Μπορεί o COVID-19 να προκαλέσει διαβήτη; Τι πρέπει να γνωρίζουμε
12 Ιουλίου 2021, 19:00
Σύμφωνα με τους ειδικούς η σχέση μεταξύ COVID- 19 και διαβήτη, είναι «ανησυχητική».
Η νόσος COVID-19 έχει δείξει στους γιατρούς, στους ασθενείς και στους ερευνητές ότι δεν μοιάζει με άλλους ιούς - είναι γνωστό ότι προκαλεί σοβαρή φλεγμονή σε όλο το σώμα, προκαλώντας ζημιά όχι μόνο στο αναπνευστικό σύστημα, αλλά και σε άλλα όργανα. Περισσότερες έρευνες δείχνουν μια άλλη «ανησυχητική» επίδραση του COVID-19: Νέες περιπτώσεις διαβήτη, σύμφωνα με τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH), των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής.
Συγκεκριμένα δύο μελέτες, από το NIH που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Cell Metabolism, επιβεβαιώνουν ότι «το SARS-CoV-2 μπορεί να στοχεύσει και να βλάψει τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη». Αυτό, ως αποτέλεσμα, μπορεί να οδηγήσει σε διαβήτη.
Εκτός από τις έρευνες του ΝΙΗ, άλλη μελέτη από το περιοδικό Pharmacology and Therapeutics βρήκε επίσης μια θετική συσχέτιση μεταξύ των μολύνσεων COVID-19 και των νέων περιπτώσεων διαβήτη.
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο ιός έχει μολύνει 175 εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, οπότε η πρόληψη από τον κορωνοϊό αποτελεί πρόληψη και για άλλες παθήσεις με τις οποίες συνδέεται. «Προφανώς, το να έχεις COVID είναι πολύ περισσότερο από το αν ζεις ή πεθαίνεις», λέει ο Thomas Russo, MD, καθηγητής και επικεφαλής μολυσματικών ασθενειών στο Πανεπιστήμιο στο Buffalo της Νέας Υόρκης.
«Οι άνθρωποι πρέπει να σκέφτονται περισσότερο όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες πιθανές συνέπειες στην υγεία από τη μόλυνση. Εάν αποκτήσετε διαβήτη, αυτό θα σας επηρεάσει για το υπόλοιπο της ζωής σας», προσθέτει.
«Αυτός ο άσχημος ιός μόλις έγινε πιο άσχημος», λέει ο William Schaffner, MD, ειδικός για τις μολυσματικές ασθένειες και καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Vanderbilt. «Τώρα, είμαστε πιο σίγουροι ότι αυτός ο ιός μπορεί να προσβάλει διάφορα συστήματα του οργανισμού και να προκαλέσει βλάβη».
Η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε εξέλιξη για την περαιτέρω ενίσχυση αυτής της συσχέτισης μεταξύ των λοιμώξεων COVID-19 και των νέων διαγνώσεων διαβήτη.
Τι είναι ο διαβήτης;
Ο διαβήτης είναι μια ασθένεια που συμβαίνει όταν η γλυκόζη στο αίμα σας (γνωστό και ως σάκχαρο στο αίμα) είναι πολύ υψηλή, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Διαβήτη και Πεπτικών και Νεφρικών Νόσων (NIDDK). Είναι μια κατάσταση που επηρεάζει περίπου 30,3 εκατομμύρια ανθρώπους στις ΗΠΑ (δηλαδή περίπου το 9,4% του πληθυσμού).
Η γλυκόζη στο αίμα είναι η κύρια πηγή ενέργειας του σώματός μας και προέρχεται από τα τρόφιμα που τρώμε. Συνήθως, αυτή η γλυκόζη συνοδεύεται στα κύτταρα από ινσουλίνη, μια ορμόνη που παράγεται από το πάγκρεας, όπου η γλυκόζη θα χρησιμοποιηθεί για ενέργεια, εξηγεί το NIDDK. Με τον διαβήτη, το σώμα ενός ατόμου δεν παράγει ινσουλίνη ή δεν τη χρησιμοποιεί κανονικά. Αυτό σημαίνει ότι η γλυκόζη που υποτίθεται ότι μεταφέρεται στα κύτταρα παραμένει στο αίμα του ατόμου και μπορεί να προκαλέσει μια σειρά σοβαρών προβλημάτων υγείας, όπως καρδιακές παθήσεις, νευρική βλάβη, οφθαλμικά προβλήματα και νεφρική νόσο.
Ο διαβήτης χωρίζεται επίσης σε δύο βασικούς τύπους: Διαβήτη τύπου 1, ο οποίος είναι όταν ο οργανισμός δεν παράγει ινσουλίνη λόγω του ότι το ανοσοποιητικό σύστημα επιτίθεται και καταστρέφει τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη στο πάγκρεας, και διαβήτη τύπου 2, που είναι όταν το σώμα δεν παράγει ή χρησιμοποιεί καλά ινσουλίνη.
