Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου 2022

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου -4 Φεβρουαρίου- καθιερώθηκε από τη Διεθνή Ένωση για τον Έλεγχο του Καρκίνου (UICC) προκειμένου να ευαισθητοποιήσει τους πολίτες όλου του κόσμου στην ενημέρωση για τον καρκίνο και να ενθαρρύνει μία παγκόσμια εκστρατεία για την πρόληψη, την ανίχνευση και τη θεραπεία του, υποστηρίζοντας έτσι τους στόχους της Παγκόσμιας Διακήρυξης για τον Καρκίνο που υπεγράφη το 2008.

Όπως επισημαίνει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας, καθηγητής Χειρουργικής, Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός, "δυστυχώς, τα δύο τελευταία χρόνια, η παγκόσμια αυτή ημέρα σκιάζεται από τις σοβαρότατες επιπτώσεις της πανδημίας στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπευτική αντιμετώπιση των καρκινοπαθών ασθενών.

Ο νέος κορωνοϊός SARS-CoV-2 συμπληρώνει ήδη δύο χρόνια από τότε που εμφανίσθηκε ως τεράστια παγκόσμια υγειονομική απειλή και χαρακτηρίστηκε από τον Π.Ο.Υ. ως πανδημία. Με 370 εκατομμύρια κρούσματα παγκοσμίως και πάνω από 5,5 εκατομμύρια θανάτους, αποτελεί πλέον μία από τις πιο θανατηφόρες πανδημίες στην ιστορία. Η δε πρόκληση για τα υγειονομικά συστήματα όλων των χωρών ανά τον κόσμο υπήρξε και συνεχίζει να είναι πρωτοφανής.

Η πανδημία έχει σοβαρές επιπτώσεις στην εξέλιξη του καρκίνου σε πάρα πολλές περιπτώσεις ασθενών, λόγω της μεγάλης μείωσης των χειρουργηθέντων ογκολογικών περιστατικών, αλλά επιπλέον και της μεγάλης μείωσης των προληπτικών εξετάσεων και των τακτικών, επαναληπτικών ελέγχων των καρκινοπαθών ασθενών. Είναι γεγονός ότι η εγκατάλειψη από σημαντική μερίδα του πληθυσμού, των προληπτικών εξετάσεων για καρκίνο έχει ως επίπτωση το να προσέρχονται ασθενείς σε προχωρημένα στάδια καρκίνου και να δυσχεραίνεται η ριζική αντιμετώπισή του και ακόμα περισσότερο η ίαση. 

Σε μια πρόσφατη ερευνητική καταγραφή της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου για την All.Can, ανεδείχθη ότι στην Ελλάδα μόνο το 11% των διαγνώσεων καρκίνου έγιναν κατά τη διαδικασία προληπτικού ελέγχου (check up), ποσοστό απαράδεκτα χαμηλό για ευρωπαϊκή χώρα. Αντίθετα, το 50% των καρκίνων διαγνώστηκαν κατά τον έλεγχο για άλλο πρόβλημα υγείας του πάσχοντος και παρατηρήθηκε μια καθυστέρηση στη διάγνωση πάνω από 2 μήνες από την πρώτη επίσκεψη στο γιατρό.

Η διαχείριση των ασθενών με καρκίνο στις συνθήκες αυτές συνιστά ένα πολύ μεγάλο στοίχημα. Είναι γεγονός ότι η λοίμωξη από τον κορωνοϊό απειλεί δυσανάλογα τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού στις οποίες περιλαμβάνονται οι ασθενείς με καρκίνο λόγω του υποκείμενου νοσήματος, της ανοσοκαταστολής αλλά και της επίπτωσης του καρκίνου κυρίως στους ηλικιωμένους. Οι ομάδες αυτές έχουν έως και 10 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο θανάτου εάν προσβληθούν από κορωνοϊό.

