Πανευρωπαϊκό πρόβλημα στελέχωσης νοσηλευτικού προσωπικού

Πρόβλημα στελέχωσης και έλλειψης νοσηλευτικού προσωπικού παρουσιάζουν 26 χώρες τις Ευρώπης, σύμφωνα με στοιχεία που παρουσιάστηκαν στην 116^η Γενική Συνέλευση Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Νοσηλευτών (EFN).

Η συνέλευση πραγματοποιήθηκε στις 13 και 14 Απριλίου 2023 στην πόλη Opatija της Κροατίας, όπου τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Νοσηλευτών και Μαιών- ΠΑΣΥΝΜ, εκπροσώπησε το μέλος του ΔΣ, Δρ. Αριστείδης Χωραττάς (Αντιπρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής του EFN).  

Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση, κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης παρουσιάστηκε η πρώτη σύντομη ανάλυση των δεδομένων που λήφθηκαν από τα μέλη σε σχέση με το ερωτηματολόγιο για τις νοσηλευτικές αναλογίες το οποίο τους είχε σταλεί τον Δεκέμβριο του 2022.

Ειδικότερα, τα δεδομένα στάλθηκαν από 26 χώρες και παρόλο ότι υπάρχουν διαφορές μεταξύ τους εντούτοις σε όλες υπάρχει πρόβλημα με τη στελέχωση και την έλλειψη νοσηλευτικού δυναμικού.

Οι παρευρισκόμενοι εξέφρασαν τη σημαντικότητα του εγχειρήματος για μελέτη του θέματος των αναλογιών, αφού η ασφαλής στελέχωση είναι το κύριο ζητούμενο από όλους τους Συνδέσμους.

Πρόβλημα η πρόσληψη νοσηλευτών από τρίτες χώρες

Όπως αναφέρεται, έγινε, επίσης, αναφορά ότι ασθενείς μεταφέρονται σε άλλες χώρες για νοσηλεία λόγω έλλειψης προσωπικού και κλείσιμο κλινών, νοσηλεύτριες προσλαμβάνονται από χώρες οι οποίες αντιμετωπίζουν τις δικές τους ελλείψεις σε νοσηλευτικό δυναμικό επιδεινώνοντας το πρόβλημα ενώ η ηθική πρόσληψη (ethical recruitment) δεν λαμβάνεται υπόψη από τους πολιτικούς.

Σημειώνεται ότι η πρόσληψη νοσηλευτικού δυναμικού από άλλες χώρες αποτελεί πρόβλημα και σε σχέση με την ασφάλεια των ασθενών λόγω των γλωσσικών περιορισμών, ενώ οι φοιτητές νοσηλευτικής ανέφεραν ότι λόγω ελλείψεων η κλινική τους άσκηση διαρκεί πάρα πολλές ώρες την μέρα επιφέροντας τους κόπωση και απογοήτευση.

Προστίθεται ότι είναι σημαντικό οι στατιστικές για το δυναμικό υγείας να αντικατοπτρίζουν τα πραγματικά δεδομένα για το νοσηλευτικό δυναμικό με την προσμέτρηση σε αυτό ανειδίκευτου προσωπικού και πρέπει να διασφαλιστεί επαρκές προσωπικό μέσω αύξησης των εισδοχών στη νοσηλευτική εκπαίδευση.    

Πενταετές πλάνο για προηγμένη νοσηλευτική πρακτική 

Στη Γενική συνέλευση συζητήθηκε σε όλες τις επιτροπές και εγκρίθηκε το πενταετές πλάνο της ομάδας εργασίας του EFN για την Προηγμένη Νοσηλευτική Πρακτική (Advance Practice Nursing- APN) με εισηγήσεις και επεξηγήσεις.

Ακόμη, έγινε αναφορά στη νέα Ευρωπαϊκή Οδηγία για τη Βία έναντι των γυναικών για την οποία μαζί με το Έγγραφο Πολιτικής του EFN για τη Βία και Παρενόχληση έναντι των Νοσηλευτριών (2021)  ζητείται όπως εντατικοποιηθούν οι προσπάθειες των Εθνικών Συνδέσμων για εφαρμογή προγραμμάτων πρόληψης και αντιμετώπισης του φαινομένου.

Ο EFN συμμετέχει στην ομάδα εμπειρογνωμόνων για την Αντιμικροβιακή Προστασία όπου παρουσιάζονται τα εθνικά πλάνα και στρατηγικές σε σχέση με το θέμα, γίνονται ενημερώσεις για την πρόοδο ενώ συζητούνται πολιτικές για βελτίωση της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ τους. Επίσης συμμετέχει στο EU eHealth Stakeholder Group το οποίο συμβουλεύει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για θέματα που αφορούν τη ηλεκτρονική μετάβαση της υγείας και της φροντίδας. Επίκεντρο τώρα είναι το European Health Data Space Regulation. Επίσης το EFN εκπροσωπείται στο Coalition for Vaccination της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (2019) και στο project IMMUNION (Improving IMMunization cooperation in the European UNION) τα οποία συνεργάζονται στενά και έχουν ως στόχο την προώθηση του εμβολιασμού στην ΕΕ μέσω ακριβούς και ορθής ενημέρωσης, κατάρριψης των μύθων γύρω από τα εμβόλια και τους εμβολιασμούς και ανταλλαγή βέλτιστων πρακτικών στο θέμα. Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Παγκόσμια Υγεία (Global Health- new EU strategy) περιλαμβάνει δράσεις μέχρι το 2030 με στόχο τον καθορισμό της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μελλοντικές πανδημίες ή απειλές για την υγεία με κύριο γνώμονα τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ισότητα στην υγεία.

