Εμπόδια πρόσβασης οροθετικών ατόμων στις υπηρεσίες ΓεΣΥ
15 Ιουνίου 2023, 06:00
Σοβαρά εμπόδια στην πρόσβαση των οροθετικών ατόμων (με ιό HIV) σε υπηρεσίες φροντίδας υγείας του ΓεΣΥ, διαπιστώνει ο Επίτροπος Εποπτείας του ΓεΣΥ, Δρ Χριστόδουλος Καϊσής, έπειτα από σχετικό παράπονο οροθετικού ατόμου.
Σύμφωνα με την έκθεση του Επιτρόπου, το παράπονο κοινοποιήθηκε στο Γραφείο του Επιτρόπου το Μάρτιο του 2021 και αφορούσε τη δυσκολία που αντιμετώπισε οροθετικό άτομο στην προσπάθειά λήψης υπηρεσιών φροντίδας υγείας από ιατρούς ενταγμένους στο ΓεΣΥ.
Όπως αναφέρει, το παράπονο αποστάλθηκε στα τέλη Μαρτίου του 2021 και στην Επιτροπή Δεοντολογίας του Παγκύπριου Ιατρικού Συλλόγου (ΠΙΣ) για εξέταση καθώς το θέμα αφορά άμεσα θέματα ιατρικής δεοντολογίας και ηθικής, αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση επί του θέματος.
Σημειώνεται ότι κατά καιρούς το πρόβλημα προσβασιμότητας των οροθετικών ατόμων σε υπηρεσίες φροντίδας υγείας του ΓεΣΥ δεν είναι μεμονωμένο.
Διευκρινίζεται ότι το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσολογικής Ανεπάρκειας, γνωστό ως AIDS, συνιστά λοιμώδες νόσημα το οποίο προκαλείται από τον ιό HIV. Η έκθεση στον ιό HIV προκαλεί τη μόλυνση, η οποία καλείται οροθετικότητα. Το AIDS ως νόσος προσβάλλει το ανοσοποιητικό σύστημα και ευνοεί την ανάπτυξη λοιμώξεων στον οργανισμό του οροθετικού ατόμου, οι οποίες μπορούν να αποβούν μοιραίες. Οροθετικό καλείται κάθε άτομο που έχει προσβληθεί από τον ιό.
Ακόμη, το HIV/AIDS δεν μεταδίδεται με τον αέρα ή με τη συνήθη κοινωνική επαφή με οροθετικά άτομα. Επίσης, δεν μεταδίδεται με το βήχα, το φτέρνισμα ή μέσω της κοινής χρήσης της τουαλέτας και των ειδών υγιεινής και της κοινής χρήσης σκευών φαγητού. Υπάρχουν επιστημονικές αποδείξεις από το 2018 ότι η μετάδοση του HIV είναι αδύνατη μέσω σεξουαλικής επαφής, ακόμα και χωρίς τη χρήση προφυλακτικού, όταν το άτομο που ζει με τον ιό λαμβάνει αποτελεσματική φαρμακευτικη αγωγή.
Εισηγήσεις Επιτρόπου για διόρθωση παρόμοιων περιπτώσεων
Όπως αναφέρει η έκθεση, ο Επίτροπος Εποπτείας (ΓεΣΥ), σύμφωνα με τη νομοθεσία, δεν έχει οποιοδήποτε δικαίωμα να επιβάλει οποιεσδήποτε κυρώσεις στον Οργανισμό Ασφάλισης Υγείας ή σε οποιοδήποτε πάροχο.
«Στην παρούσα έρευνα φαίνεται καθαρά ότι η παραπονούμενη δεν έτυχε της δέουσας αντιμετώπισης, αλλά έτυχε διάκρισης. Εκείνο που όμως ενοχλεί ακόμη περισσότερο είναι το γεγονός ότι κανένας δεν ανέλαβε την αρμοδιότητα για τη διάκριση που έτυχε η ασθενής», υπογραμμίζει.
Ως εκ τούτου, ο Επίτροπος προβαίνει στις ακόλουθες εισηγήσεις που αφορούν πρωτίστως το Υπουργείο Υγείας και τον ΟΑΥ:
- Το Υπουργείο Υγείας, ως το καθ' ύλην αρμόδιο Υπουργείο για τις παρεχόμενες υπηρεσίες φροντίδας υγείας, αφού έλθει σε συνεννόηση με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, να αποφασιστεί και νομοθετηθεί ποιος θα έχει την αρμοδιότητα και εξουσία για να επιβάλει την ισότιμη μεταχείριση και πρόσβαση των δικαιούχων στο Γενικό Σύστημα Υγείας, χωρίς οποιεσδήποτε διακρίσεις.
- Επιβάλλεται η επιμόρφωση των ιατρών και των άλλων επαγγελματιών υγείας ως προς τους τρόπους μετάδοσης και προφύλαξης από τον ιό ώστε να είναι σε θέση να περιθάλπουν οροθετικά άτομα εάν τους ζητηθεί και να μην αρνούνται να παρέχουν τις υπηρεσίες τους.
- Παράλληλα πρέπει να ενημερωθούν οι επαγγελματίες υγείας για τις νομικές υποχρεώσεις που έχουν ως προς την παροχή των υπηρεσιών τους χωρίς δυσμενείς διακρίσεις.
- Ως προς το θέμα της Γρηγορίου Κλινικής το οποίο συζητήθηκε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών καλείται το Υπουργείο Υγείας να μεριμνήσει για την αποτελεσματική λειτουργία της και να ενημερώσει για την κατάσταση που επικρατεί κυρίως ως προς την στελέχωση της κλινικής ως προς την οποία παρουσιαζόταν ελλιπής.
- Ο ΟΑΥ, ο οποίος συμβάλλεται με τους παροχείς υπηρεσιών φροντίδας υγείας, να προχωρήσει με την έκδοση σχετικής εγκυκλίου αναφορικά με την υποχρέωση των παροχέων να μην ενέχονται σε οποιεσδήποτε δυσμενείς διακρίσεις των δικαιούχων / ασθενών με ρητή αναφορά στα οροθετικά άτομα.
Υποστελέχωση Γρηγόριου Κλινικής και εκσυγχρονισμός νομοθεσιών
Η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Ανδρών και Γυναικών συζήτησε την ανάγκη της προάσπισης των δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων στις 4 Απριλίου 2022.
Στο πλαίσιο της συζήτησης, η Επιτροπή ενημερώθηκε από τους εκπροσώπους των εμπλεκόμενων φορέων για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τα οροθετικά άτομα στην Κύπρο και έγινε δέκτης εισηγήσεων για επίλυσή τους.
Επιπροσθέτως, κρατικοί αρμόδιοι ενημέρωσαν για τις ενέργειες των υπηρεσιών τους για απάμβλυνση των εν λόγω προβλημάτων, αλλά και για τις δράσεις που αναπτύσσουν προς διασφάλιση των δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων.
Της Ουρανίας Στυλιανού