Ένα στα τέσσερα παιδιά έχει πρόβλημα όρασης

Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, οι γονείς και οι δάσκαλοι καλούνται -μεταξύ όλων των άλλων που οφείλουν να προσέξουν στα πιο μικρά παιδιά-, να διαπιστώσουν αν δυσκολεύονται να δουν στον πίνακα και αν αφομοιώνουν εύκολα την γνώση.

Οι έρευνες δείχνουν ότι ένα στα τέσσερα παιδιά σχολικής ηλικίας έχει προβλήματα όρασης, τα οποία συχνά δεν γίνονται αντιληπτά.

Και αυτό είναι κάτι πέρα από ένα απλό ιατρικό πρόβλημα… Είναι ένα θέμα που μπορεί να μπερδέψει τους ενήλικες που παρατηρούν τις συμπεριφορές του μικρού παιδιού και να θεωρήσουν ότι έχει διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) ή ότι έχει μειωμένη ευφυία και ψυχολογικά προβλήματα.

Δεν είναι λοιπόν κάτι απλό. Το μικρό παιδί δεν ξέρει να περιγράψει ακριβώς τι νιώθει και ποιο είναι το πρόβλημά του και οι ενήλικες αρκετές φορές ζητούν τη βοήθεια του παιδοψυχολόγου αντί του οφθαλμίατρου.

Όπως εξηγεί ο χειρουργός-οφθαλμίατρος Δρ Αναστάσιος Κανελλόπουλος, καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης, «η όραση δεν συμβαίνει τυχαία. Τα μωρά δεν γεννιούνται με όλες τις οπτικές δεξιότητες που θα χρειασθούν στη ζωή τους.

Ο εγκέφαλός τους μαθαίνει πώς να χρησιμοποιεί τα μάτια για την όραση, ακριβώς όπως μαθαίνει να χρησιμοποιεί τα πόδια για τη βάδιση ή το στόμα για την ομιλία.

Η εστίαση των ματιών, η κίνηση τους με ακρίβεια και η ταυτόχρονη χρήση τους είναι μερικές από τις επίκτητες δεξιότητες της βρεφικής ηλικίας, δηλαδή τις ικανότητες που αναπτύσσονται καθώς μεγαλώνει το μωρό.

Επίκτητη δεξιότητα είναι και η λήψη οπτικών ερεθισμάτων από το περιβάλλον και η αποστολή τους μέσω του οπτικού νεύρου στον εγκέφαλο, όπου θα μετατραπούν σε εικόνες και θα αρχίσει το μωρό να γνωρίζει τον κόσμο γύρω του».

Έχει πολύ μεγάλη σημασία το ετήσιο τσεκάπ των ματιών, τονίζει ο Δρ Κανελλόπουλος και αναφέρει αναλυτικά για τις ηλικίες 6-18 ετών:

• Στις ηλικίες αυτές το παιδί και ο έφηβος με αδιάγνωστο οφθαλμολογικό πρόβλημα μπορεί:
• Να παραπονιέται ότι νιώθει κουρασμένος
• Να τρίβει συχνά τα μάτια του, να βλεφαρίζει πολύ ή να έχει δακρύρροια
• Να έχει μειωμένη ικανότητα προσοχής
• Να αποφεύγει το διάβασμα και άλλες δραστηριότητες που απαιτούν να κοιτάζει από κοντά αντικείμενα
• Να έχει συχνούς πονοκεφάλους
• Να κλείνει συχνά το ένα μάτι
• Να γέρνει το κεφάλι προς τη μία πλευρά όταν κοιτάζει κάτι
• Να σκύβει πολύ κοντά στο γραφείο του για να διαβάσει και να γράψει ή να φέρνει το βιβλίο κοντά στο πρόσωπο του
• Να παρουσιάζει κίνηση του ενός ματιού προς τη μύτη ή προς το πλάι του ματιού
• Να αναφέρει ότι βλέπει θολά ή διπλά
• Να αντιμετωπίζει δυσκολίες στο διάβασμα (μπερδεύει τις λέξεις, «χάνει» λέξεις, διαβάζει αργά, δεν καταλαβαίνει τι διαβάζει κλπ)
• Να δυσκολεύεται να θυμηθεί ό,τι διάβασε
• Να αποφεύγει τις δραστηριότητες που απαιτούν να κοιτάζει μακριά
• Να κάθεται πολύ κοντά στην τηλεόραση ή στον ηλεκτρονικό υπολογιστή

«Αν δεν διαγνωστούν εγκαίρως και σωστά, τα προβλήματα όρασης μπορεί να προκαλέσουν συμπτώματα παρόμοια με αυτά της διαταραχής ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας, όπως η διάσπαση της προσοχής και η μειωμένη συγκέντρωση», προειδοποιεί ο Δρ Κανελλόπουλος.