Παγκόσμια Ημέρα κατά του HIV/AIDS - Αυξάνονται οι νέες διαγνώσεις

01 Δεκεμβρίου 2023, 06:00

Παγκόσμια ημέρα για τον αγώνα κατά του HIV/AIDS έχει οριστεί η 1η Δεκεμβρίου, με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού γύρω από τον ιό, τους τρόπους μετάδοσης, εξέτασης και πρόληψης.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) το 2022, 37 από τις 49 χώρες, συμπεριλαμβανομένων 26 στην ΕΕ, ανέφεραν αύξηση των διαγνώσεων HIV σε σύγκριση με το 2021, με ορισμένες χώρες να αναφέρουν αριθμούς ρεκόρ σε ένα μόνο έτος.

Το 2022, αναφέρθηκαν 110.486 διαγνώσεις HIV σε 49 από τις 53 χώρες, εκ των οποίων 22.995, αφορούν χώρες της ΕΕ.

Αυτό αντιστοιχεί σε ένα ποσοστό 12,4 διαγνώσεων HIV ανά 100.000 κατοίκους, μια ελαφρά αύξηση σε σχέση με το ποσοστό για το 2021 (11.9 ανά 100.000 κατοίκους).

Το 2019, πριν την πανδημία του κορωνοϊού, οι νέες διαγνώσεις ήταν 15,6 ανά 100 000 κατοίκους.

Στόχοι μέχρι το 2025

Το 2021, το Κοινό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών για τον HIV/AIDS (UNAIDS) επικαιροποίησε τους στόχους για τον ιό HIV για το 2025 ως μέρος της παγκόσμιας στρατηγικής για τον τερματισμό της μετάδοσης του HIV έως το 2030.

Oι «στόχοι 95-95-95», μέχρι το 2025 είναι:

95% όλων των ατόμων που ζουν με τον ιό HIV (PLHIV) να διαγνωστούν,
95% αυτών που διαγιγνώσκονται να υποβληθούν σε αντιρετροϊκή θεραπεία και το
95% εκείνων που υποβάλλονται σε θεραπευτική αγωγή να επιτυγχάνει ιολογική καταστολή

Η έκθεση του ECDC, παρέχει μια επισκόπηση των δεδομένων που αναφέρθηκαν από τις χώρες της Ευρώπης και της Κεντρικής Ασίας σε σύγκριση με τους επικαιροποιημένους στόχους.

Οι συνολικές επιδόσεις το 2022, σε σύγκριση με τους παγκόσμιους στόχους 95-95-95 ήταν οι εξής:

83% των ατόμων που ζουν με τον ιό γνωρίζουν τη διάγνωσή τους
85% έχει πρόσβαση και λαμβάνει αντιρετροϊκή αγωγή
93% των διαγνωσμένων πέτυχαν ιολογική καταστολή (μεταξύ αυτών που βρίσκονται υπό αγωγή)

Στόχος η ποιότητα ζωής οροθετικών

Σε ότι αφορά την Κύπρο, το 92% των ατόμων που ζουν με τον ιό γνωρίζουν τη διάγνωσή τους, το 94% αυτών έχει πρόσβαση και λαμβάνει αντιρετροϊκή αγωγή και το 98% των διαγνωσμένων πέτυχαν ιολογική καταστολή.

Μιλώντας στο ΥgeiaWatch, o Διευθυντής της Γρηγορίου Κλινικής , Λοιμωξιολόγος, Δρ. Γιώργος Σιακαλλής χαρακτήρισε αυτά τα αποτελέσματα ως αρκετά ικανοποιητικά και πρόσθεσε ότι με τις δράσεις που έχουν ληφθεί σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, Υπουργείο Υγείας, ΟΚΥπΥ και τις ΜΚΟ, οι στόχοι αυτοί θα βελτιωθούν ακόμη πιο πολύ.

Παράλληλα, όπως εξήγησε, σε αυτούς τους στόχους κάποιες άλλες χώρες αναμεσά τους και η Κύπρος πρόσθεσαν και αυτόν της ποιότητας ζωής των οροθετικών ατόμων.

Συγκεκριμένα, με τη μελέτη που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας της Θεσσαλονίκης, σκιαγραφήθηκε το προφίλ του Κύπριου οροθετικού πολίτη που παρακολουθείται στη Γρηγόρειο Κλινική.

Τα αποτελέσματα της μελέτης κατέδειξαν ότι μόνο το 48% των οροθετικών ατόμων έχουν καλή ποιότητα ζωής.

