Βραβεία σε όσους προωθούν την ψυχική υγεία

20 Ιουλίου 2023, 17:11

Άρχισε η υποβολή υποψηφιοτήτων για το 14ο βραβείο της Κοινωνίας των Πολιτών από την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή (ΕΟΚΕ). Θέμα της φετινής χρονιάς επιλέχθηκε να είναι η ψυχική υγεία και θα βραβευτούν δημιουργικά και καινοτόμα μη κερδοσκοπικά έργα που βοηθούν τα άτομα με ψυχικές παθήσεις και δημιουργούν ένα υποστηρικτικό περιβάλλον για την ψυχική τους ευεξία, είτε σε ατομικό επίπεδο είτε ως συλλογική προσπάθεια.

Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΕΟΚΕ, θα απονεμηθούν συνολικά 50.000 ευρώ σε πέντε, κατ’ ανώτατο όριο, νικητές. Η προθεσμία για την αποστολή των υποψηφιοτήτων είναι η 30ή Σεπτεμβρίου 2023 και ώρα 10.00 (ώρα Βρυξελλών, 11.00 ώρα Κύπρου).

Η τελετή απονομής του Βραβείου θα πραγματοποιηθεί πιθανόν κατά την Εβδομάδα της Κοινωνίας των Πολιτών της ΕΟΚΕ την άνοιξη του 2024.

"Στόχος του εμβληματικού Βραβείου της Κοινωνίας των Πολιτών της ΕΟΚΕ είναι να ευαισθητοποιήσει σχετικά με την εξέχουσα συμβολή της κοινωνίας των πολιτών στη δημιουργία ευρωπαϊκής ταυτότητας και ιθαγένειας και στην προώθηση των κοινών αξιών που στηρίζουν την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Κάθε χρόνο, το βραβείο επικεντρώνεται σε ένα διαφορετικό θέμα ιδιαίτερης σημασίας για την ΕΕ", αναφέρει η ανακοίνωση της ΕΟΚΕ.

Αιτήσεις μπορούν να υποβάλουν όλες οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών που έχουν την έδρα τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δραστηριοποιούνται σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό ή ευρωπαϊκό επίπεδο. Το βραβείο είναι επίσης ανοικτό σε άτομα που διαμένουν στην ΕΕ, καθώς και σε εταιρείες που έχουν την έδρα τους ή δραστηριοποιούνται εντός της ΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι τα σχέδιά τους είναι αυστηρά μη κερδοσκοπικά.

Όλες οι επιλέξιμες πρωτοβουλίες και τα επιλέξιμα έργα πρέπει να υλοποιούνται εντός της ΕΕ. Οι πρωτοβουλίες και τα έργα πρέπει να έχουν ήδη υλοποιηθεί ή να είναι υπό εξέλιξη. Οι πρωτοβουλίες και τα έργα που έχουν σχεδιαστεί, αλλά η υλοποίησή τους δεν έχει ξεκινήσει έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2023, δεν δύνανται να συμμετάσχουν.

Για να είναι επιλέξιμες, οι υποψηφιότητες πρέπει να καλύπτουν τουλάχιστον ένα από τα θέματα που απαριθμούνται στα κριτήρια επιλεξιμότητας που δημοσιεύονται στον κανονισμό του 14ου βραβείου της Κοινωνίας των Πολιτών της ΕΟΚΕ, που διατίθεται στην ειδική ιστοσελίδα της ΕΟΚΕ (www.eesc.europa.eu/el/agenda/our-events/events/14th-eesc-civil-society-prize).

Μεταξύ άλλων, τα σχέδια μπορούν να επικεντρώνονται στην πρόληψη και την καταπολέμηση των ψυχοκοινωνικών κινδύνων στην εργασία και στην προώθηση υποστηρικτικών νοοτροπιών στον χώρο εργασίας, στην προσέγγιση ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο προβλημάτων ψυχικής υγείας, στην παροχή παρεμβάσεων σε καταστάσεις κρίσης και στην εξασφάλιση υπηρεσιών ψυχικής υγείας με επίκεντρο τον άνθρωπο.

Μπορούν επίσης να αντιμετωπίζουν τις ανάγκες ψυχικής υγείας των μειονεκτουσών ομάδων και του γηράσκοντος πληθυσμού ή να προωθούν την ψυχική ευεξία παιδιών και εφήβων, αντιμετωπίζοντας ζητήματα όπως η χρήση και η κατάχρηση ουσιών, ο κυβερνοεθισμός, η βία των νέων και ο εκφοβισμός.

