Τι είναι η λεϊσμανίαση;

Η λεϊσμανίαση είναι μια παρασιτική νόσος που προκαλείται από 20 και πλέον είδη Leishmania και μεταδίδεται με το τσίμπημα της σκνίπας. Υπάρχουν τρεις μορφές λεϊσμανίασης: η δερματική, η σπλαγχνική (καλααζάρ) και η βλεννογονική, η οποία είναι πιο σπάνια. Το είδος Leishmaniainfantum προκαλεί τη σπλαχνική λεϊσμανίαση (καλααζάρ), ενώ η Leishmaniatropica προκαλεί τη δερματική λεϊσμανίαση. Η λεϊσμανίαση ενδημεί περισσότερο σε τροπικές και υποτροπικές χώρες και σε χώρες της Νότιας Ευρώπης. Πρόκειται για μια επιδημική νόσο που προκαλεί αυξημένη θνησιμότητα, ειδικά στις αναπτυσσόμενες χώρες. Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε αύξηση των περιστατικών λεϊσμανίασης στην Ελλάδα.

Πώς μεταδίδεται;

Η λεϊσμανίαση μεταδίδεται με το τσίμπημα ορισμένων τύπων φλεβοτόμων (σκνίπες). Οι σκνίπες κολλάνε το παράσιτο αφότου τσιμπήσουν μολυσμένο με λεϊσμανίαση άνθρωπο ή ζώο, όπως τρωκτικό ή σκύλο. Η λεϊσμανίαση μπορεί επίσης να μεταδοθεί με μετάγγιση αίματος ή με μολυσμένες βελόνες, ενώ σπανίως μεταδίδεται και από την έγκυο μητέρα στο βρέφος.

Πόσος χρόνος χρειάζεται για να επωαστεί;

Τα συμπτώματα της δερματικής λεϊσμανίασης, η οποία αποτελεί τη συχνότερη μορφή λεϊσμανίασης, εμφανίζονται 2-8 εβδομάδες μετά το τσίμπημα από μολυσμένη σκνίπα, ενώ τα συμπτώματα της σπλαγχνικής λεϊσμανίασης μπορεί να εμφανιστούν μήνες ή ακόμη και χρόνια μετά το τσίμπημα.

Ποια είναι τα συμπτώματα;

Η δερματική λεϊσμανίαση προκαλεί:

• αρχικά, στρογγυλό ερυθρό εξάνθημα (βλατίδα)
• ξηρό και ανώδυνο έλκος (εφελκίδα)
• ουλή.

Η σπλαγχνική λεϊσμανίαση προκαλεί συμπτώματα κυρίως στα παιδιά και λιγότερο στους ενήλικες, τα οποία είναι τα εξής:

• πυρετός, βήχας, διάρροια,
• ηπατοσπληνομεγαλία (διόγκωση σπλήνας, ήπατος)
• λεμφαδενοπάθεια
• λευκοπενία
• θρομβοκυτταροπενία
• αναιμία.

Η βλεννογονική λεϊσμανίαση προκαλεί:

• ρινική καταρροή
• ρινορραγία
• φλεγμονή και διάτρηση του ρινικού διαφράγματος.

Τι είδους επιπλοκές μπορεί να παρουσιαστούν;

Η σπλαγχνική λεϊσμανίαση, εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να επιφέρει το θάνατο.

Πώς γίνεται η διάγνωση;

Η διάγνωση της νόσου μπορεί να γίνει με ορολογικές εξετάσεις, με ειδικές αιματολογικές εξετάσεις (για την ανεύρεση των αμαστιγωτών μορφών του παρασίτου σε παρασκευάσματα μυελού των οστών ή αίματος), με καλλιέργεια αίματος (για την ανεύρεση των προμαστιγωτών μορφών), με μοριακές τεχνικές (για την ανεύρεση του παρασίτου στο αίμα ή σε δείγματα δερματικής βλάβης) ή με ιστοπαθολογικές εξετάσεις (βιοψία ιστού).

Πώς θεραπεύεται;

Η θεραπεία της λεϊσμανίασης περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή, η οποία χορηγείται ενδοφλέβια ή ενδομυϊκά.

Πώς μπορεί να προληφθεί;

• Με λήψη μέτρων υγιεινής που μας προστατεύουν από το σκύλο
• Με έγκαιρη πληροφόρηση από τους αρμόδιους φορείς και ευρεία χρήση εντομοκτόνων
• Με καταστροφή των πιθανών σημείων που γεννούν οι σκνίπες τα αυγά τους και κυρίως των τεχνητών ταμιευτήρων νερού
• Με άδειασμα και απολύμανση των διαφόρων αντικειμένων που χρησιμοποιούνται για τη συγκέντρωση νερού (π.χ. πλαστικά δοχεία, βαρέλια, κουβάδες, βάζα ή πιθάρια)
• Με προστασία των εσωτερικών χώρων με σίτες σε παράθυρα και πόρτες
• Με επάλειψη του ακάλυπτου δέρματος με εντομοαπωθητικά.

* Οι πληροφορίες που περιέχονται σε αυτά τα κείμενα έχουν μόνο ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν αποτελούν θεραπευτική πρόταση, δεν υποκαθιστούν την ιατρική διάγνωση ή/και περίθαλψη, καθώς και τις οδηγίες που μόνο οι γιατροί έχουν την ευθύνη να δώσουν.