ΟΣΑΚ: 560 παράπονα το 2023, καταπατούνται τα δικαιώματα ασθενών

Μεγάλο αριθμό παραπόνων, έλαβε το 2023 η Ομοσπονδία Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου, η οποία τονίζει ότι η νομοθεσία για τα δικαιώματα των ασθενών, δεν εφαρμόζεται σωστά και τα δικαιώματα των ασθενών καταπατούνται.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσιεύτηκαν χθες, το παρατηρητήριο Δικαιωμάτων Ασθενών της Ομοσπονδίας Συνδέσμων Ασθενών Κύπρου (ΟΣΑΚ) το 2023, δέχτηκε συνολικά 560 παράπονα και κατά μέσο 46 τον μήνα.

Οι άνδρες ασθενείς άνω των 51 ετών και άνω, υπέβαλαν τα περισσότερα παράπονα.

Η πλειοψηφία των παραπόνων, αφορούσε θεραπείες, συμπεριφορά και εξυπηρέτηση από επαγγελματίες υγείας, χρεώσεις, συμπληρωμές και κόστος υπηρεσιών εντός και εκτός Γενικού Συστήματος Υγείας (ΓεΣΥ).

Καταπατούνται τα δικαιώματα των ασθενών

Μιλώντας στο YgeiaWatch, o εκπρόσωπος τύπου της ΟΣΑΚ, Δημήτρης Λαμπριανίδης, ανέφερε ότι από τα παράπονα που λήφθηκαν, διαπιστώνεται ότι η νομοθεσία για τα δικαιώματα των ασθενών, δεν εφαρμόζεται σωστά ή/και τα δικαιώματα των ασθενών καταπατούνται.

«Κάτι που θεωρούμε ότι δείχνει έλλειψη κατανόησης από τους παρόχους της ευθύνης που έχουν νομικά αλλά και ηθικά προς τους ασθενείς», τόνισε.

Σύμφωνα με το παρατηρητήριο, τα περισσότερα παράπονα σχετίζονταν με τον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ) ως το αρμόδιο όργανο για την παροχή υπηρεσιών στο πλαίσιο του ΓεΣΥ, καθώς και με τα νοσηλευτήρια (εντός ή εκτός ΓεΣΥ) τα οποία εξυπηρετούν τους ασθενείς.

Έπειτα ακολουθούν τα παράπονα που αφορούσαν προσωπικούς και ειδικούς γιατρούς του ΓεΣΥ αλλά και γιατρούς εκτός ΓεΣΥ.

Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως υπογραμμίζει ο κ. Λαμπριανίδης οι παραβιάσεις του νόμου είναι πολύ σοβαρές και αφορούν, είτε χαμηλής ποιότητας υπηρεσίες, είτε πολύ κακή συμπεριφορά, «κάτι που θεωρούμε ότι αναδεικνύει την αδήριτη ανάγκη, τόσο για παρακολούθηση της ιατρικής πράξης (medical audit) στη χώρα μας, όσο και για άσκηση ελέγχου στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών γενικά».

«Πρέπει να επισημάνουμε ότι ο έλεγχος της ποιότητας είναι ένα κενό στο οποίο ο ΟΑΥ δεν δίνει, ακόμα, την απαραίτητη σημασία», επισημαίνει.

Επιπλέον, η ΟΣΑΚ δέχτηκε μεγάλο αριθμό καταγγελιών για κακοποίηση ηλικιωμένων (απαξιωτική συμπεριφορά, παραμέληση, κατακλύσεις, πληγές στο σώμα λόγω κακής φροντίδας, χορήγηση μεγάλων δόσεων φαρμάκων κτλ.) σε νοσηλευτήρια σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα εντός και εκτός ΓεΣΥ, σε δομές παροχής φροντίδας ή στα σπίτια ηλικιωμένων ανθρώπων.

Μέσα από τις καταγγελίες και τα παράπονα που δέχθηκε η ΟΣΑΚ, διαπιστώνεται ότι οι ασθενείς ταλαιπωρούνται κατά την εξυπηρέτηση από τα φαρμακεία των κρατικών νοσηλευτηρίων, αλλά και από τα ΤΑΕΠ των νοσοκομείων του ΟΚΥπΥ.

