Δύο διαφορετικές διαταραχές εντοπίστηκε ότι έχουν κοινή γενετική αιτία
24 September 2024, 16:00
Έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου που δημοσιεύτηκε στο Molecular Psychiatry, εντοπίζει γενετική προδιάθεση της δυσλεξίας και της ΔΕΠΥ, αναφέροντας μάλιστα ότι και οι δύο αυτές διαταραχές συνδέονται σε ένα βαθύτερο επίπεδο. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από βάσεις γενετικών πληροφοριών, όπως το Psychiatric Genomics Consortium και την εταιρεία γενετικών αναλύσεων 23andMe. Αναλύοντας δεδομένα από 1 εκατομμύριο ανθρώπους, εντόπισαν περιοχές του γονιδιώματος που σχετίζονται με τη δυσλεξία και τη ΔΕΠΥ. Στη μελέτη τους, φάνηκε μάλιστα ότι οι δύο διαταραχές μοιράζονται 49 κοινές γενετικές περιοχές, ενώ 40 από αυτές τις περιοχές, δεν είχαν αναγνωριστεί ξανά.
Στόχος της έρευνας ήταν να βρεθούν περιοχές στο γονιδίωμα που συνδέονται, τόσο με τη δυσλεξία, όσο και με τη ΔΕΠΥ. Χρησιμοποιώντας εξελιγμένα στατιστικά εργαλεία, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι δύο διαταραχές συνδέονται περισσότερο μέσω ενός γενετικού παράγοντα που σχετίζεται με δυσκολίες προσοχής και μάθησης. Αυτός ο παράγοντας ήταν πιο ισχυρά συνδεδεμένος με τη ΔΕΠΥ, παρά με άλλες ψυχιατρικές και νευροαναπτυξιακές καταστάσεις, όπως ο αυτισμός και το σύνδρομο Tourette. Μέσα από αυτή τη διαδικασία, αναγνωρίστηκαν επίσης 174 γονίδια που φαίνεται να εμπλέκονται και στις δύο διαταραχές, από τα οποία τα 121 δεν είχαν εντοπιστεί ξανά σε σχετικές έρευνες.
Ο εντοπισμός των κοινών γενετικών παραγόντων, δεν σημαίνει βέβαια ότι αν ένα άτομο έχει δυσλεξία, θα έχει σίγουρα και ΔΕΠΥ ή το αντίστροφο. Ωστόσο, δείχνει ότι υπάρχουν κοινές βιολογικές βάσεις που μπορεί να εξηγούν γιατί μερικά άτομα εμφανίζουν και τις δύο διαταραχές ταυτόχρονα. Όπως εξηγεί η Austėja Čiulkinytė, η επικεφαλής της έρευνας και υποψήφια διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου, «αυτή είναι η πρώτη φορά που η γενετική της δυσλεξίας μελετάται σε σχέση με ψυχιατρικές καταστάσεις, και στο μέλλον θα πρέπει να εξεταστούν και άλλες μαθησιακές δυσκολίες όπως η δυσαριθμησία και η δυσπραξία».
Η καθηγήτρια Michelle Luciano, μία εκ των συντακτών της μελέτης, αναφέρει ότι «κατανοώντας τη γενετική βάση της δυσλεξίας και της ΔΕΠΥ, μπορούμε να δημιουργήσουμε πιο στοχευμένες παρεμβάσεις για αυτά τα άτομα, είτε στο εκπαιδευτικό πλαίσιο, είτε στον εργασιακό χώρο».