Έχει παρατηρηθεί ότι η επίπτωση του καρκίνου αυξάνεται σταθερά τα τελευταία χρόνια. Το 2012 καταγράφηκαν παγκοσμίως 14,1 εκατομμύρια νέα κρούσματα, το 2018 18 εκατομμύρια ενώ εκτιμάται ότι το 2025 θα φθάσουν στα 19,3 εκατομμύρια. Υπολογίζεται ακόμη ότι οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως πλησιάζουν τα 10 εκατομμύρια ετησίως. Το 2020, 2,7 εκατομμύρια άτομα στην Ευρωπαϊκή Ένωση διαγνώστηκαν με καρκίνο, ενώ άλλοι 1,3 εκατομμύρια άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας του.

Το 2020 τα στατιστικά δεδομένα του ΠΟΥ και του Διεθνούς Οργανισμού για την Έρευνα του Καρκίνου δείχνουν ότι στο σύνολο περίπου 19,5 εκατομμυρίων νέων κρουσμάτων καρκίνων παγκοσμίως και στα δύο φύλα όλων των ηλικιών, την πρώτη θέση κατέχει ο καρκίνος του μαστού με 11,7%, με μικρή διαφορά ακολουθεί ο καρκίνος του πνεύμονα με 11,4%, στο 10% είναι ο καρκίνος παχέος εντέρου, 7,3% ο καρκίνος του προστάτου, 5,6% ο καρκίνος του στομάχου, 4,7% ο καρκίνος του ήπατος, από 3,1% ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας και ο καρκίνος του οισοφάγου, ενώ το υπόλοιπο (42,9%) μοιράζονται όλες οι υπόλοιπες εντοπίσεις καρκίνου.

Αντίστοιχα, οι θάνατοι από καρκίνο παγκοσμίως το 2020, σε ένα σύνολο περίπου 10 εκατομμυρίων θανάτων, προήλθαν στο μεγαλύτερο ποσοστό που αγγίζει το 18% από καρκίνο πνεύμονα, 9,4% από καρκίνο παχέος εντέρου, 8,3% από καρκίνο ήπατος, 7,7% από καρκίνο στομάχου, 6,9% από καρκίνο μαστού, 5,5% από καρκίνο οισοφάγου, 4,75% από καρκίνο παγκρέατος, 3,8% από καρκίνο προστάτη και το υπόλοιπο ποσοστό (35,7%) αντιπροσωπεύει απώλειες ζωής από όλες τις λοιπές μορφές καρκίνου. Πάντως, ο καρκίνος του μαστού αποτελεί τη συχνότερη αιτία νέων κρουσμάτων καρκίνου παγκοσμίως, τόσο στις χώρες χαμηλού εισοδήματος όσο και υψηλού. Όμως το 70% των θανάτων από καρκίνο σε όλο τον κόσμο εντοπίζεται στις χώρες χαμηλού εισοδήματος.

Στην Ελλάδα, σύμφωνα με την έρευνα Globocan 2020 από τα περίπου 64,5 χιλιάδες νέα περιστατικά καρκίνου συνολικά ετησίως, τα ποσοστά έχουν ως εξής: Πνεύμονας 13,9%, παχύ έντερο 12,2%, μαστός 12%, προστάτης 9,6%, ουροδόχος κύστη 8,7%, λοιπές εντοπίσεις 43,5%. Η ίδια έρευνα ανέδειξε τον καρκίνο του πνεύμονα ως συχνότερη εντόπιση καρκίνου στους άνδρες και τον καρκίνο του μαστού αντίστοιχα στις γυναίκες.

Σήμερα ο καρκίνος αποτελεί και στην Ελλάδα την πρώτη αιτία θανάτου με ποσοστό 27% γενικά και 38% στις ηλικίες άνω των 65 ετών, αφήνοντας πίσω τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Κάθε χρόνο στην Ελλάδα διαγιγνώσκονται περίπου 67.000 νέα κρούσματα καρκίνου και καταγράφονται 32.000 θάνατοι από τη νόσο. Ο καρκίνος είναι αποδεδειγμένα νόσος της τρίτης ηλικίας και κατά συνέπεια η επίπτωσή του θα αυξηθεί λόγω της δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού. Αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου στο ηλικιακό φάσμα μεταξύ 65 και 74 ετών και τη δεύτερη αιτία θανάτου μετά τα 75 χρόνια. Η ετήσια επίπτωση των κακοήθων νεοπλασμάτων αυξάνει με ταχύτατο ρυθμό σε ηλικίες άνω των 65 ετών (52% όλων των καρκίνων στις γυναίκες και 59% στους άνδρες), ενώ 80% των καρκίνων διαγιγνώσκεται σε άτομα άνω των 55 ετών! Το δυσοίωνο είναι ότι στην Ευρώπη, την πλέον γηράσκουσα ήπειρο, τα κρούσματα καρκίνου αναμένεται να αυξηθούν κατά 24% έως το 2035, καθιστώντας τον την κύρια αιτία θανάτου στην Ε.Ε.!

