Παγκόσμια Ημέρα Μηδενικών Αποβλήτων: Οι στοχεύσεις Τμ. Περιβάλλοντος

30 Μαρτίου 2023, 16:13

Στην ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας και στην ενημέρωση του κοινού για τη σημασία των μηδενικών αποβλήτων, καθώς και στην υπεύθυνη κατανάλωση και παραγωγή στοχεύει το Τμήμα Περιβάλλοντος με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μηδενικών Αποβλήτων.

Η Παγκόσμια Ημέρα Μηδενικών Αποβλήτων γιορτάζεται για πρώτη φορά στις 30 Μαρτίου 2023 και διοργανώνεται από κοινού από την UN Environment Programme (UNEP) και UN Human Settlements Programme (UN Habitat)

Σε σχετική ανακοίνωση, το Τμήμα Περιβάλλοντος αναφέρει ότι η ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας σημαίνει να μειώσουμε τη χρήση των πόρων και των εκπομπών στο περιβάλλον σε όλα τα στάδια του κύκλου ζωής των προϊόντων, καθώς αυτό αποτελεί καίριο παράγοντα στην αντιμετώπιση της τριπλής πλανητικής κρίσης δηλαδή της κλιματικής αλλαγής, της μείωσης της βιοποικιλότητας και της ρύπανσης.

Σημειώνεται ότι κάθε χρόνο παράγονται 2.24 δισεκατομμύρια τόνοι δημοτικών στερεών αποβλήτων και χωρίς δράση μέχρι το 2025 θα αυξηθούν στους 3.88 δισεκατομμύρια τόνους ετησίως.

«Μέσω πολιτικών για καλύτερο σχεδιασμό, σαφείς οικονομικές ενδείξεις και ορθολογική διαχείριση αποβλήτων μπορούμε να θέσουμε την ανθρωπότητα σε πορεία υγείας και ευημερίας», αναφέρεται.

Εφαρμογή οδηγιών για επίτευξη ευρωπαϊκών στόχων

Το Τμήμα Περιβάλλοντος, ως η αρμόδια Αρχή για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων, εφαρμόζει την κυπριακή νομοθεσία, η οποία έχει εναρμονιστεί πλήρως με τις Οδηγίες του πακέτου κυκλικής οικονομίας της ΕΕ, και τους Ευρωπαϊκούς στόχους για επαναχρησιμοποίηση και ανακύκλωση των δημοτικών αποβλήτων σε ποσοστό 55% μέχρι το 2025, 60% μέχρι το 2030 και 65% μέχρι το 2035, καθώς και για σταδιακό περιορισμό της υγειονομικής ταφής στο 10% έως το 2035.

Παράλληλα, βρίσκονται σε ισχύ κανονισμοί που ρυθμίζουν την εφαρμογή της διευρυμένης ευθύνης του παραγωγού για διάφορα ρεύματα αποβλήτων, όπως απόβλητα συσκευασιών, χαρτιού μη συσκευασίας, ηλεκτρικού και ηλεκτρονικού εξοπλισμού, ηλεκτρικών στηλών και συσσωρευτών καθώς και ελαστικών.

Ακόμη, προς περαιτέρω ενίσχυση του πλαισίου αυτού, το 2023 ψηφίστηκαν κανονισμοί και για τα φαρμακευτικά απόβλητα οικιακής προέλευσης.

Προστίθεται ότι το 2022 μεταφέρθηκε στο εθνικό δίκαιο η Οδηγία για τη μείωση των πλαστικών μίας χρήσης, μέσω της τροποποίησης του περί Αποβλήτων Νόμου, ενώ το 2023 τέθηκε σε ισχύ η απαγόρευση της διάθεσης της λεπτής πλαστικής σακούλας μεταφοράς στα σημεία πώλησης.

Ακόμα ένα σημαντικό βήμα στη διαχείριση των αποβλήτων ήταν και η ψήφιση, τον Ιούλιο του 2022, των Κανονισμών για τη Διαχείριση Δημοτικών Αποβλήτων από τις Αρχές Τοπικής Αυτοδιοίκησης, οι οποίοι προβλέπουν την υποχρεωτική εφαρμογή συστημάτων διαλογής στην πηγή και χωριστής συλλογής των δημοτικών αποβλήτων και συστημάτων Πληρώνω Όσο Πετώ έως τις 30 Ιουνίου 2024.

Επιπρόσθετα, οι πιο πάνω νομοθεσίες, το Σχέδιο Διαχείρισης Δημοτικών Αποβλήτων 2022-2028 και το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης της Δημιουργίας Αποβλήτων 2022-2028 υλοποιούνται μέσω έργων κυκλικής οικονομίας από Ευρωπαϊκά ταμεία, εκτιμώμενου προϋπολογισμού €82 εκατομμυρίων μέχρι το 2029.

Συγκεκριμένα, τα έργα θα συγχρηματοδοτηθούν από το Πρόγραμμα LIFE, το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, τα Διαρθρωτικά Ταμεία και τον Μηχανισμό ΕΟΧ/Νορβηγίας.

Σύμφωνα με το Τμήμα Περιβάλλοντος, το έργο LIFE IP CYzero WASTE με προϋπολογισμό €15 εκατ. περίπου, αποτελεί την ομπρέλα των έργων αυτών που στοχεύουν στη διαλογή στην πηγή και χωριστή συλλογή στερεών δημοτικών αποβλήτων, αποτρέποντας την απόρριψη τους στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Απορριμμάτων.

Τα πέντε ρεύματα αποβλήτων που διαχειρίζονται τα πιο πάνω έργα αφορούν απόβλητα επαναχρησιμοποίησης και ανακύκλωσης, καθώς και οργανικά, οικιακά επικίνδυνα και θαλάσσια απορρίμματα.

Περιλαμβάνουν συγχρηματοδοτούμενα έργα όπως σύσταση Συντονιστικού Φορέα Διαχείρισης Αποβλήτων, δύο κέντρα επαναχρησιμοποίησης και επιδιόρθωσης, 50 κοινοτικούς και 16,000 οικιακούς κομποστοποιητές για οργανικά απόβλητα, 50 πράσινα περίπτερα για ανακυκλώσιμα απόβλητα, εφαρμογή του συστήματος «Πληρώνω Όσο Πετώ (ΠΟΠ)», εξοπλισμό σε ξενοδοχεία και συναφείς χώρους παραγωγής στερεών δημοτικών αποβλήτων στις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου, διαλογή στην πηγή για οργανικά απόβλητα στην ορεινή Κύπρο, κινητές μονάδες για επικίνδυνα απόβλητα και ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης έργων αποβλήτων.

«Στην Κύπρο έχουμε αποφασίσει να γυρίσουμε σελίδα και πολύ σύντομα θα είμαστε στον δρόμο της εφαρμογής και υλοποίησης της κυκλικής οικονομίας, συνεργαζόμενοι με την Τοπική Αυτοδιοίκηση, στα πλαίσια του Ευρωπαϊκού κεκτημένου», υπογραμμίζει.