Όταν η ακοή γίνεται ...ακρόαση

Τι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν απλά η ακοή γίνεται ακρόαση; Για να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας εντόπισαν το νευρωνικό αποτύπωμα των δύο τύπων επεξεργασίας ήχου στον εγκέφαλο των ποντικιών.

Είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην παθητική και την ενεργητική ακρόαση. Η προσοχή που δείχνουμε παίζει ρόλο στο πώς προσαρμόζεται ανάλογα η επεξεργασία του ήχου στον εγκέφαλο. Οι νευροεπιστήμονες, καθηγήτρια Tania Rinaldi Barkat και η Δρ Gioia De Franceschi από το Τμήμα Βιοϊατρικής του Πανεπιστημίου της Βασιλείας, παρείχαν μια ακριβή περιγραφή του τι συμβαίνει σε αυτή τη διαδικασία στο ιατρικό περιοδικό Cell Reports .

Για τη μελέτη τους, οι ερευνητές εξέτασαν τη δραστηριότητα των νευρώνων σε τέσσερις διαφορετικές περιοχές στον εγκέφαλο ποντικών που είναι γνωστό ότι εμπλέκονται σε όλο και πιο περίπλοκη επεξεργασία ήχου. Κατά τη διάρκεια του πειράματος, τα ζώα είτε άκουγαν παθητικά τους ήχους που τους έπαιζαν, είτε άκουγαν ενεργά για να λάβουν μια ανταμοιβή για την ανίχνευση των ήχων.

Αποδείχθηκε ότι η πλειονότητα των νευρώνων άλλαξε τη δραστηριότητά τους κατά την εναλλαγή μεταξύ ακοής και ακρόασης. «Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι νευρώνες συμπεριφέρθηκαν με τον ίδιο τρόπο», εξηγεί η De Franceschi. «Βρήκαμε στην πραγματικότητα δέκα διαφορετικούς και συγκεκριμένους τύπους αλλαγής δραστηριότητας».

Ενώ οι περισσότεροι νευρώνες έδειξαν μια αλλαγή που πιθανότατα σχετιζόταν με διαφορετικά επίπεδα προσοχής, ορισμένοι από αυτούς εμφάνισαν επίσης μοτίβα δραστηριότητας που σχετίζονταν με το επίπεδο διέγερσης των ποντικών, την κίνησή τους, τη διαθεσιμότητα μιας ανταμοιβής ή συνδυασμό αυτών των παραγόντων.

Η ακουστική οδός στον εγκέφαλο αποτελείται από έναν αριθμό διαφορετικών πυρήνων που μεταδίδουν ακουστικές πληροφορίες από τον κοχλία, στον πρωτεύοντα ακουστικό φλοιό. Δύο από τις τέσσερις περιοχές κατά μήκος της ακουστικής οδού που μελέτησαν οι ερευνητές πιστεύεται ότι βρίσκονται σε «υψηλότερο επίπεδο» όσον αφορά την πολυπλοκότητα της επεξεργασίας. «Στην αρχή της μελέτης μας, υποψιαζόμασταν ότι αυτές ήταν οι περιοχές που επηρεάζονταν ιδιαίτερα από την προσοχή στους ήχους», είπε η Barkat. 

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Παραδόξως, ωστόσο, αυτό δεν συνέβη». Η προσοχή μεταβάλλει επίσης τη δραστηριότητα σε περιοχές του εγκεφάλου που προηγουμένως θεωρούνταν ότι εκτελούσαν μόνο βασικές μορφές επεξεργασίας ήχου. Τα αποτελέσματα καθιστούν σαφές ότι ακόμη και η ανίχνευση ενός απλού ήχου είναι μια γνωστική διαδικασία που διαμορφώνει βαθιά και εκτενώς τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου, ακόμη και σε πολύ πρώιμα στάδια της αισθητηριακής επεξεργασίας».