Έλεγχος στις υπηρεσίες κατ’ οίκον φροντίδας νοσηλευτών

Εγκρίθηκε χθες από το Υπουργικό Συμβούλιο νομοσχέδιο που επιδιώκει τον έλεγχο και τη ρύθμιση της κατ’ οίκον φροντίδας που παρέχεται από νοσηλευτές, μετά από πέντε χρόνια όταν είχε ξεκινήσει η διαβούλευση για το εν λόγω θέμα.

Συγκεκριμένα το νομοσχέδιο με τίτλο «Ο περί Ίδρυσης και Άδειας Λειτουργίας Υπηρεσιών παροχής Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής Νόμος του 2022», εισάγει ένα ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τη δημιουργία ενός ενιαίου και αποτελεσματικού πλαισίου παροχής υπηρεσιών για την εξωνοσοκομειακή περίθαλψη των ατόμων που χρήζουν Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής.

Ο πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Νοσηλευτών και Μαιών (ΠΑΣΥΝΜ) Ιωάννης Λεοντίου, μιλώντας στο  YgeiaWatch, ανέφερε ότι καταβλήθηκε μία προσπάθεια από το Υπουργείο Υγείας ώστε να καταρτιστεί ένα νομοσχέδιο που να ρυθμίζει τον τρόπο παροχής υπηρεσιών στην κατ’ οίκον φροντίδα.

«Η διαβούλευση είχε γίνει πριν πέντε χρόνια και το συζητήσαμε εξαντλητικά τότε. Τις απόψεις μας τις είχαμε καταθέσει όλοι οι φορείς στο Υπουργείο, αλλά δεν σημαίνει ότι είχαν υιοθετηθεί», δήλωσε.

Πρόσθεσε ότι γενικότερα σκοπός είναι να εγγράφονται οι νοσηλευτές, ώστε να ελέγχονται ότι πληρούν κάποιες προδιαγραφές αυτοί που θα δικαιούνται να παρέχουν κατ’ οίκον φροντίδα.

«Νομοθετικά ρυθμίζεται μόνο από αυτό το νομοσχέδιο. Στο μέλλον θα πρέπει να πληρούν κάποιες προδιαγραφές. Κατ’ αρχήν θα ξέρουμε ποιοι είναι. Θα υπάρχει ένα μητρώο που θα ελέγχει το Υπουργείο Υγείας, θα πρέπει να υπάρχουν κάποιες προδιαγραφές του ατόμου που θα είναι υπεύθυνος για την παροχή αυτών των υπηρεσιών και θα πρέπει αυτό το άτομο να έχει συγκεκριμένα προσόντα και να είναι νοσηλευτής, καθώς επίσης θα συμπεριλαμβάνονται οι υπηρεσίες που θα παρέχει, στοιχεία επικοινωνίας καθώς επίσης και κάποια βασικά του εξοπλισμού», εξήγησε.

Κληθείς να απαντήσει τι ισχύει μέχρι σήμερα, ο κ. Λεοντίου σχολίασε ότι η κατ’ οίκον φροντίδα παρέχεται από τους κοινοτικούς νοσηλευτές που εργοδοτούνται στον Οργανισμό Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας (ΟΚΥπΥ), ο οποίος συμβάλλεται με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) και οι αποζημιώσεις γίνονται από τον ΟΑΥ. «Σήμερα δεν υπάρχει νομοθετημένος τρόπος που ελέγχονται», είπε.

Ακόμη, «υπάρχουν και οι ιδιώτες νοσηλευτές που έχουν εταιρείες και συμβάλλονται σαν φυσικά πρόσωπα με τον ΟΑΥ στη βάση κάποιων συμφωνιών, το τι δικαιούνται να κάνουν κ.ο.κ.», συμπλήρωσε.

Αναφορικά με την Συμβουλευτική Επιτροπή Αξιολόγησης Αιτήσεων που συμπεριλαμβάνεται στο προσχέδιο του νομοσχεδίου, η οποία πρέπει να στελεχώνεται και από ένα εκπρόσωπο του ΠΑΣΥΝΜ, ο κ. Λεοντίου σημείωσε ότι ένα νομοσχέδιο που ρυθμίζει την νοσηλευτική φροντίδα, πρέπει οπωσδήποτε να έχει εκπρόσωπο του επιστημονικού συλλόγου.

Υπέδειξε επίσης ότι οι απόψεις της ΠΑΣΥΝΜ είναι να αναλάβουν και άλλους ρόλους.

«Αυτό το νομοσχέδιο φιλοδοξεί να βάλει μία τάξη στην αταξία που επικρατεί. Αφορά όλους τους νοσηλευτές είτε δημόσιου είτε ιδιωτικού τομέα», υπογράμμισε.

«Επιφυλάσσομαι να δω πώς τελικά διαμορφώθηκε το νομοσχέδιο για να πούμε τις τελικές μας θέσεις στην Επιτροπή Υγείας όταν κληθούμε», είπε, καθώς «θα μιλήσω με το συμβούλιο του ΠΑΣΥΝΜ να δούμε πώς θα κατατεθεί στη Βουλή και θα τοποθετηθούμε ξανά», πρόσθεσε.

Το εν λόγω νομοσχέδιο που εγκρίθηκε  από το Υπουργικό Συμβούλιο, αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή των Αντιπροσώπων για διαβούλευση, με στόχο τη ψήφιση του σε νόμο.

