Οι επιπτώσεις του Botox στην Υγεία

Στις επιπτώσεις του Botox στην Υγεία, αναφέρεται εκτενές δημοσίευμα του BBC, στο οποίο απαριθμούνται οι επιδράσεις σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Το Botox είναι μια κοινή – και σε μεγάλο βαθμό ασφαλής – καλλυντική θεραπεία. Αλλά έχει προκύψει ότι μπορεί να υπάρξουν κάποια μόνιμα αποτελέσματα από τη μακροχρόνια χρήση.

Το Botox (εμπορική ονομασία για τη νευροτοξίνη αλλαντίασης), είναι η πιο κοινή αισθητική επέμβαση που εκτελείται παγκοσμίως, με σχεδόν τρία εκατομμύρια ενέσεις να υπολογίζεται ότι γίνονται κάθε χρόνο.

Αρχικά προέρχεται από μια ισχυρή νευροτοξίνη που παράγεται από βακτήρια, λειτουργεί μπλοκάροντας τα σήματα από τα νεύρα που ελέγχουν τους μύες του προσώπου. Οι μύες χαλαρώνουν και οι λεπτές γραμμές και οι ρυτίδες εξαφανίζονται. Το αποτέλεσμα? Μια πιο νεανική όψη - για τρεις έως τέσσερις μήνες, τουλάχιστον.

Ποιες οι παρενέργειες - Προσοχή στα πλαστά Botox

Όπως αναφέρεται, το Botox θεωρείται ευρέως ως ασφαλές, αποτελεσματικό και σε μεγάλο βαθμό χωρίς σοβαρές παρενέργειες.

Οι περισσότερες αναφερόμενες ανεπιθύμητες ενέργειες, είναι μικρές και φευγαλέες. Περιλαμβάνουν πόνο, οίδημα ή ήπιο μώλωπα στο σημείο της ένεσης και πονοκέφαλο και συμπτώματα γρίπης για τις πρώτες 24 ώρες. Μερικές φορές μπορεί επίσης να εμφανιστεί προσωρινή αδυναμία και νυσταγμός στο πρόσωπο.

Ωστόσο, υπογραμμίζεται, μερικές φορές έχουν παρατηρηθεί πιο σοβαρές αντιδράσεις. Τον Απρίλιο του 2024, το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) προειδοποίησε ότι 22 γυναίκες ηλικίας μεταξύ 25 και 59 ετών, ανέφεραν πρόσφατα «επιβλαβείς αντιδράσεις» σε πλαστό Botox.

Έντεκα άτομα νοσηλεύτηκαν και έξι υποβλήθηκαν σε θεραπεία με αντιτοξίνη, λόγω ανησυχιών για αλλαντίαση – μια κατάσταση όπου η τοξίνη εξαπλώνεται πέρα από την τοπική περιοχή και επιτίθεται στο κεντρικό νευρικό σύστημα προκαλώντας μυϊκή παράλυση, δυσκολία στην αναπνοή, ακόμη και θάνατο.

Τα αναφερθέντα συμπτώματα περιελάμβαναν θολή και διπλή όραση, πεσμένα βλέφαρα, δυσκολία στην κατάποση, θολή ομιλία, δυσκολία στην αναπνοή, κόπωση και αδυναμία. Και τα 22 κρούσματα έλαβαν χώρα αφού οι γυναίκες έλαβαν ενέσεις μπότοξ από μη αδειοδοτημένα ή μη εκπαιδευμένα άτομα σε μέρη που δεν ήταν εγκαταστάσεις υγειονομικής περίθαλψης.

«Το CDC, η FDA [Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Φαρμάκων] και οι δικαιοδοτικοί εταίροι διερευνούν ενεργά αυτές τις ασθένειες που συνέβησαν μετά από ένεση με κακή χρήση ή πλαστογραφημένη τοξίνη αλλαντίασης», σημειώνει η Michelle Waltenburg, επιδημιολόγος στον κλάδο επιδημιολογίας του CDC.

