Επιβαρύνουν την υγεία και το περιβάλλον τα σπρέι καρναβαλιού

Η έκθεση σε υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης σωματιδίων από σπρέι καρναβαλιού και κυλίνδρους κομφετί, επιβαρύνουν σημαντικά την υγεία και το περιβάλλον, σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγαν οι Φίλοι της Γης Κύπρου (Friends of the Earth Cyprus).

Ειδικότερα, οι Φίλοι της Γης Κύπρου, συγκέντρωσαν ένα μικρό δείγμα από τα πιο δημοφιλή δοχεία ψεκασμού που χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια της καρναβαλικής παρέλασης το 2019 και πραγματοποίησαν μια έρευνα για να βοηθήσουν στην πρόληψη της σπατάλης και να ενθαρρύνουν τη σωστή διαχείριση κατά τη διάρκεια του Καρναβαλιού της Λεμεσού.

Όπως αναφέρουν, «σε μια εκδήλωση που προσελκύει περίπου 140.000 θεατές και συμμετέχοντες (καρναβαλιστές) – χωρίς να υπολογίζουμε την παιδική παρέλαση και την παρέλαση στην Αγλαντζιά Λευκωσίας που πραγματοποιείται την προηγούμενη Κυριακή κάθε χρόνο – οι αριθμοί είναι επιζήμιοι για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία».

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, η έκθεση σε υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης σωματιδίων για σύντομο χρονικό διάστημα (ώρες/ημέρες) μπορεί να επιδεινώσει την πνευμονική νόσο, προκαλώντας κρίσεις άσθματος και οξεία βρογχίτιδα και μπορεί επίσης να αυξήσει την ευαισθησία σε λοιμώξεις του αναπνευστικού.

Ακόμη, σε άτομα με καρδιακές παθήσεις, η βραχυπρόθεσμη έκθεση έχει συνδεθεί με καρδιακές προσβολές και αρρυθμίες.

Όσον αφορά τα υγιή παιδιά και ενήλικες, δεν έχουν αναφερθεί ότι υποφέρουν από σοβαρές επιπτώσεις από βραχυπρόθεσμη έκθεση, αν και μπορεί να εμφανίσουν προσωρινό μικρό ερεθισμό όταν τα επίπεδα σωματιδίων είναι αυξημένα.

Σημειώνεται ότι η υπερβολική έκθεση σε σωματίδια, συμβάλλει σε χρόνια αναπνευστικά προβλήματα και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακής ανακοπής και πρόωρου θανάτου.

Όπως αναφέρουν οι Φίλοι της Γης Κύπρου, αρκετές μελέτες συνδέουν τα επίπεδα σωματιδίων με αυξημένες εισαγωγές στα νοσοκομεία και επισκέψεις στα επείγοντα - ακόμα και με θάνατο από καρδιακές ή πνευμονικές παθήσεις. Τα άτομα με καρδιακή ή πνευμονοπάθεια, οι ηλικιωμένοι και τα παιδιά θεωρούνται πιο ευάλωτα από άλλα άτομα, ειδικά όταν είναι σωματικά δραστήρια.

Οι Φίλοι της Γης Κύπρου, απαιτούν για πέραν των τεσσάρων ετών, την απαγόρευση της εισαγωγής όλων των σπρέι καρναβαλιού και των κυλίνδρων κομφετί, κατά το παράδειγμα άλλων χωρών, τη συμμόρφωση με τη νομοθεσία και ειδικότερα με τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό REACH και τον περί Συσκευασιών και Αποβλήτων Συσκευασιών Νόμο, τη λογοδοσία ιδιωτικών εταιρειών που παραβιάζουν τη νομοθεσία και την εφαρμογή συστήματος πρόληψης δημιουργίας αποβλήτων και ανακύκλωσης κατά τη διάρκεια των καρναβαλίστικων εκδηλώσεων.

Πόσο επικίνδυνα είναι τα σπρέι 

Σύμφωνα με τους Φίλους της Γης Κύπρου, με βάση τις ετικέτες των σπρέι και την έρευνα, όλα τα σπρέι φέρουν την επισήμανση ότι δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται από παιδιά.

Ακόμη, και τα τέσσερα είδη σπρέι που χρησιμοποιούνται μπορεί να εκραγούν εάν θερμανθούν, ενώ τουλάχιστον τρία σπρέι μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό της αναπνευστικής οδού.