Αδυναμίες συστήματος και κίνδυνος εκμετάλλευσης πολιτών

Στο προσχέδιο της αιτιολογικής έκθεσης του νομοσχεδίου «Ο περί Ίδρυσης και Άδειας Λειτουργίας Υπηρεσιών παροχής Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής Νόμος του 2022», που είναι αναρτημένο στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγείας, περιγράφεται αναλυτικότερα σε τι αποσκοπεί.

Όπως αναφέρεται, τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ραγδαία ανάπτυξη εξωνοσοκομειακών υπηρεσιών – είτε κρατικές είτε ιδιωτικές - για παροχή Κοινοτικής Νοσηλευτικής ενώ υπάρχουν αιτήματα για παροχή Κοινοτικής Μαιευτικής.

Έτσι, η απουσία βασικών προδιαγραφών για την εξασφάλιση ικανοποιητικού επιπέδου προσφερόμενων υπηρεσιών, αποτελούν βασικές αδυναμίες του σημερινού εφαρμοζόμενου συστήματος, με κίνδυνο την εκμετάλλευση των πολιτών.

Συγκεκριμένα, με το Νομοσχέδιο αυτό καθορίζονται ή ρυθμίζονται:

(α) Oι βασικές αρχές παροχής της Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής μέσα από τις οποίες ξεχωρίζει η αναγνώριση της βασικής ευθύνης του κράτους, η υποχρέωση εισαγωγής και εφαρμογής θεραπευτικών προσεγγίσεων επιστημονικά αναγνωρισμένων.

(β) Ο μηχανισμός ελέγχου και εποπτείας όλων των Υπηρεσιών Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής, είτε αυτές προέρχονται από το δημόσιο είτε από τον ιδιωτικό τομέα. Η πλήρης εφαρμογή του μηχανισμού ελέγχου και εποπτείας Υπηρεσιών Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής, προϋποθέτει την έκδοση Κανονισμών.

(γ) Η εξουσία του Υπουργικού Συμβουλίου για την έκδοση Κανονισμών για την καλύτερη εφαρμογή του Νόμου και για τη ρύθμιση ή τον καθορισμό οποιουδήποτε θέματος που απαιτείται ή μπορεί να ρυθμίζεται με Κανονισμούς.

Εποπτεία και έλεγχος υπηρεσιών Κοινοτική Νοσηλευτικής και Μαιευτικής

Μεταξύ άλλων, στο νομοσχέδιο αναφέρεται ότι η Δημοκρατία, μέσω του Υπουργείου Υγείας και της Διεύθυνσης Νοσηλευτικών Υπηρεσιών, έχει την ευθύνη και το καθήκον για την εποπτεία και έλεγχο των παρεχομένων υπηρεσιών Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Νόμου.

Ακόμη, η στελέχωση των Υπηρεσιών Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής γίνεται με εγγεγραμμένους νοσηλευτές (γενικής νοσηλευτικής/ επισκέπτες/τριες υγείας, νοσηλευτικής ψυχικής υγείας) ή μαίες, με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος σε ισχύ, σύμφωνα με τις ερμηνευτικές διατάξεις του Νόμου.

Σημειώνεται επίσης ότι ο Πάροχος Υπηρεσιών Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής, υιοθετεί και εφαρμόζει, πλαίσια επιστημονικά τεκμηριωμένων και διεθνώς αναγνωρισμένων μεθόδων, προσεγγίσεων και προγραμμάτων. Η Κοινοτική Νοσηλευτική και Κοινοτική Μαιευτική φροντίδα παρέχονται αυτόνομα και αυτεπάγγελτα.

Για την παροχή Υπηρεσιών Κοινοτικής Νοσηλευτικής και Κοινοτικής Μαιευτικής απαιτείται να υπάρχει ο ελάχιστος κτιριακός και ειδικός εξοπλισμός ο οποίος καθορίζεται με Κανονισμούς.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Προστίθεται ότι η «Συμβουλευτική Επιτροπή Αξιολόγησης Αιτήσεων» απαρτίζεται από τέσσερεις εκπροσώπους των Νοσηλευτικών Υπηρεσιών (δύο Νοσηλευτές Γενικής Νοσηλευτικής, εκ των οποίων ο ένας να ασκεί καθήκοντα Επισκέπτη Υγείας, μια Μαία, ένα Νοσηλευτή Ψυχικής Υγείας) τους οποίους υποδεικνύει ο Διευθυντής Νοσηλευτικών Υπηρεσιών, ένα εκπρόσωπο των ασθενών, ένα Νομικό που υποδεικνύεται από την οικεία υπηρεσία, ένα Ακαδημαϊκό του γνωστικού αντικειμένου της νοσηλευτικής/μαιευτικής που θα υποδεικνύεται από κρατικό πανεπιστήμιο και ένα εκπρόσωπο του ΠΑΣΥΝΜ που υποδεικνύεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου και οι οποίοι διορίζονται από τον Υπουργό Υγείας.

Επίσης, η θητεία της Επιτροπής είναι τριετής και τα μέλη της μπορούν να επαναδιοριστούν για δύο συνεχόμενες θητείες μόνο.

Της Ουρανίας Στυλιανού