Τι είναι ο ίκτερος;

Ο ίκτερος είναι ένα σύμπτωμα, το οποίο εκδηλώνεται ως κίτρινη χροιά στο άσπρο των ματιών και στο δέρμα και εμφανίζεται λόγω της καταστροφής των ερυθρών αιμοσφαιρίων και της συνακόλουθης αυξημένης χολερυθρίνης στο πλάσμα του αίματος. Η εμφάνιση αυτού του συμπτώματος στα νεογνά θεωρείται συνηθισμένη, καθώς 20-40% των νεογέννητων παρουσιάζουν ίκτερο. Ο φυσιολογικός ίκτερος των νεογνών παρουσιάζεται την 3η ή την 4η ημέρα ζωής του νεογνού, χωρίς πυρετό ή άλλα συμπτώματα, και υποχωρεί εντός δύο εβδομάδων. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, το σύμπτωμα μπορεί να οφείλεται σε κάποια διαταραχή, οπότε επιβάλλεται ιατρική παρακολούθηση.

Πού οφείλεται;

Η αύξηση της χολερυθρίνης οφείλεται σε προ-ηπατικές, ηπατικές και μετα-ηπατικές διαταραχές ή αιτίες, εξαιτίας των οποίων το ήπαρ δυσκολεύεται να:

• μεταβολίσει τις αυξημένες ποσότητες χολερυθρίνης που οφείλονται σε συγκεκριμένες παθήσεις ή αιτίες, όπως κληρονομική σφαιροκυττάρωση, αυτοάνοσα νοσήματα, έλλειψη του ενζύμου G6PD, παρενέργειες φαρμάκων, ελονοσία, τεχνητές καρδιακές βαλβίδες, δρεπανοκυτταρική και μεσογειακή αναιμία
• μεταβολίσει τις ποσότητες χολερυθρίνης που παράγονται εξαιτίας βλάβης των ηπατικών κυττάρων, η οποία μπορεί να έχει προκληθεί από τα σύνδρομα Gilbert, Crigler-Najar, Dubin-Johnson και Rotor, από κάποιες διαταραχές, όπως η φυματίωση, η σαρκοείδωση, η αμυλοείδωση ή το λέμφωμα, από ιογενείς λοιμώξεις (όπως είναι η ηπατίτιδα), από την εγκυμοσύνη, από τη λήψη κάποιων φαρμάκων, ή από την κατανάλωση αλκοόλ
• αποβάλλει τη χολή όταν υπάρχει απόφραξη των χοληφόρων οδών εξαιτίας διαταραχών όπως ο καρκίνος του παγκρέατος ή οι χολόλιθοι

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Τα πρώτα βήματα της εξέτασης περιλαμβάνουν τη λήψη ιατρικού ιστορικού και την απλή εξέταση για τη διαπίστωση της κίτρινης χροιάς στα μάτια και το δέρμα. Στη συνέχεια, γίνονται αιματολογικές και βιοχημικές εξετάσεις, καθώς και υπερηχογράφημα κοιλίας, προκειμένου να διαγνωστεί η νόσος ή η διαταραχή που προκαλεί το σύμπτωμα. Περαιτέρω εξετάσεις που μπορεί να γίνουν είναι αξονική και μαγνητική τομογραφία και βιοψία του ήπατος.

Πώς θεραπεύεται;

Ο ίκτερος είναι σύμπτωμα και για το λόγο αυτό μπορεί να εξαλειφθεί μόνο εφόσον είναι ιάσιμη η διαταραχή ή η νόσος που το προκαλεί. Αν η νόσος είναι ανίατη, όπως στην περίπτωση του καρκίνου του παγκρέατος, τότε η θεραπεία περιορίζεται στην ανακούφιση του συμπτώματος του ίκτερου και των συνοδών συμπτωμάτων, όπως είναι η φαγούρα.

*Οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτά τα κείμενα έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αποτελούν θεραπευτική πρόταση, δεν υποκαθιστούν την ιατρική διάγνωση ή/και περίθαλψη, καθώς και τις οδηγίες που μόνο οι γιατροί έχουν την ευθύνη να δώσουν.