Ζωτικής σημασίας η ετήσια παρακολούθηση των νεφρών

10 Μαρτίου 2022, 06:00

Η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση παγκοσμίως για τη σημασία των νεφρών στον ανθρώπινο οργανισμό και για την απαραίτητη ετήσια παρακολούθηση της υγείας τους, βρίσκεται στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού.

Σύμφωνα με τον Δρ. Κώστα Βούλγαρη, Κλινικό Ακτινολόγο στο Διαγνωστικό Κέντρο Άγιος Θέρισσος, οι νεφροί και το ήπαρ είναι τα φίλτρα του οργανισμού από όπου αποβάλλονται τα διάφορα φάρμακα.

«Ως εκ τούτου, είναι από τα πρώτα όργανα που θα εμφανίσουν παθολογία σε περιπτώσεις τοξικότητας φαρμάκων (όπως η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ για το συκώτι και η υπερβολική λήψη αντιφλεγμονωδών για τους νεφρούς)», προσθέτει.

Διάγνωση νεφρολογικών παθήσεων

Ο Δρ Βούλγαρης συμπληρώνοντας αναφέρει ότι «η παθολογία των νεφρών είναι εύκολα και αρχικά αναγνωρίσιμη με τους υπερήχους - με αυτούς μπορούμε να αναγνωρίσουμε αν υπάρχει διάταση του πυελοκαλυκικού συστήματος ή παρουσία κύστεων».

Όπως επισημαίνει, «ο ακριβής χαρακτηρισμός και ταξινόμηση αυτών των αλλοιώσεων γίνεται κατ’ αρχάς με την αξονική τομογραφία (ΑΤ) μετά από χορήγηση ενδοφλέβιας σκιαγραφικής ουσίας όπου μπορούν να αναδειχθούν τα παραπάνω στοιχεία και να εκτιμηθεί εάν υπάρχει παθολογικός σκιαγραφικός εμπλουτισμός».

Όσο αφορά την μαγνητική τομογραφία (ΜΤ), σημειώνει ότι «μπορεί να συμβάλλει στην επιβεβαίωση των αλλοιώσεων και είναι η εναλλακτική λύση σε άτομα αλλεργικά στο ιωδιούχο σκιαγραφικό ή με επηρεασμένη νεφρική λειτουργία».

Τονίζει, επίσης, ότι «με την υφιστάμενη τεχνολογία, υπάρχει η δυνατότητα έγκαιρης διάγνωσης των αλλοιώσεων του νεφρού πριν φτάσουν σε απειλητικό για τη ζωή σημείο και πρέπει να το εκμεταλλευτούμε».

Μεταμόσχευση νεφρού και εργαστηριακές δράσεις

Ο καθηγητής Κωνσταντίνος Δέλτας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κύπρου(Διευθυντής του Κέντρου Αριστείας – Βιοτράπεζα και Βιοϊατρική Έρευνα) σε δικό του άρθρο αναφέρει ότι «φυσιολογικά έχουμε όλοι μας από δύο νεφρούς, οι οποίοι φροντίζουν για τον καθαρισμό και την αποτοξίνωση του αίματος ενώ διατηρούν τη φυσιολογική ομοιόσταση του οργανισμού μας».

Προσθέτει ότι «σε καθημερινή βάση, μια υγιής γυναίκα φιλτράρει μέχρι και 145 λίτρα αίματος και ένας υγιής άντρας μέχρι και 180 λίτρα αίματος την ημέρα».

Αναφερόμενος στα παγκόσμια δεδομένα σημειώνει ότι «ποσοστό μέχρι και 10% των ενηλίκων παγκοσμίως πάσχουν από Χρόνια Νεφρική Νόσο (ΧΝΝ) και έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας ποικίλου βαθμού».

Ο κ. Δέλτας, αναφέρει στο YgeiaWatch ότι σύμφωνα με δεδομένα που αφορούν στο 2019, στην Κύπρο η επίπτωση για θεραπεία υποκατάστασης της νεφρικής λειτουργίας (δηλαδή ανάγκη για αιμοκάθαρση ή μεταμόσχευση νεφρού) ανά εκατομμύριο πληθυσμού ήταν 284 άτομα, το υψηλότερο στην Ευρώπη.

