Η σκοτεινή πλευρά του ήλιου: Πώς να προστατευτούμε

Εκτός από τις αρνητικές  επιπτώσεις στο περιβάλλον, οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες που παρατεταμένα επικρατούν στην Κύπρο τις τελευταίες εβδομάδες, προκαλούν και αυξημένα προβλήματα υγείας, κυρίως σε άτομα που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Σε δηλώσεις στο YgeiaWatch, o Δρ Κώστας Σχίζας επισημαίνει πως μπορεί ο ήλιος να είναι απαραίτητος για τη ζωή, έχει ωστόσο και τη σκοτεινή του πλευρά που χρόνο με το χρόνο γίνεται πιο απειλητική.

«Τα καλοκαίρια γίνονται θερμότερα εξαιτίας του ενισχυμένου φαινομένου του θερμοκηπίου και ήδη από τη δεκαετία του 80΄, μαζί με την κλιματική αλλαγή παρουσιάζει συνεχή αυξητική τάση με αποτέλεσμα να έχουμε πιο συχνούς και παρατεταμένους καύσωνες. Το παρόν και το μέλλον φαντάζουν πιο επικίνδυνα, άρα χρειάζεται μεγαλύτερη προσοχή με στόχο να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε αυτούς τους παρατεταμένους καύσωνες», σημειώνει.

Οι υψηλές θερμοκρασίες και η υπεριώδης  ηλιακή ακτινοβολία έχουν πολύ σοβαρές επιδράσεις στον ανθρώπινο οργανισμό.

«Αν δεν προσέξουμε μπορεί να έρθουμε αντιμέτωποι με ηλίαση, ηλιακά δερματικά εγκαύματα, θερμική εξάντληση, θερμοπληξία, ακόμη και καρκίνο του δέρματος αν η έκθεση μας στον ήλιο είναι παρατεταμένη και για αρκετά χρόνια και ειδικότερα με το κακοήθες μελάνωμα το οποίο είναι ένας όγκος δολοφόνος», τονίζει.

Ηλίαση

Προκαλείται από την παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο (θερμική ακτινοβολία), η οποία, πολλές φορές, μπορεί να οδηγήσει και σε θερμική εξάντληση.

Σε περίπτωση ηλίασης  θα νιώθουμε:

• Ζαλάδα
• Πονοκέφαλο
• Καταβολή δυνάμεων
• Δίψα
• Θερμοκρασία σώματος μέχρι 38 βαθμούς κελσίου

«Πέραν της ηλίασης θα έχουμε ηλιακά δερματικά εγκαύματα και μυϊκές θερμικές  συσπάσεις που είναι επώδυνοι σπασμοί των μυών οι οποίοι οφείλονται σε έλλειψη νατρίου λόγω απωλειών από τον ιδρώτα», ανέφερε.

Θερμική εξάντληση ή αφυδάτωση

Η Θερμική εξάντληση ή αλλιώς αφυδάτωση οφείλεται στη έλλειψη χλωρικού νατρίου και τα συμπτώματα είναι:

• Κεφαλαλγία
• Ζάλη
• Γαστρεντερικές διαταραχές (διάρροια, εμετός)
• Ανορεξία
• Υπόταση
• Ταχυκαρδία
• Συγκοπή της καρδίας

 Στην περίπτωση της θερμικής εξάντλησης, η θερμοκρασία του σώματος είναι φυσιολογική (λόγω ιδρώτα).

Ο Δρ Σχίζας σημείωσε ότι η θεραπευτική αγωγή για την θερμική εξάντληση  είναι η ανάπαυση σε δροσερό περιβάλλον με καλό αερισμό, η αφαίρεση ενδυμασίας και παράλληλα  ενυδάτωση με νερό, ηλεκτρολύτες (ρόλος του είναι να διατηρούν σε φυσιολογικά επίπεδα την ισορροπία των υγρών στο σώμα) και χλωριούχο νάτριο.

Εάν όμως η κατάσταση είναι βαριά, τότε ο ασθενής πρέπει να μεταβεί άμεσα σε πρώτες βοήθειες για χορήγηση ορού.

Θερμοπληξία

Είναι μια επείγουσα παθολογική κατάσταση, απειλητική για τη ζωή του ανθρώπου η οποία οφείλεται σε υπέρμετρη αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος πάνω από 41 βαθμούς κελσίου λόγω θερμικής υπερφόρτωσης ή διαταραχή της θερμορύθμισης.