Παράπονα υπήρξαν επίσης  για τον περιορισμένο αριθμό θεραπειών που προσφέρονται από «Άλλους Επαγγελματίες Υγείας» μέσω του ΓεΣΥ, όπως κατ’ οίκο νοσηλεία και φυσιοθεραπείες.

Όπως διαπιστώνει η ΟΣΑΚ, από τα δεδομένα του 2023 υπάρχουν ασθενείς που χρειάζονται οικονομική στήριξη για να καλύψουν τα έξοδα που δεν καλύπτονται από το ΓεΣΥ ή προκύπτουν από το ΓεΣΥ.

Τα έξοδα αυτά αφορούν για παράδειγμα τη μεταφορά σε νοσηλευτήρια, μετάβαση στο εξωτερικό για θεραπεία, τις συνεισφορές και συμπληρωμές αλλά και καθημερινά έξοδα στα οποία οι ασθενείς δεν μπορούν να ανταποκριθούν λόγω της μη ικανότητας τους για εργασία.

Tεράστιο το κενό της ανακουφιστικής φροντίδας

Ακόμη, μέσα από τις καταγγελίες που δέχτηκε το παρατηρητήριο, διαφαίνεται για ακόμη μια φορά το τεράστιο κενό που υπάρχει όσον αφορά τις υπηρεσίες νοσηλευτικής και ανακουφιστικής φροντίδας σε ανθρώπους που χρειάζονται βοήθεια και δεν είναι οι ίδιοι σε θέση να μεταβούν σε κάποιο ιατρικό κέντρο για να εξυπηρετηθούν.

Σύμφωνα με το παρατηρητήριο, ασθενείς αναγκάζονται να πληρώνουν από την τσέπη τους υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλευτικής φροντίδας, όταν το χρειάζονται για μεγάλο χρονικό διάστημα ή διαρκώς.

Το πρόβλημα, σημειώνουν, γίνεται ακόμα πιο μεγάλο, όταν πρόκειται για χαμηλοσυνταξιούχους, αφού σε κάποιες περιπτώσεις υποχρεώνονται να πληρώνουν για να έχουν τις υπηρεσίες υγείας που χρειάζονται.

Θέση της ΟΣΑΚ, είναι ότι η πολιτεία πρέπει να μεριμνήσει έτσι ώστε οι υπηρεσίες κατ’ οίκον νοσηλευτικής φροντίδας και ανακουφιστικής φροντίδας, να προσφέρονται μέσω του Γενικού Συστήματος Υγείας σε όλους τους ανθρώπους που τις χρειάζονται.

Σημειώνεται ότι αυτή τη στιγμή, η κατ’ οίκον νοσηλεία προσφέρεται αποσπασματικά και με περιορισμένο αριθμό επισκέψεων, ενώ η ανακουφιστική φροντίδα παρέχεται κυρίως σε καρκινοπαθείς.

«Μέσα από τα παράπονα φαίνεται η μεγάλη ανάγκη για περισσότερες και πληρέστερες υπηρεσίες κατ’οίκον φροντίδας αλλά και για προσφορά υπηρεσιών διακίνησης σε ηλικιωμένους που ζουν στην ύπαιθρο ή σε απομακρυσμένες περιοχές. Αναδεικνύεται επίσης η τεράστια ανάγκη που υπάρχει για ένταξη στο ΓεΣΥ περισσότερων παρόχων και υπηρεσιών αποκατάστασης αλλά και ανακουφιστικής φροντίδας», τονίζει ο εκπρόσωπος της ΟΣΑΚ, ευχαριστώντας ωστόσο όλους τους επαγγελματίες υγείας οι οποίοι προσφέρουν υπηρεσίες με υπευθυνότητα και αξιοπρέπεια.