Ογκολογικοί ασθενείς και εμβολιασμός

Πρέπει εδώ να τονίσουμε ιδιαίτερα τη σημασία του εμβολιασμού στους καρκινοπαθείς ασθενείς, καθώς με αυτό τον τρόπο ενισχύεται η «μνήμη» του ανοσοποιητικού συστήματος και κατ’ επέκταση η θωράκιση του ταλαιπωρημένου οργανισμού του ασθενούς. Τα εμβόλια που χρησιμοποιούνται στη χώρα μας είναι ασφαλή και αποτελεσματικά. Οι ογκολογικοί ασθενείς -όπως έχουμε επανειλημμένα τονίσει- πρέπει να προηγούνται στη σειρά εμβολιασμού ανεξάρτητα από την ηλικία τους. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) τοποθετεί τους καρκινοπαθείς στη δεύτερη ομάδα προτεραιότητας εκτός εάν είναι ηλικιωμένοι, οπότε και κατατάσσονται σε πρώτη γραμμή προτεραιότητας.

Οι ασθενείς με καρκίνο συστήνεται να εμβολιαστούν ανεξάρτητα από το αν έχουν ενεργό καρκίνο, από το είδος της αντικαρκινικής θεραπείας που λαμβάνουν, από το εάν είναι σε περίοδο παρακολούθησης μετά από αντικαρκινική θεραπεία ή εάν είναι απλά νοσήσαντες, χωρίς ενεργό νόσο πλέον. Ο εμβολιασμός ενδείκνυται ανεξάρτητα από τη συγκεκριμένη θεραπεία καρκίνου που λαμβάνει ο ασθενής (ακτινοθεραπεία, ανοσοθεραπεία, χημειοθεραπεία, μεταμόσχευση βλαστικών κυττάρων ή άλλη ειδική βιολογική θεραπεία) και πάντα με τη συμβουλή του θεράποντα ιατρού.

Σε ό,τι αφορά στα ογκολογικά χειρουργικά περιστατικά, ιδανικά και εάν δεν πρόκειται για επείγουσα ογκολογική χειρουργική επέμβαση (πχ. αιμορραγία, ειλεός, περιτονίτιδα) ο εμβολιασμός συνιστάται να γίνεται τουλάχιστον μία εβδομάδα πριν από την επέμβαση. Και αυτό διότι κάποιες από τις ελάχιστες παρενέργειες του εμβολιασμού, όπως πυρετός, ρίγος, εξάνθημα, κακουχία, καταβολή, κ.ά., θα μπορούσαν να αποδοθούν εσφαλμένα σε επιπλοκή της χειρουργικής επέμβασης. Ο εμβολιασμός μπορεί να γίνει και οποιαδήποτε στιγμή μετά την επέμβαση.

Καρκίνος και πρόληψη

Έχει υπολογισθεί ότι περισσότερο από το 40%-50% των καρκίνων θα μπορούσε να προληφθεί με την ενημέρωση του κοινού και τη συνακόλουθη λήψη μέτρων για την υιοθέτηση κανόνων υγιεινής διαβίωσης και διατροφής, όπως η διακοπή του καπνίσματος, ο περιορισμός της κατανάλωσης αλκοόλ, η αποφυγή ανθυγιεινών τροφίμων και ανθρακούχων ποτών και κυρίως της ζάχαρης με επακόλουθο την ελάττωση της επίπτωσης της παχυσαρκίας και τέλος η καθημερινή σωματική άσκηση. Η σωστή διατροφή που βασίζεται στις αρχές της μεσογειακής δίαιτας σε συνδυασμό με τη μέτρια σωματική άσκηση και ιδίως το περπάτημα για 30 λεπτά την ημέρα έχουν ευεργετική επίδραση στην πρόληψη του καρκίνου, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από πρόσφατες μελέτες.