«Γίνεται πιο απειλητική για τη ζωή αν έχουμε αυξημένη υγρασία επειδή ο αέρας είναι ήδη κορεσμένος και ο ιδρώτας δεν εξατμίζεται με αποτέλεσμα να έχουμε πιο ψηλές θερμοκρασίες και στο σώμα. (υπερθερμαίνεται ο οργανισμός)», εκτιμά.

Σημειώνει εδώ ότι θερμοπληξία είναι πιθανόν να πάθουν ακόμη και άτομα που βρίσκονται σε εσωτερικό χώρο όταν η θερμοκρασία είναι ψηλή.

Συμπτώματα της θερμοπληξίας

• Δυνατός πονοκέφαλος
• Ατονία
• Καταβολή δυνάμεων
• Τάση για λιποθυμία
• Πτώση της αρτηριακής πίεσης
• Καρδιακή δυσλειτουργία
• Υψηλή θερμοκρασία
• Ανιδρωσία (όταν δεν υπάρχει ιδρώτας)
• Βαριά δυσλειτουργία του κεντρικού νευρικού συστήματος το οποίο προκαλεί παραλήρημα, ψύχωση, σύγχυση, σπασμούς, κώμα

Ο Δρ Σχίζας εξηγεί ότι για να αντιμετωπίσουμε τη θερμοπληξία πρέπει να μειώσουμε την θερμοκρασία του σώματος του πάσχοντα. Αυτό θα το καταφέρουμε με παγωμένο νερό και με σφουγγάρια αφαιρώντας την θερμοκρασία από το σώμα του και με μαλάξεις των άκρων για να γίνεται αγγειοδιαστολή και αποβολή της θερμότητας.

«Για να αποφύγουμε όμως την υποθερμία, η ψύξη πρέπει να διακόπτεται όταν η θερμοκρασία σώματος του ατόμου φτάσει τους 38 βαθμούς κελσίου. Άρα εκείνος που βοηθά τον ασθενή πρέπει να γνωρίζει για να μην έχουμε τα αντίθετα αποτελέσματα», σημειώνει.

Θερμική δυσφορία

Τέλος ο Δρ Κώστας Σχίζας αναφέρθηκε στη θερμική δυσφορία που χρόνο με τον χρόνο την νιώθουμε σε μεγαλύτερο βαθμό.

«Τις επόμενες δεκαετίες θα αντιμετωπίζουμε μεγαλύτερο θερμικό κίνδυνο για το σώμα μας και παράλληλα θα νιώθουνε μεγαλύτερη θερμική δυσφορία ακόμη και τις βραδινές ώρες», σημειώνει.

«Η έκθεση του πληθυσμού σε αυξημένο θερμικό κίνδυνο αποτελεί αυτή την στιγμή μια από τις σημαντικότερες απειλές για την ανθρώπινη υγειά παγκοσμίως. Η παγκόσμια θέρμανση σε συνδυασμό με την αυξανόμενη αστικοποίηση και την γήρανση του πληθυσμού ιδιαίτερα στις ευρωπαϊκές χώρες εκτοξεύουν τον θερμικό κίνδυνο», τονίζει.

Προσθέτει ότι όσο υπάρχουν καύσωνες θα αντιμετωπίζουμε μεγαλύτερο θερμικό κίνδυνο για το σώμα μας και παράλληλα θα νιώθουμε περισσότερη δυσφορία.

«Αν δεν υπάρξει η ανάλογη προσοχή  από το άτομο που νιώθει την θερμική δυσφορία, αυτή μπορεί να καταλήξει σε θερμική αφυδάτωση ή ακόμη και θερμοπληξία», επισημαίνει.

 Βασικές συμβουλές για αποφυγή των προβλημάτων υγείας λόγω καύσωνα 

• Κατανάλωση άφθονων υγρών
• Αντικατάσταση της απώλειας αλάτων και ηλεκτρολυτών
• Ελαφριά ενδυμασία
• Χρήση αντηλιακού και γυαλιών ηλίου
• Προσοχή στο ρυθμό καθημερινών δραστηριοτήτων (να γίνονται νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα)
• Παραμονή σε εσωτερικούς δροσερούς χώρους
• Αποφυγή εργασιών στην ύπαιθρο τις ώρες της δυνατής ακτινοβολίας
• Προσοχή στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού (πχ άτομα με άνοια ή μικρά παιδιά που να τους χορηγούμε νερό)
• Να είμαστε σε χώρους όπου υπάρχει ανεμιστήρας ή κλιματιστικό

Της Μόνικας Μακρυγιάννη