Βουβωνοκήλη: Συμπτώματα, κίνδυνοι και θεραπεία

Η βουβωνοκήλη είναι ένας από τους πιο συνηθισμένους τύπους κήλης του κοιλιακού τοιχώματος, ειδικά στους άνδρες. Εμφανίζεται όταν κάποιο όργανο, συνηθέστερα έντερο, προεξέχει μέσα από ένα χάσμα που έχει δημιουργηθεί στους κοιλιακούς μύες στην περιοχή της βουβωνικής χώρας.

«Αυτή η διόγκωση μπορεί να είναι επώδυνη, ιδιαίτερα όταν βήχετε, σκύβετε ή σηκώνετε βαριά αντικείμενα», επισημαίνει ο κ. Φώτης Αρχοντοβασίλης MD, PHD, FEHS, γενικός χειρουργός, Master Surgeon of Excellence, Hernia Surgery and AWR (SRC certified), διευθυντής Χειρουργικής Κλινικής, επιστημονικός συνεργάτης Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Α' Αντιπρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ενδοσκοπικής Χειρουργικής και συνεχίζει με τους τύπους της βουβωνοκήλης, τα συμπτώματα, τους παράγοντες κινδύνου και τη θεραπευτική αντιμετώπισή τους:

Οι δύο τύποι βουβωνοκήλης είναι:

Λοξή βουβωνοκήλη - πιο συχνή, ειδικά σε νεότερους ανθρώπους και συχνά συγγενής (παρούσα κατά τη γέννηση). Σε αυτόν τον τύπο το περιεχόμενο της κήλης (έντερο) κατεβαίνει προς τα γεννητικά όργανα (προς το όσχεο στον άνδρα).

Ευθεία βουβωνοκήλη - συνήθως αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου λόγω της εξασθένησης του κοιλιακού τοιχώματο-ς. Είναι σαφώς πιο συχνή στους ενήλικες, και στις μεγαλύτερες ηλικίες. Σε αυτόν τον τύπο το περιεχόμενο της κήλης δεν κατεβαίνει προς το τα γεννητικά όργανα αλλά προεξέχει ακριβώς πάνω από το χάσμα.

«Μία βουβωνοκήλη (όπως και όλες οι κήλες του κοιλιακού τοιχώματος άλλωστε) μπορεί να είναι ανατασσόμενη (δηλαδή το περιεχόμενο μπορεί και επιστρέφει μέσα στη κοιλιά), μη ανατασσόμενη (το περιεχόμενο έντερο δεν μπορεί να αναταχθεί πάλι πίσω στη θέση του, αλλά πέρα από το εξόγκωμα δεν δημιουργεί άλλα συμπτώματα), περισφυγμένη (είναι μια μη ανατασσόμενη κήλη που όμως δημιουργεί πόνο και είναι υψηλού κινδύνου για ισχαιμία και στραγγαλισμό) ή στραγγαλισμένη (όπου έχουμε πλέον μια περισφυγμένη κήλη που ισχαιμεί και έχει νεκρωθεί με αποτέλεσμα περιτονίτιδα και πιθανή σήψη). Οι δύο τελευταίες απαιτούν άμεση χειρουργική επέμβαση, η περισφυγμένη για να μην εξελιχθεί σε νέκρωση και η στραγγαλισμένη για να σώσουμε τη ζωή του ασθενούς», τονίζει ο ειδικός.

Προδιαθεσικοί παράγοντες

Ορισμένα άτομα είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν βουβωνοκήλη λόγω ενός συνδυασμού γενετικών και επίκτητων παραγόντων. Αυτοί περιλαμβάνουν:

•Βρεφική ηλικία και γήρανση (ασθενέστεροι κοιλιακοί μύες).

•Παχυσαρκία.

•Εγκυμοσύνη, ειδικά με δίδυμα ή πολύδυμα.