Σημειώνεται ότι το European Health Data Space επιτρέπει στα άτομα να ελέγχουν και να χρησιμοποιούν τα δεδομένα υγείας τους σε όλα τα Κράτη Μέλη της ΕΕ ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη ενός διαλειτουργικού Ευρωπαϊκού Μητρώου Υγείας (European Health Record) και ενός ψηφιακού οικοσυστήματος υγειονομικής περίθαλψης.     

Επιπλέον, στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης εγκρίθηκε ο οικονομικός απολογισμός του σώματος για το έτος 2022 καθώς και οι καταστατικές αλλαγές που επιβάλλονται από τον Βελγικό κράτος για όλους τους οργανισμούς.

Στη συνάντηση της Επαγγελματικής Επιτροπής (Professional Committee) υπό τον Κο Wolfgang Kuttner (μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής) συζητήθηκε και εγκρίθηκε με εισηγήσεις για τροποποιήσεις το έγγραφο πολιτικής του EFN για την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την Παγκόσμια Υγεία.

Επιπρόσθετα, στη συνάντηση της Επιτροπής Δημόσιας Πολιτικής (Public Policy) υπό την Κα Monika Azman (μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής) συζητήθηκε και εγκρίθηκε με εισηγήσεις για τροποποιήσεις το έγγραφο πολιτικής για τον Ευρωπαϊκό χώρο δεδομένων υγείας (European Health Data Space (EHDS)). Το έγγραφο αποτελεί χρήσιμο εργαλείο για την συμπερίληψη νοσηλευτών στην ανάπτυξη προγραμμάτων.

Ακόμη, στη συνάντηση της Επιτροπής Εργατικού Δυναμικού (Workforce) υπό τον υποφαινόμενο Δρ Χωραττά (αντιπρόεδρο EFN), συζητήθηκε το έγγραφο πολιτικής για το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων 2023. Επισημάνθηκε ότι χρίζει ενδελεχούς μελέτης και αναπροσαρμογής αφού εστιάζει στις ψηφιακές δεξιότητες χωρίς να λαμβάνει υπόψη την εφαρμογή στην κλινική πρακτική, τις συνθήκες εργασίας και ότι δεν πρέπει να είναι εις βάρος των άλλων σημαντικών νοσηλευτικών δεξιοτήτων. Επίσης επιβάλλεται η αναβάθμιση της βασικής νοσηλευτικής εκπαίδευσης και συμπερίληψη στα προγράμματα των ψηφιακών δεξιοτήτων. Σε σχέση με τα δεδομένα που έχουν συλλεγεί για τις αναλογίες (ratios) διεξάχθηκε στην Επιτροπή μια πολύ εποικοδομητική και θετική συζήτηση. Διαφάνηκε ότι παρόλες τις διαφορές στα συστήματα υγείας, όλες οι χώρες έχουν πρόβλημα σε σχέση με τις αναλογίες των νοσηλευτών. Υπάρχει πληθώρα ερευνών για την σημασία της ασφαλούς στελέχωσης όμως η εφαρμογή αποτελεί πρόκληση, ενώ αυστηρή εφαρμογή αναλογιών μπορεί να οδηγήσει σε κλείσιμο νοσοκομειακών κλινών. Η ασφαλής στελέχωση αφορά τη διασφάλιση της σχέσης ποιότητας/ τιμής και τη μελλοντική προστασία του εργατικού δυναμικού. Έγινε εισήγηση όπως σταλεί ξανά το ερωτηματολόγιο για διορθώσεις ή προσθήκες, για συλλογή δεδομένων από τους εθνικούς συνδέσμους που δεν έστειλαν και επίσης τη δημιουργία εγγράφου πολιτικής που να εστιάζει στο θέμα της ασφαλούς στελέχωσης, των αναλογιών και της νοσηλευτικής ευθύνης. 

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα BeWell στο οποίο συμμετέχει το EFN άρχισε το 2022 στα πλαίσια του Συμφώνου για τις Δεξιότητες με στόχο την προώθηση της αναβάθμισης και επανα’ απόκτησης δεξιοτήτων (upskilling/ reskilling) του Ευρωπαϊκού δυναμικού υγείας και την ανάπτυξη πράσινης στρατηγικής και στρατηγικών για ψηφιακές δεξιότητες, για το οικοσύστημα υγείας που μπορεί να εφαρμοστεί σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και τελικά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο μέσα από το Σύμφωνο για τις Δεξιότητες,  στο πλαίσιο του Blueprint για την τομεακή συνεργασία για τις δεξιότητες.