Επιλέξιμα θα είναι επίσης έργα που επικεντρώνονται σε έργο κοινότητας, όπως η ενδυνάμωση των τοπικών κοινοτήτων, η δημιουργία δικτύων για τη συμμετοχή των κοινοτήτων και η δημιουργία υποστηρικτικού περιβάλλοντος για την ψυχική υγεία. Η βελτίωση των γνώσεων για την ψυχική υγεία και η καταπολέμηση του στιγματισμού που συχνά αποτρέπει τους ανθρώπους από την αναζήτηση βοήθειας είναι θέματα επίσης δεκτά για υποβολή.

Η ΕΟΚΕ ελπίζει ότι το βραβείο της θα τιμήσει και θα αναδείξει τις μη κρατικές προσπάθειες που έχουν καταβληθεί μέχρι σήμερα για να βοηθηθούν άτομα που αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας. Έχει επίσης ως στόχο να ενθαρρύνει τα εν εξελίξει έργα και να εμπνεύσει νέα, τονίζοντας έτσι τη συμβολή που μπορούν να έχουν τέτοια έργα στον περιορισμό της έκρηξης της αθόρυβης αυτής επιδημίας στην ΕΕ.

Όπως αναφέρει στην ανακοίνωσή της η ΕΟΚΕ, τόσο κατά τη διάρκεια όσο και μετά την πανδημία, η Ευρώπη γνώρισε πρωτοφανή αύξηση των ψυχικών παθήσεων και διαταραχών. Το άγχος και η κατάθλιψη ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένα στους ηλικιωμένους και τις ευάλωτες ομάδες, και κυρίως στους νέους, με στοιχεία που δείχνουν ότι το ποσοστό των καταθλιπτικών συμπτωμάτων υπερδιπλασιάστηκε στα άτομα ηλικίας 18 έως 29 ετών σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.

Ο σοβαρός αντίκτυπος των προβλημάτων ψυχικής υγείας στον πληθυσμό της ΕΕ, με περίπου το 4% των ετήσιων θανάτων να αποδίδονται στην ψυχική υγεία και στις διαταραχές συμπεριφοράς, ενώ το άμεσο και έμμεσο κόστος των προβλημάτων ψυχικής υγείας αντιπροσωπεύει σχεδόν το 4% του ΑΕΠ, ώθησε την ψυχική υγεία στην κορυφή της πολιτικής ατζέντας της ΕΕ.

Η ΕΟΚΕ έχει επίσης θέσει την ψυχική υγεία στο επίκεντρο του έργου της. Έχει ζητήσει τη θέσπιση δεσμευτικής νομοθεσίας για την πρόληψη των ψυχοκοινωνικών κινδύνων στην εργασία και τάσσεται υπέρ της ενίσχυσης των ενωσιακών και εθνικών μέτρων για την προώθηση της ψυχικής υγείας.

"Αφιερώνοντας το βραβείο του 2023 σε αυτό το εξαιρετικά σημαντικό θέμα, η ΕΟΚΕ επιθυμεί να αναγνωρίσει τον καίριο ρόλο που διαδραματίζει η κοινωνία των πολιτών στη θεραπεία και την πρόληψη της ψυχικής υγείας. Η κοινωνία των πολιτών καλύπτει τα κενά στο δημόσιο σύστημα υγείας, καλύπτοντας τις μοναδικές ανάγκες ευάλωτων ομάδων. Μέσω της στενής σύνδεσής της με τις τοπικές κοινότητες, παρέχει βοήθεια πρώτης γραμμής τόσο επίσημα όσο και ανεπίσημα, προσεγγίζοντας πληθυσμούς που συχνά παραμελούνται", αναφέρει.

Σημειώνεται ότι το 2022, η ΕΟΚΕ απένειμε βραβείο, κατ’ εξαίρεση, σε δύο θέματα: τη νεολαία και την Ουκρανία. Το 2021, με το βραβείο τιμήθηκαν έργα για το κλίμα που προωθούσαν τη δίκαιη μετάβαση. Το 2020, η ΕΟΚΕ αντικατέστησε το Βραβείο της κοινωνίας των πολιτών με ένα έκτακτο Βραβείο αλληλεγγύης πολιτών, ειδικά αφιερωμένο στην καταπολέμηση της πανδημίας. Άλλα θέματα στο παρελθόν συμπεριλάμβαναν την ισότητα των φύλων και τη χειραφέτηση των γυναικών, τις ευρωπαϊκές ταυτότητες και την πολιτιστική κληρονομιά, και τη μετανάστευση.