Κάμινγκς: Ανεπάρκεια βρετανικής κυβέρνησης ως προς την πανδημία

31 Οκτωβρίου 2023, 20:16

Λάβρος κατά των κυβερνητικών στελεχών που είχαν την ευθύνη χειρισμού της πανδημίας του κορωνοϊού στη Βρετανία εμφανίστηκε για ακόμα μία φορά ο πρώην επικεφαλής σύμβουλος του τότε πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, Ντόμινικ Κάμινγκς.

Ο αμφιλεγόμενος πρώην προϊστάμενος προσωπικού του βρετανικού πρωθυπουργικού γραφείου κατέθεσε στην εν εξελίξει δημόσια έρευνα για το χειρισμό της πανδημίας της COVID-19.

Η τρέχουσα φάση της έρευνας αφορά τις κινήσεις της κυβέρνησης Τζόνσον. Τους προηγούμενους μήνες εξετάστηκε ο βαθμός ετοιμότητας των αρμοδίων αρχών.

Αρχικά ο κ. Κάμινγκς είπε ότι οι αποφάσεις λαμβάνονταν σε μεγάλο βαθμό εκτός υπουργικού συμβουλίου, κάνοντας λόγο για μία δυσανάλογα μεγάλη επιρροή και καθορισμό αποφάσεων από το Γραφείο Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο συντονίζει το έργο των Υπουργείων.

Απέδωσε τις πολλές λανθασμένες αποφάσεις στη «θεμελιωδώς δυσλειτουργική δομή» του κυβερνητικού μηχανισμού, την οποία επιδείνωνε το γεγονός πως κατά την άποψή του υπήρχαν πολλοί άνθρωποι στις λάθος θέσεις, τόσο στο Γραφείο Υπουργικού Συμβουλίου (το οποίο χαρακτήρισε «βομβαρδισμένο τοπίο») όσο και στα συναρμόδια Υπουργεία.

Όσον αφορά τον προϊστάμενο αυτής της δυσλειτουργικής δομής, τον τότε Πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, ο κ. Κάμινγκς επανέλαβε τον χαρακτηρισμό «καλάθι του σουπερμάρκετ», ένα προσωνύμιο που όπως ισχυρίστηκε χρησιμοποιούσαν όλοι στην Ντάουνινγκ Στριτ για τον κ. Τζόνσον λόγω της ευκολίας που άλλαζε κατεύθυνση στις αποφάσεις του.

Είπε επίσης πως σε αυτή την αναποφασιστικότητα έπαιζε ρόλο η στενή σχέση του με τους ιδιοκτήτες των εφημερίδων Daily Telegraph και Evening Standard του Λονδίνου. Για την τελευταία αναφέρθηκε σε «υποψίες πιθανής διαφθοράς» ως προς τη σχέση του τότε Πρωθυπουργού με τον τότε διευθυντή της εφημερίδας (και νυν πρόεδρο του Βρετανικού Μουσείου) Τζορτζ Όσμπορν.

Μίλησε για «εξαιρετικά χαοτική» ατμόσφαιρα στην κυβέρνηση, για ανεπάρκεια και αδυναμία αντιμετώπισης της κλίμακας της απειλής στο Γραφείο Υπουργικού Συμβουλίου, καθώς και για προβληματικό Υπουργείο Υγείας.

Εκτίμησε επίσης ότι «προφανώς» η Ντάουνινγκ Στριτ δεν κατανοούσε επαρκώς τις συστάσεις της επιστημονικής επιτροπής SAGE που παρείχε τις ενημερώσεις για την πορεία της πανδημίας, συχνά λόγω παρερμηνευμένων εκδοχών που παρουσίαζε το Γραφείο Υπουργικού Συμβουλίου.

Κατηγόρησε το Γραφείο Υπουργικού Συμβουλίου ότι αρχικά εμπόδιζε τη δημιουργία προστατευτικών κλοιών για πιο ευάλωτες κατηγορίες πολιτών. «Το όλο ζήτημα σχεδόν αποτρόπαια αγνοήθηκε από όλο το σύστημα σχεδιασμού. Στην ουσία δεν υπήρχε κανένα τέτοιο σχέδιο», είπε ο κ. Κάμινγκς.

Σημείωσε ότι πριν ο ίδιος αρχίσει να διατυπώνει ενστάσεις στα μέσα Μαρτίου 2020, στην κυβέρνηση επικρατούσε μία «μοιρολατρική» άποψη πως ο κορωνοϊός θα ενέσκηπτε στη χώρα δίχως πραγματικές ικανότητες αντιμετώπισης και χωρίς κανένας να θεωρεί ότι ένα lockdown ήταν ρεαλιστική επιλογή.

Όσον αφορά τον τότε Υπουργό Υγείας Ματ Χάνκοκ, μεταξύ άλλων τον κατηγόρησε πως στην αρχή της πανδημίας επέμενε να λέει ότι δεν υπήρχε ασυμπτωματική νόσηση παρά το ότι είχε επανειλημμένως προειδοποιηθεί για το αντίθετο από τον επικεφαλής επιστημονικό σύμβουλο της κυβέρνησης, σερ Πάτρικ Βάλανς.

Επίσης, μετέφερε τις ανησυχίες στελεχών του πρωθυπουργικού γραφείου ότι ο κ. Χάνκοκ παραπλανούσε το υπουργικό συμβούλιο σχετικά με την επάρκεια των μέτρων που είχε λάβει για την προστασία των οίκων ευγηρίας.

Γενικότερα ο Ντόμινικ Κάμινγκς παρουσίασε μία εικόνα ενός ανεπαρκούς σε δομή και ικανότητα κυβερνητικού μηχανισμού, με τον ίδιο να προσπαθεί να κατευθύνει τον αναποφάσιστο και για ένα διάστημα μη πεπεισμένο για το μέγεθος της κρίσης Πρωθυπουργό.

Όσον αφορά το περιβόητο ταξίδι του με αυτοκίνητο και την οικογένειά του στο Μπάρναρντ Καστλ εν μέσω απαγορευτικού μετακινήσεων «για να δοκιμάσει την όρασή του» μετά από ασθένεια, ο κ. Κάμινγκς παραδέχθηκε πως «η διαχείριση» της υπόθεσης ήταν «μια καταστροφή» και έπληξε το κύρος της κυβέρνησης.

Νωρίτερα, ο επικεφαλής επικοινωνίας της Ντάουνινγκ Στριτ την περίοδο της πανδημίας Λι Κέιν είχε πει στη δική του κατάθεση ότι σε αντίθεση με τις αρχικές διαβεβαιώσεις, δεν υπήρχε επαρκές σχέδιο για την αντιμετώπιση μιας τέτοιας πανδημίας.

Είχε δε επικρίνει τον Μπόρις Τζόνσον για «αναποφασιστικότητα» και για «έλλειμμα ηγεσίας» που προκαλούσε «χάος» στον κυβερνητικό μηχανισμό.

Μηνύματα που είχε ανταλλάξει επίσης ο κ. Κέιν με άλλους αξιωματούχους και αποσπάσματα από άλλα έγγραφα εμφανίζουν τον τότε πρωθυπουργό να συμφωνεί με την άποψη βουλευτών του ότι ο κορωνοϊός έπρεπε να αφεθεί να προσβάλει τους πιο ηλικιωμένους και η έμφαση να δοθεί στην προστασία των νέων και της οικονομίας.

Αποστολή της έρευνας δεν είναι η απόδοση ποινικών ευθυνών αλλά η εξαγωγή συμπερασμάτων ώστε να αποφευχθούν τα ίδια λάθη σε μια μελλοντική πανδημία.