Η σημασία της διατροφής στην τρίτη ηλικία

26 Οκτωβρίου 2023, 10:00

Η σημασία της διατροφής στην τρίτη ηλικία, τέθηκε επί τάπητος σε πρόσφατη ημερίδα που διοργανώθηκε στην Αραδίππου με θέμα «Ας Μιλήσουμε για την Άνοια».

Η Βασιλεία Αντωνίου, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, BSc, MSc (υποψήφια), στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο Κύπρου, τόνισε ότι τα δύο κυριότερα ζητήματα που αναδύονται, είναι η ανεπαρκής πρόσληψη πρωτεϊνών και η έλλειψη βιταμίνης D.

Σε παρουσίασή της έκανε αναφορά σε «κακά γεράματα», που συνοδεύονται όπως είπε, με κακή λειτουργική κατάσταση, απώλεια αυτονομίας ενώ υπάρχει χάσμα από την «υγιή γήρανση».

Επεσήμανε ότι οι αλλαγές στο μυϊκό ιστό με την ηλικία, οδηγούν σε ευθραυστότητα. Η ευθραυστότητα μπορεί να αντιστραφεί με τη βελτίωση της θρεπτικής κατάστασης, υπέδειξε.

Διατροφικές συστάσεις

Αναφερόμενη σε διατροφικές συστάσεις, σημείωσε ότι ο κανόνας είναι οι 30θερμίδες/kg βάρους/ημέρα και ο εξατομικευμένος υπολογισμός .

Άλλες συστάσεις είναι:

Πρωτεΐνες τουλάχιστο 1g/kg βάρους/ημέρα
Μικροθρεπτικά συστατικά θα πρέπει να χορηγηθούν ανάλογα με τις συστάσεις
Οι ηλικιωμένες 1.6 λίτρα / ημέρα νερό, Οι ηλικιωμένοι 2 λίτρα / ημέρα
Τα ιδρύματα για την τρίτη ηλικία θα πρέπει να έχουν συγκεκριμένες διαδικασίες για την διατροφή και την ενυδάτωση των ηλικιωμένων.
Η διατροφή και η ενυδάτωση θα πρέπει να είναι εξατομικευμένες και κατανοητές.
Πιθανά αίτια υποσιτισμού και αφυδάτωσης θα πρέπει να αναγνωρίζονται και να εξαλείφονται.
Περιορισμοί στην διατροφή και περιοριστικές δίαιτες (ακόμα και θεραπευτικές), μπορεί να είναι βλαπτικά & θα πρέπει να αποφεύγονται
Στους επαγγελματίες υγείας και φροντιστές να τους προτείνεται διαιτολογική εκπαίδευση, ώστε να είναι ενήμεροι για τα διατροφικά προβλήματα που μπορεί να προκύψουν.

Διατροφικές ελλείψεις

Όπως τόνισε η ειδικός, η μειωμένη πρόσληψης τροφής και απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, συναντώνται συχνά σε μεγαλύτερες ηλικίες και αυτό έχει ως αποτέλεσμα διατροφικές ελλείψεις.

Επεσήμανε ότι το υψηλότερο επίπεδο φυσικής κατάστασης προσδιορίζει τους ηλικιωμένους με καλή μακροπρόθεσμη επιβίωση ανεξάρτητα από την επιβάρυνση των παραγόντων κινδύνου χρόνιων ασθενειών.

Ηλικιωμένα άτομα που ακολουθούν δίαιτα για ιατρικούς λόγους (π.χ. παχυσαρκία, σακχαρώδη διαβήτη, αυξημένη χοληστερόλη), είναι σε κακή διατροφική κατάσταση, σημείωσε.

Πρόσθεσε ότι έρευνα του 2018 από την ομάδα της Δρ. Lisa Monton έδειξε ότι σε άτομα που ακολουθούσαν μεσογειακή διατροφή, υπήρξε καθυστέρηση στην εξέλιξη της νόσου του Αλτσχάιμερ.

Τι πρέπει να προσέξουμε στη διατροφή των ηλικιωμένων

Όπως τονίστηκε σε σχετικό φιλμάκι, με την αυξανόμενη ηλικία, η φυσιολογική μείωση της πρόσληψης τροφής αλλά και η ανορεξία της γήρανσης οδηγούν πολύ συχνά σε διατροφικές ελλείψεις.

Οι κυριότερες ελλείψεις αφορούν τις πρωτεΐνες, τη βιταμίνη D, τον σίδηρο και το ασβέστιο.

Επισημάνθηκε ότι η υιοθέτηση της διατροφικής παρέμβασης μπορεί να αποτελέσει δραστικό μέτρο για την αντιμετώπιση της τρέχουσας κατάστασης των διατροφικών ελλείψεων και την προώθηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής.

Η κατάλληλη επιλογή τροφίμων που περιέχουν υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεϊνη, είναι σημαντική. Καλές προτάσεις αποτελούν το καλομαγειρεμένο κρέας, το ψάρι, τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα αυγά.

Η αναιμία με συχνότερη τη σιδηροπενική αναιμία, συναντάται στο 30 -46% των ηλικιωμένων. Γενικά ο σίδηρος των ζωικών τροφίμων απορροφάται πιο αποτελεσματικά από το σίδηρο των φυτικών τροφίμων. Όταν καταναλώνονται φυτικές πηγές σιδήρου όπως για παράδειγμα τα όσπρια, προτείνεται ο συνδυασμός τους με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη C, όπως το λεμόνι και η ντομάτα για αύξηση της απορρόφησης του.

Αρκετοί ηλικιωμένοι δεν εκτίθενται στον ήλιο αλλά και εξαιτίας των μεταβολών στην επιδερμίδα που σχετίζονται με την ηλικία, ο οργανισμός δεν συνθέτει τόσο εύκολα βιταμίνη D. Συστήνεται η κατανάλωση λιπαρών ψαριών, γάλακτος εμπλουτισμένου σε βιταμίνη D ή και συμπληρώματα βιταμίνης D.

Έμφαση θα πρέπει να δίνεται επίσης, τονίστηκε, στην επαρκή ενυδάτωση, διότι στα άτομα της τρίτης ηλικίας παρατηρείται συχνά περιορισμένη πρόσληψη υγρών και ελλοχεύει ο κίνδυνος αφυδάτωσης.

Επίσης, είναι πολύ σημαντικό να παροτρυνθούν τα άτομα του οικογενειακού περιβάλλοντος ή του νοσηλευτικού προσωπικού (αν πρόκειται για άτομα σε νοσοκομεία ή γηροκομεία) να δημιουργούν ένα ευχάριστο περιβάλλον κατά τη διάρκεια των γευμάτων και φυσικά να τους βοηθούν στη διαδικασία του φαγητού.

Σε περίπτωση που η διατροφική πρόσληψη δεν επαρκεί για να βελτιωθεί η θρέψη, συστήνεται εξατομικευμένα η λήψη κάποιων συμπληρωμάτων διατροφής σε υγρή μορφή.

Η τεχνητή διατροφή είναι πολύ σημαντικό να ξεκινάει άμεσα στους νοσηλευόμενους ηλικιωμένους με κακή θρέψη που δεν πρόκειται να σιτιστούν για κάποιες μέρες (π.χ. λόγω κάποιας επέμβασης ή εξετάσεων).

Της Γεωργίας Χαννή