Προχωρούν με στρατηγική για ενεργό γήρανση

Με όραμα βασισμένο σε τέσσερις θεματικούς πυλώνες προχωρεί η κυβέρνηση την Εθνική Στρατηγική και το Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ενεργό Γήρανση 2025-2030.

Σύμφωνα με το προσχέδιο της Εθνικής Στρατηγικής και του Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την Ενεργό Γήρανση 2025-2030, το οποίο ετοίμασε το υφυπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας, το όραμα της Εθνικής Στρατηγικής είναι η κοινωνική ενσωμάτωση, η υγιής γήρανση, η ενεργοποίηση των ατόμων τρίτης ηλικίας και η προώθηση των ζητημάτων της διαφορετικότητας και της ανισότητας προς τα άτομα τρίτης ηλικίας.

Σημειώνεται ότι προσχέδιο έχει αναρτηθεί στην πλατφόρμα e-Διαβούλευση για υποβολή σχολίων και εισηγήσεων από εμπλεκόμενους φορείς μέχρι και τις 15 Ιανουαρίου.

Σύμφωνα με το προσχέδιο, οι στρατηγικές επιδιώξεις και οι στόχοι της στρατηγικής που θα κατευθύνουν κάθε πολιτική, μέτρο και δράση βασίζονται στους τέσσερις πυλώνες ενώ για κάθε πυλώνα έχουν καταρτιστεί θεματικές ενότητες με συνολικά 32 νέες δράσεις.

Οι εν λόγω δράσεις έχουν φορείς υλοποίησης 9 υπουργεία/υφυπουργεία, τον Φορέα Τρίτης Ηλικίας, τις αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, το Παγκύπριο Συντονιστικό Συμβούλιο Εθελοντισμού και ΜΚΟ.

Επιπρόσθετα, για σκοπούς παρακολούθησης της στρατηγικής, το υφυπουργείο Πρόνοιας θα προβαίνει σε ετήσια παρακολούθηση της προόδου υλοποίησης των δράσεων, ενώ στο πλαίσιο λειτουργίας του Φορέα Τρίτης Ηλικίας και σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς αναμένεται να δημιουργηθούν μηχανισμοί ανατροφοδότησης με σκοπό την τακτική αναθεώρηση της στρατηγικής.

Κοινωνική ενσωμάτωση

Για τον πυλώνα που αφορά στην κοινωνική ενσωμάτωση, στόχος είναι η επίτευξη κοινωνικής ενσωμάτωσης των ατόμων τρίτης ηλικίας. Η κοινωνική ενσωμάτωση όπως αναφέρεται, προλαμβάνει την κοινωνική απομόνωση, με την προώθηση της συμμετοχής των ηλικιωμένων στην οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική ζωή μέσω της πρόσβασης σε ποιοτικές κοινωνικές υπηρεσίες, της διασφάλισης επαρκούς συνταξιοδοτικού εισοδήματος, φιλικού ηλικιακά περιβάλλοντος αλλά και της ενδυνάμωσης των διαγενεακών σχέσεων.

Για τον εν λόγω πυλώνα καταρτίστηκαν ειδικότερα, τέσσερις στρατηγικοί στόχοι που αφορούν στην βελτίωση της κοινωνικοποίησης και ενεργότερης συμμετοχής μέσω της ενίσχυσης συνεργασίας ΜΚΟ και αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, της πρόσβασης σε κοινωνικές υπηρεσίες, των προγραμμάτων κατ’ οίκον φροντίδας και της κοινωνικοποίησης των ατόμων τρίτης ηλικίας.

Συγκεκριμένα, η πρώτη δράση αφορά στο πρόγραμμα «ΦροντίΖΩ» στοχεύσει στην αναβάθμιση παρεχόμενων υπηρεσιών κατ’ οίκον φροντίδας και στην παροχή υπηρεσιών συντροφιάς σε ηλικιωμένους από εθελοντές, κατ’ οίκον και η δεύτερη δράση στον εκσυγχρονισμό, αναβάθμιση και αύξηση της παροχής κατ’ οίκον φροντίδας.

Ακόμη, προβλέπεται η εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος «Κόκκινο Κουμπί» για το 2025, η παγκύπρια επέκταση και ενίσχυση του προγράμματος «Κοινωνικός Λειτουργός της Γειτονιάς» με κόστος €11 εκατ. από το ΘΑλΕΙΑ 2021-2027, η δημιουργία έξι μικρών κατοικιών οικογενειοκεντρικού χαρακτήρα μακροχρόνιας χωρητικότητας με κόστος από το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και η διευκόλυνση χρήσης ιδιωτικού οχήματος.

Σε σχέση με την απασχόληση, μετάβαση στη σύνταξη και την οικονομική ασφάλεια, οι στρατηγικοί στόχοι αφορούν στη διασφάλιση της οικονομικής ασφάλειας ατόμων τρίτης ηλικίας μέσω συντάξεων και στη προσβασιμότητα της διαμονής και φροντίδας σε στέγες ηλικιωμένων.

