Διχάζουν οι απόψεις για αναγνώριση γονιών ως φροντιστών ατόμων με αναπηρίες

Την αναγνώριση του πατέρα ή μητέρας παιδιού με αναπηρίες (που ένεκα της μορφής της αναπηρίας του παιδιού δεν μπορεί να εργάζεται) ως φροντιστής/τριας του ίδιου του παιδιού, προτείνει το ΑΚΕΛ, ωστόσο οι απόψεις διίστανται, με την Επίτροπο Διοικήσεως και Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μαρία Στυλιανού – Λοττίδη να υποστηρίζει ότι τον ρόλο του κράτους ή κάποιου επαγγελματία δεν πρέπει να τον αναλαμβάνει o γονέας.

Μιλώντας στο YgeiaWatch, η Πρόεδρος της Παγκύπριας Οργάνωσης «Αγκαλιά Ελπίδα», Γιούλα Πιτσιάλη, ανέφερε ότι πολλοί γονείς δεν μπορούν να αξιοποιήσουν το επίδομα φροντίδας για το παιδί τους λόγω του ότι δεν μπορούν να βρουν κατάλληλους συνοδούς από τη λίστα των φροντιστών.

«Ένας γονέας παραιτείται από την εργασία του για να μένει σπίτι να φροντίζει το παιδί του για του παρέχει και θεραπείες το απόγευμα που το κράτος δεν παρέχει κάτι οργανωμένο. Επίσης τα παιδιά δεν μπορούν να πάνε νηπιαγωγείο γιατί δεν αναλαμβάνει κανένας, άρα πολλές φορές τα παιδιά είναι στο σπίτι μέχρι την ηλικία που θα πάμε στα δημόσια νηπιαγωγεία και αφού ο γονέας είναι στο σπίτι και δεν εργάζεται, θα πρέπει να του αναγνωριστεί ότι έμεινε σπίτι να φροντίζει το παιδί του».

Όπως εξήγησε η κ. Πιτσιάλη, πολλοί φροντιστές που είναι εγγεγραμμένοι στη λίστα των Υπηρεσιών Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ), εκμεταλλεύονται την κατάσταση και χρεώνουν μεγάλα ποσά μέχρι και €20 την ώρα ή και δεν αναλαμβάνουν περιστατικά που θεωρούν δύσκολα, με αποτέλεσμα να μένουν κάποια παιδιά χωρίς φροντίδα.

Γεγονός που επιβεβαιώνεται και σε πρόσφατη Έκθεση της κ. Λοττίδη αναφορικά με τη εξουδετέρωση της χρήσης του επιδόματος και των υπηρεσιών κατ’ οίκον φροντίδας από τα άτομα με αναπηρία.

Συγκεκριμένα στην έκθεση της Επιτρόπου αναφέρεται ότι:

• Οι δικαιούχοι φροντίδας υποχρεούνται να επιλέγουν φροντιστές από τον προκαταρτικό κατάλογο ή από το μητρώο κατ’ οίκον φροντιστών που καταρτίζουν οι Υπηρεσίες Κοινωνικής Ευημερίας (ΥΚΕ), οι οποίοι, όµως, δεν διαθέτουν οιεσδήποτε γνώσεις για την παροχή υπηρεσιών φροντίδας σε άτοµα µε αναπηρίες.

• Δεν έχει ακόμη καθοριστεί το ποσό της ωριαίας αμοιβής τους για τις παρεχόμενες υπηρεσίες.

• Όταν, δε, οι δικαιούχοι επιλέξουν άλλο φροντιστή εκτός του καταλόγου ή του μητρώου, η αίτηση τους απορρίπτεται και εάν υποβάλουν ένσταση στην Υφυπουργό, είναι δυνατή η έγκριση της παροχής φροντίδας από άλλο πρόσωπο.