Πρόσφατα στοιχεία από τις ΗΠΑ αναδεικνύουν ότι η θνησιμότητα από καρκίνο του μαστού μειώθηκε κατά 40% τα τελευταία 30 χρόνια, από καρκίνο του προστάτη κατά 52%, από καρκίνο του παχέος εντέρου κατά 53%, ενώ η μεγαλύτερη μείωση της θνησιμότητας την τελευταία δεκαετία παρατηρείται στο μελάνωμα του δέρματος, λόγω και της εφαρμογής νέων θεραπευτικών πρωτοκόλλων ανοσοθεραπείας και χημειοθεραπείας και βεβαίως των εξελίξεων στη χειρουργική του καρκίνου. Αξίζει πάντως να σημειωθεί η παρατηρούμενη αύξηση κατά 0,3% ετησίως της επίπτωσης του καρκίνου του μαστού από το 2004 η οποία οφείλεται στη μείωση της γονιμότητας των γυναικών αλλά και την αύξηση της παχυσαρκίας ενώ οι ίδιοι παράγοντες συμβάλλουν στην αύξηση της επίπτωσης του καρκίνου της μήτρας (αύξηση 1,3% ετησίως για το διάστημα 2007-2016). Στις ΗΠΑ την τελευταία 10ετία, παρά την αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου, η θνητότητα έχει μειωθεί κατά 27%".

Όπως τονίζει ο πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Χειρουργικής Ογκολογίας, Ιωάννης Γ. Καραϊτιανός, διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Ερρίκος Ντυνάν», η έγκαιρη διάγνωση σε θεραπεύσιμο στάδιο των συχνότερων μορφών καρκίνου (καρκίνος μαστού, τραχήλου μήτρας, παχέος εντέρου, προστάτη, πνεύμονος, του ήπατος, του παγκρέατος, κ.ά.) έχει πολύ μεγάλη σημασία στις μέρες μας και για τούτο ο προσυμπτωματικός έλεγχος θα πρέπει να πραγματοποιείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και μέχρι την ηλικία των 75 χρόνων, εφόσον το άτομο κρίνεται ικανό, με βάση τη γενικότερη κατάσταση της υγείας του, να υποβληθεί σε θεραπευτική χειρουργική επέμβαση ή χημειοθεραπεία στην περίπτωση θετικής διάγνωσης.

Τέτοιες μέθοδοι έγκαιρης διάγνωσης περιλαμβάνουν τη μαστογραφία, την κυτταρολογική εξέταση κατά Παπανικολάου (Test PAP), την κολονοσκόπηση, την αξονική τομογραφία θώρακος και πιθανώς την εξέταση του προστατικού αντιγόνου στο αίμα (PSA), ιδιαίτερα σε ομάδες υψηλού κινδύνου...".

Το μήνυμα της φετινής παγκόσμιας ημέρας

Η φετινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου σηματοδοτεί και την έναρξη της παγκόσμιας ενημερωτικής εκστρατείας από το Union for International Cancer Control (UICC) «Close the Care Gap», που έχει ως στόχο τη μείωση των ανισοτήτων στη φροντίδα του καρκίνου σε όλο τον κόσμο.

Για τη FairLife LCC, η ανισότητα στην πρόληψη και φροντίδα του καρκίνου κοστίζει ακριβά σε ανθρώπινες ζωές. Το όραμα της FairLife είναι η δίκαιη και ισότιμη πρόσβαση για τον ασθενή στις διαγνωστικές εξετάσεις, αλλά και στις νέες καινοτόμες θεραπείες, με την έγκαιρη και καθολική πρόσβαση στην απαιτούμενη πληροφόρηση.

