Το σπέρμα κύρια αιτία υπογονιμότητας
12 Αυγούστου 2022, 06:00
Ένα στα επτά ζευγάρια αντιμετωπίζει πρόβλημα σύλληψης και τις περισσότερες περιπτώσεις οφείλεται κυρίως στον ανδρικό παράγοντα, αναφέρει ο βιολόγος με εξειδίκευση στην εμβρυολογία και υπεύθυνος εργαστηριακής ομάδας στο Χημείο Γιαννουκά, Όμιλος ΒΙΟΙΑΤΡΙΚΗ στην Κύπρο, Xρίστος Θεμιστοκλέους.
Ο κ. Θεμιστοκλέους σε άρθρο του αναφέρει ότι σύμφωνα με έρευνες, το 15 – 20% των νέων, μεταξύ των ηλικιών 18 – 25 χρονών, υποφέρουν από υπογονιμότητα, με τη συγκέντρωση των σπερματοζωαρίων να είναι κάτω από το κατώτατο όριο, το οποίο έχει καθοριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) στα 15 εκατομμύρια/ml.
Ακόμη, σύμφωνα με τον ΠΟΥ, για να θεωρείται γόνιμο το σπέρμα πρέπει να πληροί κάποιες προϋποθέσεις, όπως η αυξημένη κινητικότητα, η επαρκής συγκέντρωση, η σωστή μορφολογία και η μειωμένη θνησιμότητα των σπερματοζωαρίων.
Ως εκ τούτου, ο κ. Θεμιστοκλέους, επισημαίνει ότι προληπτικά, όλοι οι άνδρες πρέπει τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο να ελέγχουν το σπέρμα τους.
Σε τι οφείλεται η σπερματογένεση
Σημειώνεται ότι η σπερματογένεση είναι η διαδικασία κατά την οποία τα ανδρικά γεννητικά όργανα ξεκινούν να παράγουν σπερματοζωάρια από την περίοδο της εφηβείας και διαρκεί μέχρι και την τρίτη ηλικία.
Ένας από τους κυριότερους παράγοντες που την επηρεάζουν είναι ο τρόπος ζωής, καθώς και οι μεταβολικές ασθένειες, που σχετίζονται άμεσα με την ποιότητα και τον τρόπο ζωής, όπως είναι ο διαβήτης τύπου ΙΙ και η παχυσαρκία, οι οποίοι αποτελούν κύριους παράγοντες που επηρεάζουν τη διαδικασία της σπερματογένεσης.
Προστίθεται ότι η περίσσεια λιπώδους ιστού οδηγεί στη μείωση της ορμόνης τεστοστερόνη, η οποία είναι υπεύθυνη για το σχηματισμό των ώριμων σπερματοζωαρίων.
Όπως αναφέρει, σύμφωνα με τα διαθέσιμα επιστημονικά δεδομένα, η κινητικότητα των σπερματοζωαρίων στους υπέρβαρους άντρες είναι μειωμένη σε σύγκριση με τους άντρες με φυσιολογικό λίπος στον οργανισμό τους. Επίσης η κατανάλωση αλκοόλ, το στρες, αλλά και η μειωμένη άσκηση συνηγορούν στην αλλοίωση της ποιότητας του σπέρματος.
Ακόμη ένας σημαντικός παράγοντας είναι ο τρόπος ζωής της έγκυου γυναίκας που κυοφορεί ένα αγοράκι, καθώς η σπερματογένεση ξεκινά μεν στην εφηβική ηλικία, αλλά τα κύτταρα Sertoli και Leyding, που είναι υπεύθυνα για την παραγωγή των σπερματοζωαρίων, αρχίζουν να σχηματίζονται στην εμβρυική ηλικία.
Συγκεκριμένα, η έγκυος γυναίκα που κυοφορεί ένα αγοράκι και πάσχει από Διαβήτη τύπου ΙΙ ή καπνίζει ή καταναλώνει αλκοόλ, επηρεάζει την σωστή ανάπτυξη του εμβρύου και συνάμα τα κύτταρα που είναι υπεύθυνα για την μετέπειτα παραγωγή των σπερματοζωαρίων.
Ως εκ τούτου, οδηγεί στην επιβάρυνση του DNA, με συνέπεια τον κατακερματισμό του (DNA fragmentation), αλλά και την ύπαρξη οξειδωτικού στρες (ROS).
Αναφέρει επίσης ότι έρευνες έδειξαν όχι μόνο την κακή ποιότητα σπέρματος, αλλά και πολλές αποβολές εμβρύων λόγω ύπαρξης κατακερματισμένου DNA.
Η πρόληψη το καλύτερο όπλο
Ο κ. Θεμιστοκλέους τονίζει ότι είναι σημαντικό, οι άνδρες, τουλάχιστον μια φορά το χρόνο, να ελέγχουν προληπτικά το σπέρμα τους. «Η εργαστηριακή ανάλυση σπέρματος μετρά ποσοτικά και ποιοτικά το σπέρμα και μπορεί να εντοπίσει πιθανά προβλήματα που προκαλούν υπογονιμότητα σε έναν άνδρα», σημειώνει.
Ακόμη, αφού αποκλειστούν οι κύριες αιτίες (π.χ κιρσοκήλη) είναι σημαντικό να γίνει μια ανάλυση για τον κατακερματισμό του DNA, ως μία πιθανή αιτία υπογονιμότητας.
Υποδεικνύει επίσης ότι είναι εξαιρετικής σημασίας, να ενημερώνουμε και να συμβουλευόμαστε πάντα το γιατρό μας, ο οποίος γνωρίζει το ιατρικό μας ιστορικό και έχει πρόσβαση στο φάκελο υγείας μας.
Ο.Σ.