Για τους εν λόγω στόχους δημιουργήθηκαν τρεις νέες δράσεις μεταξύ των οποίων η βελτίωση του συστήματος παροχής συντάξεων και ειδικότερα, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και η μελέτη ελάφρυνσης αναλογιστικής αναπροσαρμογής.

Πρόσθετα, η επιδότηση διαμονής και φροντίδας σε στέγες ηλικιωμένων με κόστος €7,7 εκατ. ετησίως.

Αναφορικά με το φιλικό ηλικιακό περιβάλλον, οι στρατηγικοί στόχοι προσβλέπουν στην ενθάρρυνση της ανάπτυξης επιλογών στέγασης φιλικών προς την τρίτη ηλικία και στην ανάπτυξη του συστήματος δημόσιων μεταφορών με τρόπου που να εξυπηρετεί τις ανάγκες των τόμων τρίτης ηλικίας.

Πρόσθετα για την αλληλεγγύη μεταξύ γενεών το υφυπουργείο Πρόνοιας, στοχεύει συγκεκριμένα στην καταγραφή των διαγενεακών δράσεων παγκύπρια και στη διερεύνηση και προώθηση της πραγματοποίησης διαγενεακών συναντήσεων σε βιβλιοθήκες εθελοντικής εργασίας στα προγράμματα δια βίου εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Σημειώνεται ότι για τον δεύτερο πυλώνα του προσχεδίου που αφορά στην υγιή γήρανση, το υφυπουργείο παραπέμπει στην Εθνική Στρατηγική για την υγεία των ηλικιωμένων.

Ενεργοποίηση

Ο τρίτος πυλώνας από την άλλη στοχεύει στην ενεργοποίηση των ατόμων τρίτης ηλικίας και συμμετοχή τους στα κοινωνικά δρώμενα και κέντρα λήψης αποφάσεων, η οποία αποτελεί κινητήριο δύναμη για την αποφυγή φαινομένων κοινωνικής απομόνωσης και τη συνολική βελτίωση της ποιότητας ζωής τους.

Την ίδια ώρα, προωθείται η αυτονομία, ανεξαρτησία και ενδυνάμωση των ηλικιωμένων μέσω της συμπερίληψής τους σε πολιτιστικές δράσεις, μέσω της δια βίου μάθησης και του ψηφιακού γραμματισμού.

Συγκεκριμένα, υπό τον τρίτο πυλώνα δημιουργήθηκαν πολιτιστικές δράσεις με τρεις στρατηγικούς στόχους: την αύξηση της ενεργούς συμμετοχής των ατόμων τρίτης ηλικίας σε πολιτιστικές δράσεις, τη βελτίωση της προσβασιμότητας σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία και τη χρήση νέων τεχνολογικών για βελτίωση της εμπειρίας κατά τις επισκέψεις σε μουσεία, αρχαιολογικούς χώρους και μνημεία.

Αναφορικά με την δια βίου μάθηση και τον ψηφιακό γραμματισμό, το προσχέδιο της στρατηγικής στοχεύει στο να καταστούν τα υφιστάμενα προγράμματα στις ανάγκες των ατόμων τρίτης ηλικίας και οι εκπαιδευτές να τύχουν επιμόρφωσης σχετικά με την εκπαίδευση των ατόμων τρίτης ηλικίας.

Για την εμπλοκή στα κοινά, προβλέπεται η αξιολόγηση και βελτίωση της λειτουργίας των υφιστάμενων φορέων θεσμών με στόχο την βελτίωση της αποτελεσματικότητας τους και η συμμετοχή των ατόμων τρίτης ηλικίας σε τοπικούς θεσμούς και στα κέντρα λήψης αποφάσεων των αρχών Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Διαφορετικότητα και ανισότητες

Τέλος, ο τέταρτος ο πυλώνας στοχεύει στην διασφάλιση της ισότιμης μεταχείρισης των ατόμων τρίτης ηλικίας, στην πρόληψη και στη γρήγορη ανίχνευση κακομεταχείρισης ή οποιασδήποτε μορφής βίας έναντι ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Υπό τον πυλώνα αυτό, οι ηλικιακές διακρίσεις σκοπεύουν στην διασφάλιση της πρόσβασης των ατόμων τρίτης ηλικίας στην απαραίτητη ενημέρωση σχετικά με τα δικαιώματα τους και τις διαθέσιμες υπηρεσίες, στη διασφάλιση της μη διάκρισης λόγω της τεχνολογικής ανάπτυξης, στη προώθηση θετικών εικόνων της γήρανσης και στην ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τον ηλικιακό ρατσισμό και την κακοποίηση, με κόστος €15 χιλ.

Αναφορικά με την κακοποίηση και την κακομεταχείριση, το προσχέδιο προβλέπει στην ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με τον ηλικιακό ρατσισμό και την κακοποίηση και στην πρόληψη της κακοποίησης, παραμέλησης και εκμετάλλευσης μέσω της θέσπισης νέων μέτρων και πολιτικών.

Της Μαρίας Κυριακίδου