Ενημερωτικό video

Θέλοντας να συμβάλει στη διάδοση αυτής της σημαντικής πρωτοβουλίας, η FairLife LCC δημιούργησε ένα ενημερωτικό video με τη συμμετοχή επιστημόνων, προέδρων επιστημονικών εταιρειών και των  FairLife Ambassadors, στέλνοντας μήνυμα ελπίδας και συμβάλλοντας στη διάδοση του μήνυμα «Close the Care Gap», γιατί ο καρκίνος μπορεί και πρέπει να νικηθεί, με την εξάλειψη των ανισοτήτων και τη συμμετοχή όλων μας!

«Όφελος και τίμημα για τον ογκολογικό ασθενή»: Διήμερο διαδικτυακό επιστημονικό συνέδριο της ΑΚΟΣ, Παρασκευή 11 & Σάββατο 12 Φεβρουαρίου 2022 (www.livemed.gr). Επιστήμονες απ’ όλες τις ογκολογικές ειδικότητες, εξετάζουν τις παραμέτρους που αυξάνουν το «όφελος» και μειώνουν το «τίμημα», στο πλαίσιο της θεραπείας του ογκολογικού ασθενή.

Ανοσοθεραπεία, χημειοθεραπεία και μοριακά στοχευμένα φάρμακα έχουν αυξήσει το προσδόκιμο ζωής των ογκολογικών ασθενών. Αυτό το «όφελος», συνοδεύεται από την παράλληλη προσπάθεια των επιστημόνων, ο ασθενής να καταβάλλει το χαμηλότερο «τίμημα», που περιλαμβάνει ήπιες παρενέργειες και υψηλή λειτουργικότητα  μετά την αποθεραπεία του.

Το διήμερο επιστημονικό συνέδριο, θα εστιάσει στην αντιπαραβολή «οφέλους» και «τιμήματος» στους όγκους του εγκεφάλου και στις εγκεφαλικές μεταστάσεις, στον καρκίνο του προστάτη και στον γυναικολογικό καρκίνο (ωοθηκών, τραχήλου μήτρας και ενδομητρίου), στον καρκίνο την περίοδο της εγκυμοσύνης αλλά και στους καρκίνους γαστρεντερικού συστήματος, πνεύμονα, ορθού,  στην στερεοτακτική ακτινοθεραπεία, στον ογκολογικό ασθενή την περίοδο του Covid, στον ρόλο της ανοσοθεραπείας αλλά και στη φροντίδα και καθοδήγηση του ογκολογικού ασθενή ο οποίος βρίσκεται στο επίκεντρο της επιστημονικής προσπάθειας, με την ψυχολογική στήριξη του ίδιου αλλά και του φροντιστή του.

Το μέλλον στη θεραπεία του καρκίνου είναι η εξατομικευμένη ιατρική

Η μεγαλύτερη ελπίδα και η ισχυρότερη ασπίδα που διαθέτουμε κατά του καρκίνου σήμερα είναι η εξατομικευμένη ιατρική, όπως τόνισε στη διαδικτυακή ομιλία του ο κ. Μελέτιος-Αθανάσιος Δημόπουλος, Πρύτανης του ΕΚΠΑ και προσκεκλημένος του Διευθυντή του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος, κ. Παναγιώτη Μπεχράκη. Η εν λόγω εκδήλωση οργανώθηκε από το Ινστιτούτο ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας κατά του Καρκίνου.

Όπως φανερώνουν τα στοιχεία, ο καρκίνος παρουσίασε αυξητική τάση κατά τη διάρκεια του 2021, με 2.7 εκατομμύρια νέες περιπτώσεις και 1.3 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως. Αυτό είναι αναμενόμενο, σύμφωνα με τον κ. Δημόπουλο, εφόσον ζούμε πολύ περισσότερο και ως εκ τούτου με την ηλικία αυξάνονται οι πιθανότητες κάποιας γονιδιακής μετάλλαξης.

