Οι παράγοντες που επηρεάζουν περισσότερο τη διαδικασία της γήρανσης
26 Φεβρουαρίου 2025, 10:00

Επί πολλά χρόνια, οι ερευνητές προσπαθούν «να σπάσουν τον κώδικα» της γήρανσης για να βοηθήσουν τους ανθρώπους να ζήσουν μια διαρκέστερη, πιο υγιή ζωή. Προηγούμενες μελέτες παρέχουν στοιχεία, σύμφωνα με τα οποία διάφοροι παράγοντες παίζουν ρόλο στη διάρκεια της ζωής μας, συμπεριλαμβανομένων βιολογικών και γενετικών παραγόντων, χρόνιων ασθενειών, ψυχικής υγείας, περιβαλλοντικών παραγόντων και συνηθειών τρόπου ζωής, όπως διατροφή και άσκηση. Τώρα, μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο περιοδικό Nature Medicine παρέχει περισσότερες αποδείξεις για το πώς ο τρόπος ζωής και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο γερνάμε, συμπεριλαμβανομένων του καπνίσματος, της φυσικής δραστηριότητας και των συνθηκών διαβίωσης.
Για αυτήν τη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν ιατρικά δεδομένα από σχεδόν μισό εκατομμύριο συμμετέχοντες της UK Biobank για να προσδιορίσουν την επίδραση 164 διαφορετικών παραγόντων τρόπου ζωής και περιβάλλοντος στη γήρανση, τις ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία και τον πρόωρο θάνατο.
«Έχουμε από καιρό συμπεράνει από γενετικές μελέτες ότι η γήρανση και η διάρκεια ζωής πρέπει να αφορούν περισσότερο το περιβάλλον παρά τη γενετική, αλλά συνειδητοποιήσαμε νωρίς στο έργο μας ότι η μελέτη μπορεί να μας δώσει τη δυνατότητα να το δοκιμάσουμε απευθείας σε δεδομένα μεγάλου πληθυσμού», εξήγησε στο Medical News Today ο Austin Argentieri, PhD, ερευνητής στο General Hospital της Μασαχουσέτης και συγγραφέας αυτής της μελέτης.
Κατά τη διάρκεια της μελέτης, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν ένα μοναδικό μοντέλο γήρανσης που ονομάζεται «ρολόι γήρανσης» για να προσδιορίσουν ποιοι περιβαλλοντικοί παράγοντες επηρέασαν περισσότερο τη γήρανση.
«Ένα «ρολόι γήρανσης» υπολογίζει τη βιολογική ηλικία ενός ατόμου με βάση τους μοριακούς δείκτες στο σώμα του, και όχι απλώς τη χρονολογική του ηλικία (πόσα χρόνια έζησε). Σκεφτείτε το σαν ένα χρονόμετρο που μετρά πώς γερνάει το σώμα σας εσωτερικά, όχι μόνο μετρώντας τα χρόνια», δήλωσε ο Austin Argentieri.
Στο τέλος της μελέτης, ο Argentieri και η ομάδα του εντόπισαν 25 παράγοντες του τρόπου ζωής και του περιβάλλοντος – 23 από τους οποίους είναι τροποποιήσιμοι - που σχετίζονταν με τη θνησιμότητα και τη γήρανση, καθώς και με βιοδείκτες γήρανσης και μείζονες παράγοντες κινδύνου ασθενειών.
Αυτά περιλαμβάνουν:
•Κατανάλωση τυριού.
•Ευκολία στο μαύρισμα του δέρματος.
•Χρόνια εκπαίδευσης.
•Εργασιακή κατάσταση.
•Εθνικότητα.
•Συχνή αίσθηση κόπωσης.
•Άθληση σε γυμναστήριο.
•Ιστορικό οικονομικής δυσχέρειας.
•Οικογενειακό εισόδημα.
•Φυσική δραστηριότητα.
•Ώρες ύπνου.
•Κάπνισμα.
•Τύπος κατοικίας (δηλαδή σπίτι, διαμέρισμα, τροχόσπιτο κ.λπ.).
•Χρήση φωτιάς για θέρμανση.
•Βάρος και ύψος σε ηλικία 10 ετών.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το κάπνισμα, η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η σωματική δραστηριότητα και οι συνθήκες διαβίωσης ήταν οι παράγοντες που είχαν τη μεγαλύτερη επίδραση στη θνησιμότητα και τη βιολογική γήρανση. Μόνο το κάπνισμα συσχετίστηκε με 21 ασθένειες και οι κοινωνικοοικονομικοί παράγοντες και η συχνότητα κόπωσης με 19 ασθένειες.
«Αυτό σημαίνει ότι μερικές θεμελιώδεις πτυχές του περιβάλλοντος και της ζωής μας θα μπορούσαν ενδεχομένως να έχουν βαθιά επίδραση στο εάν ζούμε μια μακρά, υγιή ζωή. Σε μια εποχή που δίνεται μεγάλη προσοχή στις φανταχτερές νέες τάσεις στην ευεξία, μας υπενθυμίζει ότι η επιστροφή στα βασικά θα εξακολουθεί να έχει πιθανώς τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στη βελτίωση της υγείας του πληθυσμού», εξήγησε ο Argentieri.