Ως εκ τούτου, σημειώνει η Επίτροπος, τα άτοµα µε αναπηρίες ουσιαστικά στερούνται των υπηρεσιών φροντίδας που δικαιούνται, µε όλες τις συνέπειες που αυτό έχει στα ίδια και τις οικογένειές τους, καθώς και στην ανεξάρτητη διαβίωση και ενσωµάτωσή τους στην κοινωνία.

Θέση της κ. Λοττίδη είναι ότι το επίδομα αυτό δίδεται για ανακούφιση των γονέων οι οποίοι θα συνεχίζουν να εργάζονται και δεν θα πρέπει να δίνεται το κίνητρο για αντίθετα αποτελέσματα.

Aπο την πλευρά της η κ. Πιτσιάλη, αναφέρει ότι δεν είναι το ορθότερο ο γονέας να είναι ο φροντιστής του παιδιού του, όπως δεν πρέπει να είναι και ο συνοδός του στο σχολείο, αλλά όπως τονίζει, θα πρέπει να βρεθεί μια λύση.

«Το πρόβλημα είναι ότι δεν υπάρχουν οι υποδομές. Τουλάχιστον να υπάρχει η επιλογή να αναλάβει η οικογένεια το επίδομα και να αποφασίζει η ίδια πως θα το χρησιμοποιήσει».

ΟΗΕ: Τα δικαιώματα ατόμων με αναπηρίες

Η Επιτροπή του ΟΗΕ για τα Δικαιώµατα των Ατόµων µε Αναπηρίες έχει διευκρινίσει ότι:

• Η παροχή προσωπικής βοήθειας προς τα άτοµα µε αναπηρίες, αποτελεί ένα µέσο για τη διασφάλιση της ανεξάρτητης διαβίωσής τους και η χρηµατοδότησή της θα πρέπει να γίνεται βάσει εξατοµικευµένων κριτηρίων και να κατανέµεται στο άτοµο µε αναπηρίες, µε σκοπό την πληρωµή οποιασδήποτε απαιτούµενης βοήθειας.

• Τα δε άτοµα µε αναπηρίες θα πρέπει να ελέγχουν τα ίδια την παρεχόµενη υπηρεσία, ήτοι, να δύνανται είτε να αναθέσουν την παροχή της σε διάφορους πάροχους, είτε να ενεργούν τα ίδια ως εργοδότες, στη βάση των αναγκών τους, αποφασίζοντας τα ίδια από ποιον, πώς, πότε, πού και µε ποιον τρόπο θα τους παρέχεται η συγκεκριµένη υπηρεσία, κατευθύνοντας σχετικά τους πάροχους υπηρεσιών.

• Οι προσωπικοί βοηθοί θα πρέπει να προσλαµβάνονται, να εκπαιδεύονται και να επιβλέπονται από το ίδιο το άτοµο στο οποίο παρέχεται η προσωπική βοήθεια.

• Τα άτοµα µε αναπηρίες θα πρέπει να έχουν το δικαίωµα επιλογής υπηρεσιών και παρόχων, βάσει των εξατοµικευµένων αναγκών και προτιµήσεών τους και η παρεχόµενη εξατοµικευµένη υποστήριξη θα πρέπει να είναι αρκετά ευέλικτη, ώστε να προσαρµόζεται στις απαιτήσεις των ΑµεΑ και όχι το αντίστροφο.

• Η µη διασφάλιση ενός επαρκούς βιοτικού επιπέδου για τα άτοµα µε αναπηρίες και τις οικογένειές τους, δεν συνάδει µε τους στόχους της Σύµβασης του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρίες.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

• Τα άτοµα µε αναπηρίες έχουν συνήθως πρόσθετα έξοδα για να απολαµβάνουν ένα επαρκές ικανοποιητικό επίπεδο συγκρίσιµο µε τους άλλους και γι’ αυτό τα κράτη θα πρέπει να τους παρέχουν τη δυνατότητα να καλύπτουν τις πρόσθετες δαπάνες που σχετίζονται µε την αναπηρία.

Της Μόνικας Μακρυγιάννη