«Ο λόγος του χαμηλού αυτού ποσοστού ήταν στην συντριπτική πλειοψηφία του, τα θέματα ψυχολογικής επιβάρυνσης στο πλαίσιο κοινωνικού και εσωτερικού στίγματος. Ο φόβος του κοινωνικού στίγματος και το εσωτερικό στίγμα που βιώνουν οι ίδιοι , μεταφράζεται σε ψυχολογική πίεση σε βαθμό που να επηρεάζει τη ποιότητα ζωής τους. Το εσωτερικό στίγμα είναι όταν κάποιος ασθενής που παρακολουθείται, υιοθετεί τις αναχρονιστικές αντιλήψεις της κοινωνίας ως δεδομένα και στιγματίζει ο ίδιος τον εαυτό του μέσα από το πρίσμα της κοινωνικής απόρριψης», πρόσθεσε ο Δρ. Σιακαλλής.

Την ίδια ώρα, σημειώνει ο γιατρός, χρόνο με τον χρόνο παρατηρείται σημαντική διαφορά σε κοινωνικό επίπεδο.

«Δηλαδή βλέπουμε ότι σιγά σιγά έχουμε όλο και πιο πολλά ζευγάρια που είναι οροδιαφορετικά, δηλαδή ένας σύντροφος είναι οροαρνητικός και ο άλλος οροθετικός. Κάποιοι προχωρούν και σε τεκνοποίηση σε συνεργασία και με τη συμβουλευτική της κλινικής. Βλέπουμε δηλαδή ότι τα πράγματα αλλάζουν προς το καλύτερο. Μπορεί να μην φτάσαμε ακόμη εκεί που θα έπρεπε να είμαστε αλλά ξέρουμε ποια κατεύθυνση να ακολουθήσουμε. Δεν θα έλεγα ότι η κυπριακή κοινωνία απορρίπτει. Θα έλεγα ότι η Κυπριακή κοινωνία δεν γνωρίζει και πρέπει να πληροφορηθεί για το τι σημαίνει HIV λοίμωξη το 2023», πρόσθεσε.

Η ανάγκη προάσπισης των δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων, τέθηκε πρόσφατα ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Όπως τονίστηκε, μεγαλύτερη απειλή των ατόμων με ΗΙV αποτελεί ο κοινωνικός στιγματισμός και όχι ο ίδιος ο ιός.

Δεδομένα για τον HIV

Ο ιός HIV μπορεί να μεταδοθεί μέσω της σεξουαλικής επαφής χωρίς προφυλακτικό (πρωκτική, κολπική, στοματική) ή μέσω της από κοινού χρήσης αιχμηρών αντικειμένων (ξυραφάκια, βελόνες, σύριγγες) με HIV οροθετικό άτομο και από μία HIV οροθετική μητέρα στο νεογνό κατά τη διάρκεια της κύησης, του τοκετού και του θηλασμού.

Ο ιός δεν μεταδίδεται μέσω της καθημερινής κοινωνικής επαφής (χειραψία, αγκαλιά, φιλί στο μάγουλο), των κουνουπιών ή άλλων εντόμων, της από κοινού χρήσης οικιακών σκευών, του σάλιου, των δακρύων, του ιδρώτα, του αέρα ή του νερού.

Ο όρος AIDS αναφέρεται στο τελευταίο στάδιο της HIV λοίμωξης, κατά το οποίο το ανοσοποιητικό σύστημα έχει αποδυναμωθεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε το HIV οροθετικό άτομο είναι επιρρεπές σε διάφορα νοσήματα και συγκεκριμένους τύπους καρκίνου.

Ο χρόνος μεταξύ μόλυνσης από τον ιό και εκδήλωσης του AIDS ποικίλει από άτομο σε άτομο, ενώ η έγκαιρη χορήγηση συνδυασμού αντιρετροϊκών φαρμάκων υψηλής δραστικότητας (Highly Active Antiretroviral Therapy –HAART), επιβραδύνει σημαντικά την εξέλιξη της νόσου και μειώνει σε μεγάλο βαθμό τη θνητότητα.

Σήμερα, η HIV λοίμωξη θεωρείται χρόνια νόσος, υπό την προϋπόθεση ότι ο/η ασθενής λαμβάνει συστηματικά τη θεραπεία του.

Έως τώρα δεν έχει βρεθεί αποτελεσματικό εμβόλιο έναντι του HIV. Ωστόσο, επειδή η HAART μειώνει τη συγκέντρωση του ιού στα μολυσματικά βιολογικά υγρά και συνεπώς ελαττώνει την πιθανότητα μετάδοσής του, δίνεται πλέον μεγάλη σημασία στο ρόλο που διαδραματίζει η χορήγηση της αντιρετροϊκής θεραπείας στον τομέα της πρόληψης.

Της Μόνικας Μακρυγιάννη