Απειλεί την υγεία η κλιματική αλλαγή- Έκθεση Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος

Η κλιματική αλλαγή επιδεινώνει τις πλημμύρες, τις ξηρασίες και μειώνει την ποιότητα των υδάτων, αποτελώντας αυξανόμενη απειλή για την υγεία, τονίζεται σε έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ).

Στην έκθεση σημειώνεται παράλληλα ότι η ταχεία εφαρμογή και ο καλύτερος συντονισμός των προσπαθειών των κυβερνήσεων και των παρόχων υγειονομικής περίθαλψης, είναι επειγόντως αναγκαία για την πρόληψη και τη μείωση των επιπτώσεων στην υγεία.

Αισθητές στην Ευρώπη οι επιπτώσεις

Η έκθεση του ΕΟΠ με τίτλο «Αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής στην ανθρώπινη υγεία στην Ευρώπη: Πλημμύρες, ξηρασία και ποιότητα του νερού», εφιστά την προσοχή στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία και την ευημερία που σχετίζονται με το νερό, οι οποίες είναι ήδη αισθητές σε ολόκληρη την Ευρώπη και περιλαμβάνουν θανάτους, τραυματισμούς, επιδημίες μολυσματικών ασθενειών αλλά και συνέπειες στην ψυχική υγεία.

Σύμφωνα με τον ΕΟΠ, μεταξύ 1980 και 2022, καταγράφηκαν 5.582 θάνατοι που σχετίζονται με πλημμύρες και 702 θάνατοι που σχετίζονται με πυρκαγιές σε 32 ευρωπαϊκές χώρες.

Ήδη σήμερα, ένας στους οκτώ Ευρωπαίους ζει σε περιοχές δυνητικά επιρρεπείς σε ποτάμιες πλημμύρες και περίπου το 30% των ανθρώπων στη νότια Ευρώπη αντιμετωπίζουν μόνιμη πίεση του νερού.

Όπως τονίζεται, η κλιματική αλλαγή θα αυξήσει περαιτέρω την έκθεση των ανθρώπων σε ακραίες καιρικές συνθήκες με σοβαρές συνέπειες για την υγεία.

Οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά, οι άνθρωποι με κακή υγεία, οι ομάδες με χαμηλότερο εισόδημα, οι αγρότες και οι ομάδες έκτακτης ανάγκης είναι μεταξύ των ομάδων που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες επιπτώσεις στην υγεία από πλημμύρες, ξηρασίες, πυρκαγιές ή ασθένειες που μεταδίδονται από το νερό.

Με αυτά τα δεδομένα, η έκθεση υπογραμμίζει την κρίσιμη ανάγκη να εφαρμοστεί επειγόντως η υφιστάμενη νομοθεσία της ΕΕ και οι ευρωπαϊκές πολιτικές για το κλίμα, το νερό και την υγεία, καθώς και να αναπτυχθούν οι ήδη υπάρχουσες λύσεις σε όλους τους τομείς και τα κυβερνητικά επίπεδα για την προστασία ζωών, την πρόληψη δυσμενών επιπτώσεων στην υγεία και την αύξηση της ευημερίας.

«Η προστασία της ανθρώπινης ζωής και υγείας από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένων των ξηρασιών, των πλημμυρών και της επιδείνωσης της ποιότητας των υδάτων, είναι εξαιρετικά σημαντική και επείγουσα», τονίζεται.

Να εφαρμοστούν ευρύτερα οι πολιτικές

Υποδεικνύεται ότι οι υφιστάμενες ευρωπαϊκές πολιτικές για το κλίμα, το νερό και την υγεία προσφέρουν μια στέρεη βάση για δράση, αλλά πρέπει να εφαρμοστούν ευρύτερα και συστηματικότερα.

