Παραφυσικές πεποιθήσεις και γνωστικός προβληματισμός

Μια μελέτη από το Δρ Gordon Pennycook και άλλους ερευνητές, έδειξε μια αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ των βαθμολογιών στο CRT και της πίστης σε παραφυσικά φαινόμενα - έναν τύπο πεποιθήσεων που τώρα συχνά περιλαμβάνεται στη μεγαλύτερη κατηγορία «επιστημονικά ύποπτων πεποιθήσεων» ή «ESBs»-. Το Τεστ Γνωστικού Αναστοχασμού (CRT) έχει σχεδιαστεί για να μετρήσει την ικανότητα ενός ατόμου να ανταποκριθεί σε ένα πρόβλημα απορρίπτοντας την πρώτη (λανθασμένη) απάντηση, που έρχεται στο μυαλό, και στη συνέχεια αξιοποιώντας τις αναλυτικές του συλλογιστικές δεξιότητες για να βρει τη λιγότερο προφανή (αλλά σωστή) λύση.

Ο Pennycook και οι συνεργάτες του προτείνουν η αναλυτική σκέψη να μην ενισχύει τις πεποιθήσεις που έρχονται σε αντίθεση με τη νατουραλιστική κοσμοθεωρία και επομένως «τα άτομα με αναλυτική σκέψη έχουν μειωμένα επίπεδα υπερφυσικών πεποιθήσεων επειδή είναι πιο πιθανό να εξετάσουν τις ιδέες και να τις πιστέψουν". Οι επιστήμονες δηλώνουν δηλαδή, ότι τα αποτελέσματά τους εξηγούνται καλύτερα από μια άμεση αιτιώδη σύνδεση που προχωρά από την αναλυτική σκέψη στη μείωση των παραφυσικών πεποιθήσεων.

Ωστόσο, την περασμένη εβδομάδα, οι ερευνητές Yoshimasa Majima, Alexander C. Walker, Martin Harry Turpin και Jonathan A. Fugelsang δημοσίευσαν μια σειρά νέων διαπολιτισμικών ερευνών  που ασχολήθηκαν με παρόμοια σύγκριση γνωστικού προβληματισμού και παραφυσικών πεποιθήσεων.

Η Majima και οι συνεργάτες της αποφάσισαν να αναλάβουν αυτήν την εργασία, εν μέρει, εξαιτίας της παρατήρησης ότι «οι περισσότερες μελέτες που εξετάζουν τη συσχέτιση μεταξύ γνωστικού προβληματισμού και ESBs έχουν διεξαχθεί αποκλειστικά με WEIRD (Western, Educated, Industrialized, Rich and Democratic; Heinrich κ.α., 2010) συμμετέχοντες».

Πράγματι, μόνο το 10% των 287 συμμετεχόντων στη μελέτη των Pennycook κ.ά. προέρχονταν από περιοχές εκτός της Βόρειας Αμερικής και της Ευρώπης και το 100% των συμμετεχόντων στη μελέτη δήλωσαν τα αγγλικά ως κύρια γλώσσα. Η έρευνα των Majima κ.ά. σημείωσε επίσης μια προηγούμενη μελέτη στην οποία οι Ιάπωνες συμμετέχοντες που ανέφεραν ότι είχαν ένα αναλυτικό στυλ σκέψης είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν παραφυσικές πεποιθήσεις (Karasawa & Tsukimoto, 2010). Και οι δύο ήταν καλοί λόγοι για να εξερευνήσουν τη σχέση μεταξύ των βαθμολογιών CRT και των παραφυσικών πεποιθήσεων έξω από τον δυτικό και αγγλόφωνο κόσμο.

Έτσι, διεξήχθησαν αρκετές μελέτες για τη μέτρηση του γνωστικού προβληματισμού και των παραφυσικών πεποιθήσεων τόσο στους αγγλόφωνους (Βορειοαμερικανικούς και Ευρωπαίους) όσο και στους ασιατικούς (Ιαπωνικούς) πληθυσμούς. Τα αποτελέσματα για τα αγγλόφωνα υποκείμενά τους ήταν παρόμοια με αυτά των Pennycook κ.ά.: μια αντίστροφη συσχέτιση μεταξύ των βαθμολογιών CRT και των παραφυσικών πεποιθήσεων. Ωστόσο, όταν συγκρίθηκαν οι βαθμολογίες CRT και οι παραφυσικές πεποιθήσεις μεταξύ των Ιαπώνων, δεν βρέθηκε τέτοιος συσχετισμός.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη μελέτη για να ανακαλύψουμε τους ακριβείς παράγοντες που παίζουν ρόλο στη συσχέτιση μεταξύ των χαμηλών βαθμολογιών CRT και των παραφυσικών πεποιθήσεων.