Ο καρκίνος είναι μια εξαιρετικά ετερογενής νόσος, σε τέτοιο βαθμό ώστε ακόμη και νεοπλάσματα που προέρχονται από το ίδιο όργανο μπορεί να είναι επίσης ετερογενή. Ήρθε η ώρα, συνεπώς, να απομακρυνθούμε από τις τυποποιημένες και αδιαφοροποίητες προσεγγίσεις - σύμφωνα με τις οποίες όλοι οι ασθενείς με το ίδιο νεόπλασμα λαμβάνουν την ίδια θεραπεία - και να στραφούμε προς την εξατομίκευση των θεραπευτικών επιλογών. Με τον όρο «εξατομικευμένη ιατρική» («Precision Medicine») εννοούμε αυτή τη μορφή της Ιατρικής που χρησιμοποιεί πληροφορίες από  τη γενωμική, την πρωτεωμική και το περιβάλλον προκειμένου να προχωρήσει στην πρόληψη, τη διάγνωση και τη θεραπεία της νόσου του συγκεκριμένου ασθενούς. Ως εκ τούτου είναι επείγουσα ανάγκη να αναγνωριστούν κλινικοί, παθολογοανατομικοί και γενωμικοί δείκτες που θα μπορούν να κατευθύνουν τις θεραπευτικές επιλογές.

Η τεχνολογική πρόοδος στην απεικόνιση και στη μοριακή διαγνωστική έχει συνεισφέρει σημαντικά στην εξέλιξη της εξατομικευμένης ιατρικής. Στόχος μας είναι να εντοπιστούν οι αποτελεσματικότερες προσεγγίσεις με βάση γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες παράγοντες, αλλά και τον τρόπο ζωής του κάθε ασθενούς. Απαραίτητα εργαλεία για την ιατρική ακριβείας είναι η λειτουργική απεικόνιση, η μοριακή παθολογοανατομία, η καθοδηγούμενη θεραπεία με βάση τις ειδικές γενωμικές μεταλλάξεις, τις μοριακές πλατφόρμες και τους ιστολογικούς βιοδείκτες. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ενός απεικονιστικού εργαλείου εξατομικευμένης ιατρικής αποτελεί το PSMA PΕΤ Scan, ένας υπερεξελιγμένος αξονικός τομογράφος που ειδικεύεται στον εντοπισμό του καρκίνου του προστάτη και ο οποίος ανίχνευσε τη νόσο στο 91% των ασθενών που συμμετείχαν σε σχετική μελέτη (ενώ μια απλή αξονική με PΕΤ Scan ενδέχεται να αποτύχει στον εντοπισμό της εν λόγω μετάλλαξης).

Άλλο παράδειγμα είναι η χημειοθεραπεία: Δεν ενδείκνυται για όλους τους ασθενείς, όπως έχουμε πλέον καταλάβει, εφόσον η τοξικότητα της εν λόγω μεθόδου μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα σε κάποιους από αυτούς – κυρίως σε όσους βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο της ασθένειας. Υπάρχει πλέον το τεστ Oncotypy-DX που μας βοηθάει να αναλύσουμε το πάνελ 21 γονιδίων και έτσι να καταλήξουμε σχετικά με την πιθανότητα οφέλους του συγκεκριμένου ασθενούς από την χημειοθεραπεία.

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι ο κλάδος της επιστήμης που ασχολείται με την προσομοίωση της έξυπνης συμπεριφοράς στους υπολογιστές. Τα τελευταία χρόνια έχουν αναπτυχθεί αρκετές εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης στον τομέα της Ογκολογίας όπως στη μεταφραστική ογκολογία, στην ογκολογική απεικόνιση, στην κλινική έκβαση και στη λήψη κλινικών αποφάσεων.

Η εξατομικευμένη ιατρική αποτελεί τη βασικότερη συνιστώσα στη μελλοντική θεραπευτική των ογκολογικών ασθενών. Οι Whole Genome/Transcriptome analysis platforms ενδεχομένως να εφαρμοστούν στο μέλλον ενισχύοντας περισσότερο τις θεραπευτικές μας επιλογές. Συγκεντρώνοντας πληροφορίες σχετικά με το μοριακό υπόστρωμα του κάθε ασθενή αναπόφευκτα οι ιατρικές αποφάσεις θα λαμβάνονται περισσότερο εξατομικευμένα. Όπως όλα δείχνουν, η τεχνητή νοημοσύνη και η μηχανική μάθηση (η διαδικασία με την οποία ένας υπολογιστής είναι σε θέση να βελτιώσει την απόδοσή του ενσωματώνοντας συνεχώς νέα δεδομένα σε ένα υπάρχον μοντέλο) αναμένεται να αποτελέσουν εξαιρετικά χρήσιμα εργαλεία στον αγώνα έναντι της πανδημίας του καρκίνου.