•Χρόνιες ασθένειες όπως Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) με βήχα ή κίρρωση ήπατος με ασκίτη.

•Οικογενειακό ιστορικό κήλης.

•Κάπνισμα (εξασθένιση κολλαγόνου από τη νικοτίνη).

•Προηγούμενες επεμβάσεις στην κοιλιά (μετεγχειρητική βουβωνοκήλη σε επεμβάσεις κάτω κοιλίας).

•Βαριά χειρωνακτική εργασία και συχνή άρση βάρους.

Συμπτώματα βουβωνοκήλης

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να μην παρατηρήσουν κανένα σύμπτωμα στην αρχή. Πάντα όμως, καθώς περνάει ο καιρός η βουβωνοκήλη μεγαλώνει, το εξόγκωμα γίνεται πλέον ορατό και ενοχλητικό, ξεκινούν τα συμπτώματα και αρχίζει να αυξάνεται ο κίνδυνος περίσφυξης. Όταν υπάρχουν συμπτώματα, συχνά περιλαμβάνουν:

•Ορατό εξόγκωμα στη βουβωνική χώρα ή στο όσχεο (ευθεία ή λοξή βουβωνοκήλη).

•Πόνο ή δυσφορία, ειδικά κατά την άρση βάρους, τον βήχα ή την ορθοστασία.

•Αίσθημα αδυναμίας ή πίεσης στη βουβωνική χώρα.

•Αίσθημα καύσου ή πόνου στο εξόγκωμα.

•Πρήξιμο γύρω από τους όρχεις (στους άνδρες).

•Στα μωρά, τα σημάδια μπορεί να είναι πιο ανεπαίσθητα και να γίνονται αντιληπτά κατά το κλάμα ή την άσκηση πίεσης.

Κίνδυνοι και επιπλοκές

«Μια βουβωνοκήλη που δεν αντιμετωπίζεται, με τον καιρό θα μεγαλώσει (δεν υπάρχει απολύτως καμία περίπτωση να μην μεγαλώσει, αφού ασκούνται καθημερινά πιέσεις στη περιοχή) και σε ένα ποσοστό περίπου 5% θα πάθει περίσφυξη.

Εκεί πλέον, ο ασθενής έχει στη διάθεση του λίγες μόνο ώρες για να υποβληθεί σε μία επείγουσα επέμβαση πριν εξελιχθεί σε περιτονίτιδα.

Πολύ συχνά, λίγες ημέρες πριν την τον στραγγαλισμό και την διάτρηση του εντέρου, αναπτύσσεται αποφρακτικός ειλεός: δηλαδή σταματά η κίνηση του εντέρου λόγω της απόφραξης του στο σημείο της περίσφυξης. Αυτό θα οδηγήσει σε σοβαρό κοιλιακό άλγος (σε ολόκληρη την κοιλιά και όχι μόνο τοπικά στη βουβωνική χώρα), ναυτία, έμετο, αναστολή αερίων και αφόδευσης και τυμπανισμό. Ο ειλεός σύντομα θα οδηγήσει σε περιτονίτιδα.

Οι χρόνιες κήλες, αν δεν οδηγήσουν σε περίσφυξη, μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ποιότητα ζωής λόγω επίμονου πόνου και λειτουργικών περιορισμών.

Τέλος, σπάνια, μια βουβωνοκήλη μπορεί να έχει ως περιεχόμενο όχι έντερο αλλά την ουροδόχο κύστη. Σε αυτή την περίπτωση ο ασθενής θα παρουσιάζει δυσουρικά ενοχλήματα, που μπορεί να οδηγήσουν μέχρι και στην επίσχεση ούρων», εξηγεί.