Το 2023, 67 περιπτώσεις αλλαντίασης στο Ηνωμένο Βασίλειο, εντοπίστηκαν σε ενέσεις Botox για απώλεια βάρους που χορηγήθηκαν από ιδιωτικό νοσοκομείο στη Σμύρνη της Τουρκίας.

«Αν η βοτουλινική τοξίνη παρασκευάζεται σωστά και προέρχεται από μια καλή μάρκα, η ισχύς είναι τέτοια που ακόμα κι αν εξαπλωθεί λίγο, δεν προκαλεί τεράστιο αριθμό παρενεργειών», υποστηρίζει ο Ash Mosahebi, καθηγητής πλαστικής χειρουργικής στο University College του Λονδίνου.

«Η δόση είναι εξαιρετικά χαμηλή. Αυτή η ποσότητα τοξίνης δεν μπορεί να προκαλέσει αλλαντίαση στους ανθρώπους. Ωστόσο, το πρόβλημα που είχαμε είναι ότι κυκλοφορούν λανθασμένες πλαστές εκδόσεις. Είναι κακώς κατασκευασμένες και κακώς ελεγχόμενες», τονίζει.

Μια μελέτη του 2020 εξέτασε την ασφάλεια των ενέσεων καλλυντικών Botox και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι αναφορές σοβαρών παρενεργειών όπως αυτές που παρατηρήθηκαν από το CDC, ήταν σπάνιες.

Για παράδειγμα, μεταξύ 2002-03 αναφέρθηκαν μόνο 36 σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες στην FDA σχετικά με τη χρήση καλλυντικών, με την πλειοψηφία να αφορά δυσκολία στην κατάποση.

Ο κίνδυνος σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών ήταν 33 φορές υψηλότερος για τις θεραπευτικές χρήσεις του Botox παρά για τις καλλυντικές περιπτώσεις (το μπότοξ χρησιμοποιείται μερικές φορές για τη θεραπεία ημικρανιών, σπασμών στον αυχένα, εφίδρωσης, υπερδραστήριας ουροδόχου κύστης, τεμπέλης οφθαλμού και άλλων καταστάσεων).

Μακροπρόθεσμες ανεπιθύμητες ενέργειες

Μια μελέτη του 2023 από τον Mosahebi και τους συνεργάτες του στο UCL, διαπίστωσε ότι το 69% των ερωτηθέντων σε μια έρευνα είχαν βιώσει μακροχρόνιες ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως πόνο, άγχος και πονοκεφάλους από το Botox. Υπήρχαν επίσης σοβαρές ψυχολογικές και συναισθηματικές συνέπειες για τους ασθενείς όταν οι διαδικασίες πήγαιναν στραβά.

«Εάν χορηγηθεί λανθασμένα, μπορεί να έχετε ένα είδος πτώσης των βλεφάρων σας, και αυτό μπορεί να διαρκέσει για έξι μήνες», σημειώνει ο Mosahebi.

«Μπορεί να οδηγήσει σε αμηχανία στη δουλειά και να επηρεάσει την αυτοπεποίθησή σας με τρόπο που είναι δυνητικά μακροχρόνιος», επισημαίνει.

Μακροπρόθεσμα αποτελέσματα

Σύμφωνα με το δημοσίευμα, πολύ λίγα είναι γνωστά για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην υγεία από τη λήψη Botox, καθώς οι περισσότερες κλινικές δοκιμές παρακολουθούν ασθενείς μόνο για έξι μήνες περίπου.

Ωστόσο, ορισμένες μελέτες έχουν βρει ότι η μακροχρόνια χρήση της βοτουλινικής τοξίνης, μπορεί να προκαλέσει μόνιμες αλλαγές στην έκφραση του προσώπου, με τα άτομα να μην μπορούν πλέον να κάμπτουν τους μύες του προσώπου τους.

Μια μελέτη ανασκόπησης του 2022, διαπίστωσε ότι τα άτομα που λάμβαναν τακτικά ενέσεις Botox, εμφάνισαν αλλαγές στη μυϊκή σύνθεση, τη λειτουργία και την εμφάνισή τους έως και τέσσερα χρόνια μετά την τελευταία τους ένεση.