Επίσης, τουλάχιστον δύο σπρέι μπορεί να προκαλέσουν ερεθισμό του δέρματος και ερεθισμό των ματιών, ενώ ένα σπρέι είναι εύφλεκτο και φέρει το σύμβολο της φλόγας και τη σήμανση «Μόνο για επαγγελματική χρήση».

Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να διατίθεται προς πώληση στο ευρύ κοινό και δεν πρέπει να χρησιμοποιείται από μη επαγγελματίες, σύμφωνα με τον κανονισμό REACH της ΕΕ.

Προστίθεται ότι όλα τα σπρέι θεωρούνται επικίνδυνα απόβλητα εάν δεν είναι τελείως άδεια και πρέπει να απορρίπτονται σωστά, καθώς όλα τα σπρέι συμβάλλουν στην κακή ποιότητα του αέρα, και ειδικότερα στα υψηλά επίπεδα συγκέντρωσης σωματιδίων που μπορεί να έχουν δυσμενείς επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.

Αντίκτυπος στο περιβάλλον και ευθύνη των δήμων

Σύμφωνα με την έρευνα, κάθε χρόνο, τεράστιες ποσότητες απορριμμάτων πετιούνται στους δρόμους κατά τη διάρκεια των καρναβαλικών εορταστικών εκδηλώσεων, με αποκορύφωμα την ημέρα της μεγάλης καρναβαλικής παρέλασης στη Λεμεσό.

Τονίζουν ότι ευθύνη για τη μείωση του αντίκτυπου στο περιβάλλον και στην υγεία, έχει ο Δήμος Λεμεσού που διοργανώνει δύο αποκριάτικες παρελάσεις με διαφορά μίας εβδομάδας κάθε χρόνο, αλλά δεν εφαρμόζει πρόγραμμα ανακύκλωσης και δεν λαμβάνει κανένα απολύτως μέτρο για να εξασφαλίσει τη χωριστή συλλογή των κενών δοχείων ψεκασμού.

Τα περισσότερα από τα απορρίμματα είναι ανακυκλώσιμα, όπως άδεια δοχεία ψεκασμού, δοχεία αλουμινίου, πλαστικά μπουκάλια μιας χρήσης και γυάλινα μπουκάλια.

Η Green Dot, η εταιρεία ανακύκλωσης για την πόλη της Λεμεσού, δηλώνει στις παρουσιάσεις της ότι δοχεία ψεκασμού αεροζόλ συλλέγονται και ανακυκλώνονται στην κατηγορία Πλαστικά, Μεταλλικά και Χαρτοκιβώτια Ποτών.

Οι Φίλοι της Γης Κύπρου σημειώνουν ότι δεν υπάρχει πρόγραμμα μείωσης ή ανακύκλωσης απορριμμάτων κατά τη διάρκεια του καρναβαλιού της Λεμεσού.

Η εκστρατεία που πραγματοποίησαν οι Φίλοι της Γης Κύπρου, κορυφώθηκε με μια επιχείρηση συλλογής ανακυκλώσιμων υλικών μετά την παρέλαση, μία πρωτοβουλία υποστηρίχθηκε από τον Δήμο Λεμεσού και την Green Dot, την εταιρεία ανακύκλωσης για την πόλη της Λεμεσού, με τη συμμετοχή 23 εθελοντών διανύοντας απόσταση 2,5 χιλιομέτρων σε τέσσερις ώρες.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Ειδικότερα, με τη χρήση ηλεκτρονικής ζυγαριάς, το βάρος των ανακυκλώσιμων υλικών που συλλέχθηκαν υπολογίστηκε σε σχεδόν τρεις τόνους.

«Αυτό ήταν περίπου το 10-20% των συνολικών ανακυκλώσιμων απορριμμάτων που παρήχθησαν εκείνη την ημέρα, πράγμα που σημαίνει ότι έως και 27 τόνοι ανακυκλώσιμων απορριμμάτων έμειναν στους δρόμους για να συλλεχθούν από τα οδοκαθαριστικά του δήμου, χωρίς χωριστή συλλογή και ανάκτηση για ανακύκλωση», αναφέρεται.

Μεταξύ αυτών των ανακυκλώσιμων υλικών, η συντριπτική πλειονότητα βρέθηκε να είναι δοχεία ψεκασμού καρναβαλιού για πάρτι μιας χρήσης.

«Τα ανακυκλώσιμα και μη συλλέγονται χωρίς διαλογή από τα φορτηγά οδοκαθαριστών του Δήμου και είναι αβέβαιο πού καταλήγουν», σημειώνουν.

Της Ουρανίας Στυλιανού