Θεραπευτική αντιμετώπιση βουβωνοκήλης

«Όπως και σε κάθε κήλη του κοιλιακού τοιχώματος, έτσι και στη βουβωνοκήλη η χειρουργική επέμβαση είναι η μόνη και οριστική θεραπεία. Ενώ η προσεκτική αναμονή μπορεί να είναι κατάλληλη για μικρές, ασυμπτωματικές κήλες, οι περισσότερες βουβωνοκήλες τελικά απαιτούν αποκατάσταση λόγω αυξανόμενου μεγέθους ή δυσφορίας.

Συμπέρασμα

Η βουβωνοκήλη είναι μια συχνή αλλά δυνητικά σοβαρή πάθηση. Ενώ οι ήπιες περιπτώσεις μπορεί αρχικά να αντιμετωπιστούν συντηρητικά, η χειρουργική αποκατάσταση παραμένει η καλύτερη και πιο αποτελεσματική θεραπεία. Χάρη στις εξελίξεις στην τεχνολογία, η ρομποτικά υποβοηθούμενη χειρουργική επέμβαση αναδεικνύεται ως μια πολλά υποσχόμενη επιλογή, ιδιαίτερα για σύνθετες περιπτώσεις. Εάν υποψιάζεστε ότι έχετε κήλη, συμβουλευτείτε έναν γενικό ή ελάχιστα επεμβατικό χειρουργό για να συζητήσετε την καλύτερη προσέγγιση με βάση την ατομική σας περίπτωση και την κατάσταση της υγείας σας», καταλήγει ο κ. Αρχοντοβασίλης εξηγώντας τις μεθόδους αποκατάστασης και τα πλεονεκτήματά τους:

Τρέχουσες χειρουργικές τεχνικές

Η χειρουργική αποκατάσταση μιας βουβωνοκήλης έχει ως στόχο να επανατοποθετήσει το περιεχόμενο της κήλης (συνηθέστερα έντερο) πίσω στην κοιλιακή κοιλότητα, και να ενισχύσει το κοιλιακό τοίχωμα (σχεδόν πάντα με ένα πλέγμα). Οι κύριες τεχνικές περιλαμβάνουν:

1.Ανοιχτή Επιδιόρθωση Κήλης (τεχνικές Lichtenstein, Shouldice, ONSTEP, ΤΙPP, κ.α.).

oΓίνεται μία μόνο τομή στη βουβωνική χώρα.

oTο περιεχόμενο της κήλης επαναπροωθείται μέσα στη περιτοναϊκή κοιλότητα όπου ανήκει.

oΤο χάσμα του κοιλιακού τοιχώματος κλείνεται με ράμματα και μπορεί να τοποθετηθεί και πλέγμα.

oΑν η κήλη είναι μικρή η επέμβαση γίνεται ακόμη και με τοπική αναισθησία ή ελάχιστη μέθη.

2.Λαπαροσκοπική Αποκατάσταση Κήλης (τεχνικές TAPP, TEP, eTEP)

oΓίνονται τρεις, συνήθως, μικρές τρύπες 0,5 – 1 εκ. στο κέντρο της κοιλιάς για την είσοδο της λαπαροσκοπικής κάμερας και των εργαλείων.

oΓίνεται αποκατάσταση της κήλης στη περιτοναϊκή κοιλότητα

oΈνα πλέγμα χρησιμοποιείται για την ενίσχυση του κοιλιακού τοιχώματος.

Οφέλη: λιγότερος πόνος, ταχύτερη ανάρρωση, λιγότερες λοιμώξεις και μικρότερες ουλές.

3.Ρομποτική αποκατάσταση ομφαλοκήλης (τεχνικές TAPP, TEP, eTEP)

oΧειρουργική αποκατάσταση της βουβωνοκήλης με χρήση ρομποτικού συστήματος.

oΠροσφέρει τρισδιάστατη απεικόνιση υψηλής ευκρίνειας και κινήσεις με απόλυτη ακρίβεια.