Αναλυτικά τα παράπονα

Αναλυτικά, τα σημαντικότερα θέματα που απασχόλησαν και αναφέρθηκαν από πολίτες στο Παρατηρητήριο Ασθενών της ΟΣΑΚ ήταν τα ακόλουθα:

• Μη χορήγηση εντός ΓεΣΥ μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ΜΣΦ), όπως συμπληρώματα και βιταμίνες, σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών με χρόνια νοσήματα.
• Απορρίψεις ονομαστικών αιτημάτων για χορήγηση φαρμάκων
• Ελλείψεις φαρμάκων και αυξήσεις στα ποσά συνεισφοράς των φαρμακευτικών σκευασμάτων
• Πρωτόκολλα που θεσπίζει ο ΟΑΥ με καθορισμό αυστηρών κριτηρίων για χορήγηση φαρμακευτικών προϊόντων.
• Θέματα συμπεριφοράς και εξυπηρέτησης σε νοσηλευτήρια απο γιατρούς και νοσηλευτικό προσωπικό.
• Επιδοματική πολιτική για άτομα με χρόνιες ασθένειες και αναπηρίες.
• Θέματα κακής συμπεριφοράς/εξυπηρέτησης από προσωπικούς ιατρούς και άρνησης έκδοσης παραπεμπτικών σε ειδικούς γιατρούς.
• Χρεώσεις στο σύστημα του ΓεΣΥ ως επίσκεψη, για τηλεφωνική επικοινωνία (για ανανέωση συνταγής, έκδοση παραπεμπτικού και άλλες ιατρικές οδηγίες).
• Θέματα πρόσβασης σε ορισμένες ειδικότητες γιατρών του ΓεΣΥ. Λόγω των λιστών αναμονής, αλλά και λόγω του μειωμένου αριθμού συγκεκριμένων ειδικοτήτων, οι ασθενείς δεν βρίσκουν σύντομα ραντεβού.

Όπως αναφέρει η ΟΣΑΚ, δεν προωθούνται όλα τα παράπονα για διερεύνηση από τους αρμόδιους φορείς, αλλά αποτελούν απλές αναφορές που δίνονται για καταγραφή.

Σύμφωνα με την Ομοσπονδία, σε αρκετές περιπτώσεις οι εμπλεκόμενοι πολίτες φοβούνται να προχωρήσουν σε καταγγελία αφού, όπως πιστεύουν, υπάρχει το ενδεχόμενο να αναπτυχθούν εκδικητικές συμπεριφορές εναντίον τους.

Παράλληλα, οι παραπονούμενοι πιστεύουν ότι η υποβολή επώνυμης καταγγελίας δεν πρόκειται να οδηγήσει, είτε σε δικαίωση τους, είτε σε επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζουν.

Την ίδια ώρα, κάποιοι ασθενείς δεν επιθυμούν να δώσουν συνέχεια ή να εμπλακούν σε δικαστικές διαμάχες ή/και αρνούνται να δώσουν τη συγκατάθεση τους για υποβολή επώνυμης καταγγελίας.

Αναφορικά με τις υποθέσεις για ιατρική αμέλεια, όπως υπογραμμίζει η Ομοσπονδία, έχει διαπιστωθεί δυσκολία στον τρόπο απόδειξης και απόδοσης δικαιοσύνης, αν και σε κάποιες πρόσφατες δικαστικές αποφάσεις, τα δικαστήρια έχουν επιδικάσει πολύ ψηλές αποζημιώσεις εναντίον γιατρών.

Τέλος, ο κ. Λαμπριανίδης αναφέρει ότι η ΟΣΑΚ προσδοκεί στο ότι οι αρμόδιοι για την εφαρμογή του ΓεΣΥ, θα δώσουν την απαραίτητη σημασία και θα προωθήσουν δράσεις οι οποίες θα αναβαθμίσουν τις υπηρεσίες που προσφέρονται στους ασθενείς σε κάθε επίπεδο.

«Πρέπει να αναβαθμιστεί η ποιότητα των υπηρεσιών διότι με την αναβάθμιση της ποιότητας, θα βελτιωθεί και η δημόσια υγεία γενικά και το κυριότερο, θα επωφεληθεί ο κάθε ένας από τους ασθενείς. Πρέπει να νοιώσουμε περήφανοι για το σύστημα υγείας που απολαμβάνουμε και όσοι δεν εργάζονται με σεβασμό στον ασθενή και στους πόρους του ΓεΣΥ, πρέπει να βγουν από το σύστημα», καταλήγει.

Της Μόνικας Μακρυγιάννη