Μικρός ο αντίκτυπος πρωτοβουλίας Spotlight για βία κατά γυναικών

Η πρωτοβουλία Spotlight ήταν μια φιλόδοξη προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών, ωστόσο ο αντίκτυπός της είναι ακόμη περιορισμένος, σύμφωνα με ειδική έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Η βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών, είναι μία από τις πλέον συστηματικές και διαδεδομένες μορφές παραβίασης των ανθρώπινων δικαιωμάτων.

Το 2017, η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) εξήγγειλε την πρωτοβουλία Spotlight στο πλαίσιο στρατηγικής εταιρικής σχέσης, σε παγκόσμιο επίπεδο, με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).

Ο πρωταρχικός στόχος της πρωτοβουλίας είναι να εξασφαλίσει ότι όλες οι γυναίκες και τα κορίτσια, ιδίως οι περιθωριοποιημένες και ευάλωτες, ζουν χωρίς να υφίστανται βία και άλλες επιβλαβείς πρακτικές.

Η πρωτοβουλία Spotlight χρηματοδοτείται από την ΕΕ με συνεισφορά €497 εκατ., από τα οποία τα €465 εκατ. διαχειρίζεται ο ΟΗΕ σε τέσσερις ηπείρους και σε περισσότερες από 26 χώρες.

Απαιτούνται μακροπρόθεσμες δράσεις

Όπως τονίζεται, η τετραετής διάρκεια του προγράμματος δεν επαρκεί για να επιφέρει μόνιμες αλλαγές παγκοσμίως σε ένα τόσο περίπλοκο ζήτημα, που απαιτεί μακροπρόθεσμες δράσεις και πρόσθετους πόρους.

 «Μολονότι η πρωτοβουλία έχει αποφέρει εκροές και έχει ωφελήσει τις γυναίκες και τα κορίτσια, είναι δύσκολο να αξιολογηθεί κατά πόσον πέτυχε τα αποτελέσματα που επιδίωκε. Διαπιστώσαμε επίσης ότι υπάρχει περιθώριο για μεγαλύτερη αποδοτικότητα και βελτίωση της σχέσης κόστους-αποτελεσματικότητας», αναφέρεται.

Η επιλογή του ΟΗΕ ως εταίρου υλοποίησης από την Επιτροπή, ήταν πολιτική απόφαση με σκοπό την προώθηση της πολυμέρειας.

Κατά την επιλογή του εταίρου υλοποίησης, η Επιτροπή δεν προέβη σε διεξοδική σύγκριση των εναλλακτικών δυνατοτήτων υλοποίησης και των σχετικών εξόδων.

«Διαπιστώσαμε ότι οι δράσεις που προβλέπονται στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας, ήταν συνάρτηση των αναγκών και ότι οι στόχοι της υπηρετούν την επιδιωκόμενη αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών. Παρόλα αυτά, εντοπίσαμε επίσης αδυναμίες στην αιτιολόγηση των χρηματοδοτικών αποφάσεων και στην επιλογή των χωρών», τονίζεται.

Καθυστερήσεις και προκλήσεις

Το ευρωπαϊκό ελεγκτικό συνέδριο, διαπίστωσε ακόμη καθυστερήσεις και προκλήσεις στην υλοποίηση της πρωτοβουλίας λόγω εξωτερικών και επιχειρησιακών περιορισμών και προβλημάτων με τη διακυβέρνηση.

«Βεβαίως, υπήρχαν προς μίμηση και παραδείγματα συνεργασίας μεταξύ των βασικών ενδιαφερόμενων, ωστόσο διαπιστώθηκε ότι η εφαρμογή μιας εναρμονισμένης προσέγγισης σε χώρες με διαφορετικές πραγματικότητες, δεν ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση. Η διακυβέρνηση της πρωτοβουλίας περιπλεκόταν περαιτέρω λόγω της πληθώρας των οργανώσεων του ΟΗΕ που συμμετέχουν στην υλοποίησή της», υποδεικνύει.

Αναφέρεται ότι μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει σωστή αξιολόγηση της οικονομικής αποδοτικότητας της πρωτοβουλίας.

«Η Επιτροπή, παρόλο που γνώριζε καλά ότι η επιλογή του ΟΗΕ θα σήμαινε περισσότερα έξοδα, δεν επιχείρησε να διαπραγματευθεί χαμηλότερα έμμεσα έξοδα σε σχέση με το ανώτατο όριο που προέβλεπε η συμφωνία-πλαίσιο. Περιορισμένη ήταν επίσης η από μέρους της Επιτροπής εκτίμηση των εξόδων των δραστηριοτήτων, μολονότι πρόκειται για το μόνο τμήμα του προϋπολογισμού της πρωτοβουλίας που δεν προκαθορίστηκε συμβατικά», προστίθεται.

Αναφέρεται ότι οι ρυθμίσεις για την παρακολούθηση της πρωτοβουλίας και τις σχετικές αναφορές, δεν καθιστούν δυνατή την εμπεριστατωμένη αξιολόγηση των επιδόσεων των προγραμμάτων.

Συστάσεις

Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο συστήνει στην ΕΕ, όσον αφορά τις μελλοντικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες παγκόσμιας εμβέλειας, να προβαίνει σε διεξοδική ανάλυση των δυνατοτήτων υλοποίησής τους και να τεκμηριώνει πλήρως τους λόγους που καθορίζουν την επιλογή συγκεκριμένων περιφερειών και χωρών και τη διάθεση σε αυτές συγκεκριμένων ποσών.

Ζητά ακόμη από την ΕΕ να ενσωματώσει τα διάφορα διδάγματα που συνάγει από τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία σε μελλοντικές δράσεις που θα εκπορευθούν από αυτή.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Όσον αφορά τις μελλοντικές αναπτυξιακές δράσεις, ζητείται από την ΕΕ να αυξήσει το μερίδιο της χρηματοδότησης που φθάνει στους τελικούς δικαιούχους και να αξιολογεί την αποδοτικότητα της σχετικής δαπάνης και να ενισχύσει τη βιωσιμότητα και τη συγκέντρωση και διάδοση γνώσεων για όσο χρόνο ισχύει ακόμη η πρωτοβουλία Spotlight.

 Γ.Χ.