Σημαντική κρίνεται και η ανάπτυξη ογκολογικών registries (μητρώων) για τη βελτίωση της θεραπείας και της πρόγνωσης. Τα μητρώα αυτά μας βοηθούν στην αναγνώριση των ασθενών υψηλού κινδύνου, στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, στην αξιολόγηση της ποιότητας ζωής κ.ά. Στην Ευρώπη υπάρχουν 200 τέτοια μητρώα, ενώ στη χώρα μας δεν έχει ακόμη ληφθεί η σχετική πολιτική απόφαση. «Είναι αναγκαίος ένας κεντρικός σχεδιασμός σε πολιτικό επίπεδο, ο οποίος θα βοηθούσε στην προσέλκυση επενδύσεων, απαραίτητων τόσο για τη δημιουργία υποδομών όσο και για την εκπαίδευση ανθρώπινου δυναμικού», σχολίασε ο Πρύτανης.

«Οι αλματώδεις εξελίξεις στην Ιατρική ανοίγουν καθημερινά νέους ορίζοντες, όσον αφορά την αντιμετώπιση του καρκίνου», επεσήμανε ο κ. Μπεχράκης, διευθυντής του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδας. «Ο καρκίνος έχει πλέον πάρει τη μορφή μιας χρόνιας νόσου. Δεν πεθαίνουμε από αυτήν. Ζούμε μαζί της. Δεν είναι η... τρισκατάρατος νόσος αλλά μία νόσος όπως όλες. Σοβαρή αλλά αντιμετωπίσιμη - με την κατάλληλη πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία».

Τέλος, επεσήμανε την αδιαμφισβήτητη πλέον σύνδεση του καπνίσματος με τον καρκίνο του πνεύμονα, που είναι ο πιο επιθετικός αλλά και εκείνος με τις περισσότερες διαγνώσεις. Για την ακρίβεια, έχει διαπιστωθεί ότι το 20% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα οφείλεται στο κάπνισμα. Ο κ. Μπεχράκης αναφέρθηκε στη συνέχεια στις επικαιροποιημένες οδηγίες προληπτικού ελέγχου για καρκίνο πνεύμονα που προτείνουν σε όλους τους καπνιστές 50-80 ετών που έχουν μακροχρόνιο ιστορικό στο παρελθόν τους, π.χ. ένα πακέτο ημερησίως επί είκοσι χρόνια (ακόμη και στους πρώην καπνιστές που διέκοψαν την τελευταία 15ετία), να κάνουν ετησίως μια αξονική τομογραφία θώρακος χαμηλής δόσης ακτινοβολίας. Η αποτελεσματικότητα του προληπτικού ελέγχου αυτού του είδους συνεισφέρει στη δραστική μείωση των θανάτων κατά 20%-30%.

Τέλος, επισημάνθηκε ότι οι πιθανότητες ανάπτυξης της νόσου μπορούν να συρρικνωθούν, αν προσέχουμε τη διατροφή μας (ειδικότερα το κόκκινο κρέας και τη ζάχαρη), κόψουμε το κάπνισμα και ασκούμαστε συστηματικά. Τόσο ο κ. Δημόπουλος όσο και ο κ. Μπεχράκης συνόψισαν εκφράζοντας την αισιοδοξία τους για το μέλλον της εξατομικευμένης ιατρικής καθώς και για τις θεαματικές δυνατότητες που προσφέρει πλέον η τεχνολογία όσον αφορά την ανακάλυψη νέων μεθόδων αντιμετώπισης του καρκίνου.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο της εκδήλωσης του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος με θέμα «Καρκίνος: Σύγχρονες Θεραπευτικές Προσεγγίσεις & Πρόγνωση» παρακάτω:

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!