Τι λέει η έρευνα για το COVID-19 που οδηγεί σε διαβήτη;
Σύμφωνα με ανάλυση δεδομένων από οκτώ μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε όλο τον κόσμο μεταξύ Ιανουαρίου και Μαΐου 2020, εξετάστηκαν 3.711 ασθενείς με COVID-19 και διαπιστώθηκε ότι 14,4% (ή 492 ασθενείς) διαγνώστηκαν πρόσφατα με διαβήτη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι αυτή η συγκεκριμένη έρευνα έδειξε μόνο μια συσχέτιση μεταξύ μολύνσεων COVID-19 και νέων διαγνώσεων διαβήτη και όχι αιτιώδους σύνδεσης. Ωστόσο, οι ερευνητές κτυπούν κουδούνια συναγερμού. «Ενώ ο νεοδιαγνωσμένος διαβήτης σε ασθενείς με COVID-19 θα μπορούσε να αποδοθεί στην απόκριση στρες που σχετίζεται με σοβαρή ασθένεια ή θεραπεία με γλυκοκορτικοειδή, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη η διαβητογενής επίδραση του COVID-19», έγραψαν οι ερευνητές, προσθέτοντας ότι οι ασθενείς με διαγνωσμένο διαβήτη «θα πρέπει να αντιμετωπίζονται έγκαιρα και να παρακολουθούνται κατάλληλα και προσεκτικά για την εμφάνιση μακροπρόθεσμου διαβήτη και άλλων καρδιομεταβολικών διαταραχών».
Προηγουμένως, σύμφωνα με το ιστολόγιο NIH, εργαστηριακές μελέτες διαπίστωσαν ότι ο ιός SARS-CoV-2 ήταν ικανός όχι μόνο να μολύνει ανθρώπινα βήτα κύτταρα, αλλά ήταν επίσης σε θέση να αναπαραχθεί στο εσωτερικό τους, επιτρέποντάς του να εισβάλει και σε άλλα κύτταρα. (Τα βήτα κύτταρα είναι υπεύθυνα για την έκκριση ινσουλίνης).
Και οι δύο μελέτες που χρηματοδοτήθηκαν από το NIH διαπίστωσαν και επιβεβαίωσαν τη μόλυνση παγκρεατικών β κυττάρων σε δείγματα αυτοψίας από άτομα που πέθαναν από το COVID-19 και μια από τις μελέτες υποδηλώνει ότι ο SARS-CoV-2 μπορεί να μολύνει κατά την ινσουλίνη - παραγωγή κυττάρων.
Η νέα έρευνα διαπίστωσε επίσης ότι οι μολύνσεις από κορωνοϊό θα μπορούσαν να αλλάξουν το σύμπλεγμα κυττάρων που είναι γνωστά ως νησίδες στο πάγκρεας, τα οποία περιέχουν τα βήτα κύτταρα. Συγκεκριμένα, διαπίστωσαν ότι ο ιστός του παγκρεατικού νησιού έδειξε μειωμένη παραγωγή και απελευθέρωση ινσουλίνης μετά από λοίμωξη από κορωνοϊό και μερικές φορές η μόλυνση οδήγησε επίσης στο θάνατο ορισμένων β-κυττάρων.
Είναι σημαντικό να επαναλάβουμε ότι οι δύο μελέτες που χρηματοδοτήθηκαν από το NIH διεξήχθησαν μέσω αυτοψίας σε άτομα που είχαν ήδη πεθάνει από το COVID-19 για να δουν ακριβώς πώς μια λοίμωξη SARS-CoV-2 θα μπορούσε να επηρεάσει τα παγκρεατικά κύτταρα - ειδικά τα βήτα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη. Αυτό σημαίνει ότι αυτή η έρευνα εξέταζε τον τρόπο με τον οποίο η COVID-19 επηρεάζει αυτά τα κύτταρα, ο οποίος είναι διαφορετικός από ό,τι στην πραγματική διάγνωση ενός τύπου διαβήτη, λέει ο εμπειρογνώμονας για τις μολυσματικές ασθένειες Amesh A. Adalja, MD, ανώτερος μελετητής στο Johns Hopkins Center for Health Security.
«Απαιτείται πολύ περισσότερη έρευνα για να καταλάβουμε πώς ο SARS-CoV-2 φτάνει στο πάγκρεας και τι ρόλο μπορεί να διαδραματίσει το ανοσοποιητικό σύστημα στην επακόλουθη βλάβη», λέει ο Δρ Adalja από το NIH.
«Αυτές οι πληροφορίες μπορεί να οδηγήσουν τους γιατρούς να εξετάσουν πιο στενά τους ασθενείς με COVID-19», λέει ο Δρ Schaffner.
«Αυτές οι επιπτώσεις του κορωνοϊού, αποτελούν ακόμη μια υπενθύμιση για εμβολιασμό, για να προστατεύσουμε τα μέλη της οικογένειας μας, τους φίλους και τους ξένους», προσθέτει.
Της Χριστίνας Χριστοφόρου