«Για να εξασφαλίσουμε τη μελλοντική μας ευημερία, όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης σε πολλούς τομείς πρέπει να θέσουν σε εφαρμογή αποτελεσματικές λύσεις, ώστε να μπορέσουμε να προλάβουμε και να μειώσουμε τις επιπτώσεις στη σωματική και ψυχική υγεία. Τους υποστηρίζουμε με γνώσεις μέσω των δραστηριοτήτων του ΕΟΠ και του Ευρωπαϊκού Παρατηρητηρίου για το κλίμα και την υγεία», ανέφερε η Leena Ylä-Mononen εκτελεστική διευθύντρια του ΕΟΠ.

Γρηγορότερη ανάπτυξη αποτελεσματικών λύσεων

Στην έκθεση του ΕΟΠ παρουσιάζονται διάφορα παραδείγματα πρακτικών λύσεων που εφαρμόζονται στις χώρες μέλη του ΕΟΠ και στις συνεργαζόμενες χώρες.

Επισημαίνεται ότι οροϋπόθεση για την αναβάθμιση της δράσης είναι η μεγαλύτερη ενσωμάτωση της κλιματικής αλλαγής στις πολιτικές υγείας στα κράτη μέλη και η αύξηση των πόρων και των αρμοδιοτήτων για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή με έμφαση στην υγεία σε υποεθνικά επίπεδα.

Οι γρήγορες επιτυχίες περιλαμβάνουν την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τους κινδύνους και τις λύσεις, ενώ οι μακροπρόθεσμες δράσεις, συμπεριλαμβανομένων τη βελτίωση των υποδομών και των λύσεων που βασίζονται στη φύση και απαιτούν συστηματικό σχεδιασμό και επενδύσεις.

Βασικοί κίνδυνοι που απαιτούν δράση

Μεταξύ 1980 και 2022, καταγράφηκαν 5.584 θάνατοι από πλημμύρες στις 32 χώρες μέλη του ΕΟΧ.

Σήμερα, περίπου 53 εκατομμύρια άνθρωποι (12% του πληθυσμού της Ευρώπης) ζουν σε περιοχές δυνητικά επιρρεπείς σε ποτάμιες πλημμύρες. Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε κατά 935.000 μεταξύ 2011 και 2021, γεγονός που δείχνει συνεχή ανάπτυξη στις περιοχές που κινδυνεύουν.

Την ίδια ώρα ένα στα εννέα νοσοκομεία στην Ευρώπη βρίσκεται σε περιοχές δυνητικά επιρρεπείς σε ποτάμιες πλημμύρες.

Ξηρασία και λειψυδρία

Λόγω της ζήτησης νερού και της ξηρασίας, οι περιοχές της Ευρώπης βρίσκονται υπό σχεδόν μόνιμη λειψυδρίας, αναφέρει η έκθεση.

«Οι παρατεταμένες περίοδοι ξηρού και ζεστού καιρού διευκολύνουν την εξάπλωση των πυρκαγιών, κυρίως στη νότια Ευρώπη, αλλά όλο και περισσότερο και σε άλλες περιοχές. Μεταξύ 1980 και 2022, 702 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους άμεσα από πυρκαγιές στις 32 χώρες μέλη του ΕΟΧ, ενώ πολλοί περισσότεροι επηρεάστηκαν από τον καπνό των πυρκαγιών», αναφέρεται.

Ποιότητα νερού

Η άνοδος της θερμοκρασίας του αέρα και του νερού διευκολύνει την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών, αυξάνοντας τον κίνδυνο ασθενειών που μεταδίδονται με το νερό.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Οι έντονες βροχοπτώσεις καθιστούν διπλάσιες τις πιθανότητες να υπάρξουν επιβλαβείς συγκεντρώσεις παθογόνων μικροοργανισμών στα υδάτινα σώματα λόγω των μολυσμένων απορροών και των υπερχείλισης συνδυασμένων λυμάτων.

Στις συνεχιζόμενες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία από την κλιματική αλλαγή, αναφέρθηκε και έκθεση που δημοσιεύτηκε στο The Lancet Public Health.

Της Μόνικας Μακρυγιάννη