Εκφράζει επίσης ανησυχία ότι «η προοδευτική εξέλιξη της νόσου μπορεί να καταστρέψει πλήρως τους νεφρούς και να χρειάζεται υποκατάσταση της νεφρικής λειτουργίας, κάτι που μπορεί να συμβεί σε οποιαδήποτε ηλικία, αλλά κυρίως σε ενήλικες».

Αναφερόμενος στην αιματουρία (που αφορά το αίμα που προέρχεται από κάποιο σημείο του ουροποιητικού συστήματος όπως τα νεφρά), στην Κύπρο «τα δεδομένα δείχνουν ότι περίπου 1/1500 έχει μια κληρονομική μορφή αιματουρίας».

«Η υποψία μου είναι ότι είναι ακόμη πιο συχνή διότι εξακολουθούν να υπάρχουν οικογένειες που δεν ήρθαν ακόμη στην προσοχή μας. Αυτό το 1/1500 το θεωρώ υψηλό διότι βασίζεται σε διαγνωσμένα περιστατικά, πολλά άλλα παραμένουν αδιάγνωστα για διάφορους λόγους», πρόσθεσε.

Τονίζει επίσης ότι «αυτά είναι αποτέλεσμα κληρονόμησης κάποιου υπεύθυνου γονιδίου. Είναι και πολλά άλλα περιστατικά που δεν είναι καθαρά κληρονομικά».

Επισημαίνει ακόμη ότι «επειδή ό άνθρωπος μπορεί να ζήσει μια φυσιολογική ζωή έχοντας μόνο τον ένα νεφρό, είναι δώρο ζωής όταν κάποιος μπορεί να είναι δότης νεφρού σε συγγενή νεφροπαθή που έχει εγκατεστημένη νεφροπάθεια τελικού σταδίου».

«Δυστυχώς, η λίστα αναμονής για νεφρικά μοσχεύματα, είναι πολύ μεγάλη», σημειώνει

Ο κ. Δέλτας αναφέρει ότι «με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού, επιθυμούμε να ενημερώσουμε τον Κυπριακό πληθυσμό ότι εδώ και 30 χρόνια λειτουργεί εξειδικευμένο Εργαστήριο Μοριακής Γενετικής που προσφέρει τις υπηρεσίες του σε πάρα πολλούς ιατρούς, μεταξύ των οποίων και σε νεφρολόγους».

Κάνει αναφορά επίσης στο Κέντρο Ερευνών Μοριακής Ιατρικής του Κέντρου Αριστείας για τη Βιοτράπεζα και Βιοϊατρική Έρευνα, biobank.cy, του Πανεπιστημίου Κύπρου, όπου εκατοντάδες ασθενείς από περισσότερες από 300 οικογένειες έχουν διαγνωσθεί με μοντέρνες μεθόδους μοριακής ιατρικής προσέγγισης.

Ακόμη, σε συνεργασία με τα Νεφρολογικά Τμήματα αλλά και με το Μεταμοσχευτικό Κέντρο του Γενικού Νοσοκομείου Λευκωσίας, η έγκαιρη διάγνωση με μοριακή μέθοδο, όπου ενδείκνυται, προσφέρει την ευκαιρία στον ιατρό να προβεί στην ορθή θεραπεία ή να αποφύγει ενδεχόμενη τοξική θεραπεία, με στόχο πάντοτε την παράταση της λειτουργίας των νεφρών.

Καταλήγοντας αναφέρει ότι «μεγάλης έκτασης έρευνες βρίσκονται σε εξέλιξη στο Κέντρο Ερευνών Μοριακής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου όπου καλείται να συμμετάσχει ο/η κάθε ασθενής με Χρόνια Νεφρική Νόσο ανεξαρτήτως αιτιολογίας».

Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού

Η Παγκόσμια Ημέρα Νεφρού καθιερώθηκε με απόφαση της Διεθνούς Εταιρείας Νεφρολογίας (ISN) και της Διεθνούς Ένωσης Νεφρολογικών Ιδρυμάτων (IFKF).

Η καθιέρωση της έχει σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού για τη σημασία των νεφρών στη γενική υγεία, ως μια προσπάθεια μείωσης της συχνότητας και βαρύτητας νεφρικών παθήσεων.