Ένας στους οκτώ ανθρώπους ζει με ψυχική διαταραχή
27 Ιουνίου 2022, 10:05
Ένας στους οκτώ ανθρώπους ζει με ψυχική διαταραχή σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση Ψυχικής Υγείας 2022 του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), με την πανδημία και τις οικονομικές συνέπειες να συμβάλουν σε αυτό.
Σύμφωνα με την έκθεση, ο επιπολασμός διαφορετικών ψυχικών διαταραχών ποικίλλει ανάλογα με το φύλο και ηλικία, καθώς τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, οι αγχώδεις διαταραχές και οι καταθλιπτικές διαταραχές είναι οι πιο συχνές.
Σε γενικότερο πλαίσιο, τα στατιστικά στοιχεία πριν την πανδημία, υποδεικνύουν ότι το 2019, υπολογίζεται ότι 970 εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο ζούσαν με ψυχική διαταραχή. Ακόμη, μεταξύ 2000 και 2019, εκτιμάται ότι 25% περισσότεροι άνθρωποι ζούσαν με ψυχικές διαταραχές , αλλά δεδομένου ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός έχει αυξηθεί περίπου με τον ίδιο ρυθμό, ο επιπολασμός των ψυχικών διαταραχών παρέμεινε σταθερός, περίπου στο 13%.
Αναφορικά με το φύλο και την ηλικία, ο επιπολασμός των ψυχικών διαταραχών ποικίλλει. Σύμφωνα με την έκθεση, ποσοστό 47,6% των αντρών και 52,4% των γυναικών παρουσίασαν ψυχικές διαταραχές. Σημειώνεται ότι οι αγχώδεις διαταραχές επικρατούν σε μικρότερη ηλικία από τις καταθλιπτικές διαταραχές, οι οποίες είναι σπάνιες πριν από την ηλικία των δέκα ετών.
Επίσης, συνεχίζουν να γίνονται πιο συχνές στη μετέπειτα ζωή, με τις υψηλότερες εκτιμήσεις σε άτομα μεταξύ 50 και 69 ετών. Μεταξύ των ενηλίκων, οι καταθλιπτικές διαταραχές είναι οι πιο διαδεδομένες από όλες τις ψυχικές διαταραχές. Ειδικότερα, το 2019, 301 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως ζούσαν με αγχώδεις διαταραχές και 280 εκατομμύρια ζούσαν με καταθλιπτικές διαταραχές (συμπεριλαμβανομένων τόσο της μείζονος καταθλιπτικής διαταραχής όσο και της δυσθυμίας).
Το 2020, αυτοί οι αριθμοί αυξήθηκαν σημαντικά ως αποτέλεσμα της πανδημίας του COVID-19.
Κατάθλιψη και άγχος εν μέσω πανδημίας
Το 2020 σημειώθηκε μια σημαντική αύξηση των καταθλιπτικών και αγχωδών διαταραχών ως αποτέλεσμα της πανδημίας COVID-19.
Όπως αναφέρεται, πριν από την πανδημία, υπολογίζεται ότι 193 εκατομμύρια άνθρωποι (2.471 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού) είχαν μείζονα καταθλιπτική διαταραχή και 298 εκατομμύρια άνθρωποι (3.825 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμού) είχαν αγχώδεις διαταραχές το 2020.
«Μετά την προσαρμογή για την πανδημία COVID-19, οι αρχικές εκτιμήσεις δείχνουν άλμα σε 246 εκατομμύρια (3.153 περιπτώσεις ανά 100.000 πληθυσμό) για μείζονα καταθλιπτική διαταραχή και 374 εκατομμύρια (4 802 ανά 100 000 πληθυσμού) για αγχώδεις διαταραχές», σημειώνεται.
Αυτοκτονία λόγω ψυχικής διαταραχής
Σύμφωνα με την έκθεση, τα ποσοστά αυτοκτονιών ποικίλλουν επίσης μεταξύ ανδρών και γυναικών.
«Σε παγκόσμιο επίπεδο, οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να επιχειρήσουν να αυτοκτονήσουν από τους άνδρες. Κι όμως, διπλάσιοι άντρες αυτοκτονούν από τις γυναίκες», αναφέρεται.
Αξίζει να αναφερθεί ότι σε χώρες υψηλού εισοδήματος, η αναλογία ανδρών προς γυναίκες για τους θανάτους από αυτοκτονία είναι ακόμη υψηλότερη, σε τρεις άνδρες προς κάθε γυναίκα.