Είναι ακόμη πιθανό ότι η τοξίνη Botox θα μπορούσε να διαφύγει από τη θέση της στο νευρικό τερματικό κοντά στο μυ και να ταξιδέψει στο ευρύτερο κεντρικό νευρικό σύστημα.

Αντίκτυπος στη ψυχολογία

Όπως σημειώνεται, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η μακροχρόνια χρήση Botox, θα μπορούσε να έχει ψυχολογικό αντίκτυπο στους ασθενείς.

Σε μια μελέτη του 2023, ο Mitchell Brin, νευρολόγος στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Irvine, και οι συνεργάτες του σάρωσαν τους εγκεφάλους 10 γυναικών πριν και μετά τη λήψη ενέσεων Botox. Κατά τη διάρκεια της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας του εγκεφάλου τους, έδειχναν στα άτομα φωτογραφίες θυμωμένων και χαρούμενων προσώπων διάσπαρτες με ουδέτερες φωτογραφίες.

Στη σάρωση μετά το Botox, οι γυναίκες εμφάνισαν αλλοιωμένη δραστηριότητα σε δύο περιοχές του εγκεφάλου.

Αυτό ταιριάζει με τα ευρήματα άλλων μελετών, οι οποίες έχουν δείξει ότι η λήψη ενέσεων Botox, μπορεί να κάνει πιο δύσκολη την αναγνώριση και την επεξεργασία των συναισθημάτων των άλλων.

Σύμφωνα με τον Brin, η εξήγηση θα μπορούσε να οφείλεται στο πώς ο εγκέφαλός μας αναγνωρίζει τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων. Για παράδειγμα, όταν βλέπουμε εκφράσεις χαράς ή λύπης σε άλλους, ασυνείδητα τις αντιγράφουμε, χρησιμοποιώντας τους δικούς μας μύες του προσώπου μας. Αυτό μας βοηθά να κατανοήσουμε και να ερμηνεύσουμε πώς νιώθουν οι άλλοι.

Δράσεις για ελαχιστοποίηση κινδύνων

Αναφέρεται ότι οι πολίτες πρέπει να λαμβάνουν ενέσεις Botox μόνο από εξουσιοδοτημένους παρόχους που είναι εκπαιδευμένοι στο πώς να το χορηγούν και ιδανικά σε περιβάλλον υγειονομικής περίθαλψης.

Η Allergan Aesthetics, οι κατασκευαστές του Botox, δήλωσαν σε δήλωση στο BBC Future ότι οι χρήστες θα πρέπει να διασφαλίζουν ότι υποβάλλονται σε διαδικασίες μόνο με εξουσιοδοτημένο ιατρό.

Εκπρόσωπος της εταιρείας πρόσθεσε: «Προτεραιότητά μας είναι η υγεία και η ασφάλεια των ασθενών και όλες οι αναφορές για πλαστά προϊόντα διερευνώνται διεξοδικά από την ομάδα μας και σε συνεργασία με τις αρχές επιβολής του νόμου και τις ρυθμιστικές αρχές.

«Έχουμε μια αυστηρή και εξελιγμένη διαδικασία κατασκευής και διανομής για να διασφαλίσουμε την ποιότητα και την αυθεντικότητα του προϊόντος, συμπεριλαμβανομένων των αυστηρών χαρακτηριστικών κατά της απομίμησης».

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Ο Mosahebi διεξήγαγε πρόσφατα μια ανάλυση της βιομηχανίας ενέσιμων καλλυντικών στο Ηνωμένο Βασίλειο και διαπίστωσε ότι το 68% των επαγγελματιών καλλυντικών που κάνουν ενέσεις, όπως το Botox δεν είναι γιατροί.

Αν όμως χορηγηθεί σωστά, υπάρχει κάθε λόγος να πιστεύουμε ότι το Botox είναι σε μεγάλο βαθμό ασφαλές.

«Χρησιμοποιείται πραγματικά ευρέως και το προφίλ ασφάλειας είναι εξαιρετικό», τονίζει ο Meunier.

Γ.Χ.