Μπορεί η Νόσος Αλτσχάιμερ να συσχετιστεί με τον έρπητα τύπου 1;

Καθώς ο αριθμός των ατόμων με άνοια αναμένεται να φτάσει τα 153 εκατομμύρια παγκοσμίως έως το 2050, οι ερευνητές επικεντρώνονται στον εντοπισμό παραγόντων που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο ενός ατόμου για άνοια, κι ιδιαίτερα για τη Νόσο Αλτσχάιμερ. Ο Or Shemesh, PhD, επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα Οφθαλμολογίας στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, εξηγεί: «Ο εντοπισμός συνθηκών υγείας που αυξάνουν τον κίνδυνο ενός ατόμου για τη νόσο Αλτσχάιμερ είναι ζωτικής σημασίας επειδή επιτρέπει την έγκαιρη παρέμβαση, στοχευμένες στρατηγικές πρόληψης και εξατομικευμένες θεραπευτικές προσεγγίσεις».

«Κατανοώντας τους παράγοντες κινδύνου, οι ερευνητές μπορούν να αναπτύξουν στρατηγικές για τον μετριασμό αυτών των κινδύνων, ενδεχομένως καθυστερώντας ή αποτρέποντας την εμφάνιση της Αλτσχάιμερ. Επιπλέον, αυτή η γνώση συμβάλλει στην ευρύτερη κατανόηση των μηχανισμών της νόσου, η οποία μπορεί να οδηγήσει στην ανακάλυψη νέων θεραπευτικών στόχων και βελτιωμένων διαγνωστικών εργαλείων», σημείωσε.

Ο Shemesh είναι ο ανώτερος συγγραφέας μιας νέας μελέτης που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Cell Reports, η οποία εντόπισε μια πιθανή σχέση μεταξύ της νόσου Αλτσχάιμερ και του ιού του απλού έρπητα-1 (HSV-1).

Η νέα μελέτη κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι η πρωτεΐνη ταυ στον εγκέφαλο - που θεωρείται χαρακτηριστικό της νόσου Αλτσχάιμερ - μπορεί να διαδραματίσει προστατευτικό ρόλο έναντι ιογενών λοιμώξεων προτού συμβάλει σε εγκεφαλική βλάβη σε μεταγενέστερα στάδια.

«Στη μελέτη μας, εντοπίσαμε πρωτεΐνες που σχετίζονται με τον HSV-1 σε δείγματα ανθρώπινου εγκεφάλου μετά θάνατον», συνέχισε. «Βρήκαμε ότι οι πρωτεΐνες του ιού αυξάνονται, καθώς επιδεινώνεται η νόσος Αλτσχάιμερ, και βρίσκονται στις ίδιες περιοχές με την ταυ, αλλά όχι με το [βήτα-αμυλοειδές]. Σε πειράματα χρησιμοποιώντας μικροσκοπικά μοντέλα ανθρώπινου εγκεφάλου (οργανοειδή), είδαμε ότι η μόλυνση από τον HSV-1 αυξάνει την ποσότητα ταυ».

Είναι ενδιαφέρον, είπε ο Shemesh, ότι η τροποποιημένη ταυ φαίνεται να μειώνει τα επίπεδα των πρωτεϊνών του έρπητα και να μειώνει τον αριθμό των νευρώνων που πεθαίνουν μετά τη μόλυνση, σαν να μην είχαν μολυνθεί καθόλου οι νευρώνες.

«Αυτό μας οδήγησε να εξερευνήσουμε ένα συγκεκριμένο μονοπάτι ανοσοαπόκρισης στον εγκέφαλο, το μονοπάτι cGAS-STING. Διαπιστώσαμε ότι μόρια αυτής της οδού είναι παρόντα όπου ο HSV-1 και η τροποποιημένη ταυ εντοπίζονται στη νόσο».

«Ανακαλύψαμε επίσης ότι η ενεργοποίηση αυτού του ανοσοποιητικού μονοπατιού ενισχύει την τροποποίηση της ταυ», συνέχισε ο Shemesh. «Αυτά τα αποτελέσματα υποδηλώνουν ότι η ταυ μπορεί να είναι μέρος της ανοσολογικής απόκρισης του εγκεφάλου στη Νόσο Αλτσχάιμερ και ότι οι θεραπευτικές παρεμβάσεις μπορεί να στοχεύουν στο να τη βοηθήσουν, όχι απαραίτητα να τη μπλοκάρουν».

Ο Shemesh πιστεύει ότι αυτά τα ευρήματα μπορεί μια μέρα να οδηγήσουν σε νέες θεραπευτικές επιλογές για το Αλτσχάιμερ:

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Η ανακάλυψη ότι η φωσφορυλίωση ταυ μπορεί να λειτουργήσει ως προστατευτικός μηχανισμός έναντι της λοίμωξης HSV-1 υποδηλώνει ότι η ενίσχυση αυτής της ανοσολογικής απόκρισης θα μπορούσε να βοηθήσει στον μετριασμό του αντίκτυπου των ιογενών λοιμώξεων στον εγκέφαλο, οι οποίες εμπλέκονται όλο και περισσότερο στην παθολογία της νόσου. Μια πολλά υποσχόμενη στρατηγική θα μπορούσε να είναι η μίμηση των ευεργετικών επιδράσεων της φωσφορυλίωσης ταυ χωρίς να πυροδοτηθεί η επιβλαβής συσσώρευσή της, η οποία σχετίζεται με την εξέλιξη της Νόσου Αλτσχάιμερ».