Ακόμη, τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες, η αυτοκτονία είναι η κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των νέων, καθώς το 2019, ήταν η τρίτη κύρια αιτία θανάτου σε γυναίκες ηλικίας 15–29 ετών και η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου στους άνδρες σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα.
«Συνολικά, είναι η τέταρτη κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των 15-29 ετών και ευθύνεται για το 8% περίπου όλων των θανάτων σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα. Περισσότερες από τις μισές (58%) των αυτοκτονιών συμβαίνουν πριν από την ηλικία των 50 ετών. Και τα ποσοστά αυτοκτονιών σε άτομα ηλικίας άνω των 70 ετών είναι υπερδιπλάσια από αυτά των ατόμων σε ηλικία εργασίας», υπογραμμίζεται.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί, επίσης, ότι η αυτοκτονία επηρεάζει ανθρώπους και τις οικογένειές τους από όλες τις χώρες και σε όλες τις ηλικίες. «Σε παγκόσμιο επίπεδο, μπορεί να υπάρχουν 20 απόπειρες αυτοκτονίας σε κάθε θάνατο, και όμως η αυτοκτονία ευθύνεται για περισσότερους από έναν στους 100 θανάτους. Είναι μια κύρια αιτία θανάτου μεταξύ των νέων», τονίζεται.
Επένδυση στην ψυχική υγεία
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Έκθεση για την Ψυχική Υγεία 2022, υπάρχουν τρεις κύριοι λόγοι για να επενδύσουμε στην ψυχική υγεία: η δημόσια υγεία, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη.
Αρχικά, η επενδύοντας στην ψυχική υγεία θα μπορεί να μειωθεί σημαντικά ο πόνος και να βελτιωθεί η υγεία, η ποιότητα ζωής, η λειτουργικότητα και το προσδόκιμο ζωής των ατόμων με παθήσεις ψυχικής υγείας.
Ακόμη, η ενισχυμένη κάλυψη και η αυξημένη οικονομική προστασία είναι θεμελιώδη βήματα για τη κάλυψη του τεράστιου χάσματος περίθαλψης και τη μείωση των ανισοτήτων στην ψυχική υγεία. Επίσης, και για την ενσωμάτωση της φροντίδας ψυχικής και σωματικής υγείας, η οποία βελτιώνει την προσβασιμότητα, μειώνει τον κατακερματισμό και την αλληλοεπικάλυψη των πόρων και ανταποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες υγείας των ανθρώπων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η προώθηση και η πρόληψη μπορεί να είναι οικονομικά αποδοτικές.
Ως εκ τούτου, υπάρχουν τέσσερις βασικές στρατηγικές για τη μείωση των κινδύνων και την ενίσχυση των προστατευτικών παραγόντων που περιλαμβάνουν: ανάπτυξη και επιβολή πολιτικών και νόμων που προάγουν και προστατεύουν την ψυχική υγεία, υποστήριξη των φροντιστών για παροχή φροντίδας για την εφαρμογή σχολικών προγραμμάτων, συμπεριλαμβανομένων παρεμβάσεων κατά του εκφοβισμού και βελτίωσης της ποιότητας των περιβαλλόντων σε κοινότητες και ψηφιακούς χώρους.
Υπογραμμίζεται ότι τα προγράμματα κοινωνικής και συναισθηματικής μάθησης στο σχολείο είναι από τις πιο αποτελεσματικές στρατηγικές προώθησης για χώρες σε όλα τα επίπεδα εισοδήματος.
Επιπρόσθετα, και οι χώροι εργασίας μπορεί να είναι τόποι ευκαιρίας και κινδύνου για την ψυχική υγεία. Όπως αναφέρεται, οι εργοδότες και οι κυβερνήσεις έχουν την ευθύνη να δημιουργήσουν περισσότερες ευκαιρίες εργασίας για άτομα με ψυχικές συνθήκες υγείας και να προάγουν και να προστατεύσουν την ψυχική υγεία όλων των ανθρώπων στην εργασία.
Σχέδιο δράσης 2013-2030
Σύμφωνα με την έκθεση, τα κράτη μέλη του ΠΟΥ έχουν υιοθετήσει το Ολοκληρωμένο Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2013–2030, το οποίο τα δεσμεύει να επιτύχουν δέκα παγκόσμιους στόχους για βελτιωμένη ψυχική υγεία.
Της Ουρανίας Στυλιανού