oΟι κινήσεις των ρομποτικών εργαλείων έχουν 7 βαθμούς ελευθερίας, πολύ περισσότερους από τους 4 της κλασσικής λαπαροσκοπικής χειρουργικής. Έτσι, οι ρομποτικοί χειρισμοί μοιάζουν πολύ με εκείνων του ανθρώπινου χεριού

oΕπιτρέπει σύνθετες αποκαταστάσεις, ειδικά σε υποτροπιάζουσες ή μεγάλες κήλες.

oΝεότερες τεχνικές που επιτρέπουν την τοποθέτηση του πλέγματος όχι μέσα στη κοιλιά αλλά ανάμεσα στο κοιλιακό τοίχωμα, έτσι ώστε να είναι πλήρως προστατευμένο από το έντερο.

oΣχεδόν μηδενική πιθανότητα λοίμωξης του πλέγματος.

oΕλάχιστος πόνος λόγω μη καθήλωσης του πλέγματος με ράμματα ή tackers.

oΜηδενική απώλεια αίματος.

oΔυνατότητα ταυτόχρονης διενέργειας και άλλων επεμβάσεων (π.χ. βουβωνοκήλης, μηροκήλης, κοιλιοκήλης, χολοκυστεκτομής κ.λπ.).

oΆριστο αισθητικό αποτέλεσμα αφού γίνονται μόνο τρεις μικρές οπές για την είσοδο των ρομποτικών εργαλείων.

oΈξοδος από το νοσοκομείο και επιστροφή στο σπίτι σε 3 ώρες.

oΗ επέμβαση γίνεται μόνο με γενική νάρκωση.

Είναι η ρομποτική χειρουργική η καλύτερη μέθοδος;

Η ρομποτική χειρουργική έχει αποκτήσει τα τελευταία χρόνια σε Ευρώπη και Αμερική πολύ υψηλή θέση στις προτιμήσεις τόσο των χειρουργών όσο και των ασθενών λόγω της ακρίβειας κινήσεων, της τρισδιάστατης απεικόνισης, της ευελιξίας χειρισμών και της βελτιωμένης εργονομίας της. Μερικά από τα πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν:

•Βελτιωμένη οπτικοποίηση, τρισδιάστατη απεικόνιση και μεγέθυνση του χειρουργικού πεδίου. Επομένως ασύγκριτη όραση της χειρουργικής επέμβασης

•Μεγαλύτερη επιδεξιότητα, ιδίως σε στενούς χώρους

•Ακρίβεια χειρουργικών κινήσεων και χειρισμών σε επίπεδο μικροχιλιοστού

•Μειωμένο τραύμα ιστού

•Χαμηλότερος μετεγχειρητικός πόνος, μηδενική απώλεια αίματος

•Άμεση έξοδος από το νοσοκομείο.

•Ταχύτερη επιστροφή στις κανονικές δραστηριότητες

Ωστόσο, η ρομποτική χειρουργική μπορεί να έχει κάποιους περιορισμούς:

•Είναι ακόμη πιο ακριβή από τις παραδοσιακές μεθόδους.

•Απαιτεί εξειδικευμένο εξοπλισμό και εκπαιδευμένο προσωπικό. Δεν μπορεί να γίνει ρομποτική επέμβαση αν το νοσοκομείο δεν έχει ρομπότ.

•Δεν μπορούν όλοι οι χειρουργοί να κάνουν ρομποτικές επεμβάσεις αφού χρειάζεται πρώτα εκπαίδευση και στη συνέχεια πιστοποίηση στις ρομποτικές τεχνικές. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν ακόμη, στην Ελλάδα κέντρα ρομποτικής εκπαίδευσης και πιστοποίησης. Έτσι, η εκπαίδευση αναγκαστικά γίνεται στο εξωτερικό

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

•Για μικρές, απλές βουβωνοκήλες, η ανοιχτή ή η λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματική, το ίδιο ασφαλής και πολύ πιο φθηνή. Συνήθως η ρομποτική επέμβαση προτιμάται για μεγάλες, δύσκολες και σύνθετες βουβωνοκήλες.