενέργειες των παροχέων υπηρεσιών υγείας, που αφορούν ή επηρεάζουν τα δικαιώματα των ασθενών.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Επίσης, θα έχει την αρμοδιότητα να παρακολουθεί την εφαρμογή πολιτικών και μέτρων που προωθούν οι παροχείς υπηρεσιών υγείας αναφορικά με τα δικαιώματα των ασθενών, να υποβάλλει προτάσεις και εισηγήσεις προς οποιονδήποτε αρμόδιο φορέα για την προώθηση και εφαρμογή μέτρων πολιτικής στον τομέα των δικαιωμάτων των ασθενών και να διενεργεί επιτόπιες επισκέψεις στους παροχείς υπηρεσιών υγείας και να ετοιμάζει εκθέσεις με απόψεις, εισηγήσεις και προτάσεις για την κατάσταση των δικαιωμάτων των ασθενών στη Δημοκρατία γενικά ή σε κάποιον παροχέα υπηρεσιών υγείας ειδικά.

Της Γεωργίας Χαννή