Στη Βουλή κανονισμοί για έλεγχο καρκινογόνων ουσιών στην εργασία
05 Απριλίου 2023, 06:00
Στη Βουλή κατατέθηκαν δύο κανονισμοί αναφορικά με τον έλεγχο τοξικών και καρκινογόνων ουσιών στους χώρους εργασίας και τις ανάλογες υποχρεώσεις των εργοδοτών για την προστασία της υγείας των εργαζομένων που εκτίθενται σε αυτές τις ουσίες.
Συγκεκριμένα οι δύο κανονισμοί αφορούν τους «Οι περί Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία (Καρκινογόνοι Παράγονες, Μεταλλαξιογόνοι Παράγοντες ή Τοξικές για την Αναπαραγωγή Ουσίες) (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2023» και «Οι περί Ελέγχου της Ατμοσφαίρας και Επικινδύνων Ουσιών (Τροποποιητικοί) Κανονισμοί του 2023».
Όπως αναφέρει η εισηγητική έκθεση των κανονισμών, η κυπριακή νομοθεσία οφείλει να ενσωματώσει τις πρόνοιες της oδηγίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία στοχεύει στην προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλειά τους λόγω έκθεσης σε καρκινογόνους ή μεταλλαξιογόνους παράγοντες στον χώρο εργασίας.
Ειδικότερα, στην εν λόγω οδηγία προβλέπεται ένα ομοιογενές επίπεδο προστασίας από τους κινδύνους που συνδέονται με την επαγγελματική έκθεση σε καρκινογόνους και μεταλλαξιογόνους παράγοντες, μέσω ενός πλαισίου γενικών αρχών, προκειμένου τα κράτη μέλη να είναι σε θέση να διασφαλίζουν τη συνεπή εφαρμογή ελάχιστων απαιτήσεων.
Η καταληκτική ημερομηνία για ενσωμάτωση των προνοιών της oδηγίας της ΕΕ στην Κυπριακή Νομοθεσία είναι η 5η Απριλίου 2024.
Σημειώνεται ότι στους προτεινόμενους kανονισμούς δεν προβλέπονται οποιεσδήποτε παρεκκλίσεις και δεν αναμένεται ότι θα υπάρξει ουσιαστικό δημοσιονομικό κόστος.
Ακόμη, οι προτεινόμενοι kανονισμοί εξετάστηκαν, με βάση την καθιερωμένη διαδικασία, από την τριμερή τεχνική επιτροπή του Εργατικού Συμβουλευτικού Σώματος, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι των εργοδοτικών οργανώσεων ΟΕΒ και ΚΕΒΕ και των συνδικαλιστικών οργανώσεων ΣΕΚ, ΠΕΟ και ΔΕΟΚ.
Επίσης, οι κανονισμοί έτυχαν νομοτεχνικού ελέγχου από τη Νομική Υπηρεσία.
Σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία των εργαζομένων.
Η οδηγία της ΕΕ έχει ως αντικείμενο την προστασία των εργαζομένων από τους κινδύνους για την υγεία και την ασφάλειά τους που προέρχονται ή μπορούν να προέλθουν από την έκθεση σε καρκινογόνους παράγοντες, μεταλλαξιογόνους παράγοντες ή τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες κατά την εργασία, συμπεριλαμβανομένης της πρόληψης των κινδύνων αυτών.
H έκθεση σε αυτές τις ουσίες ενδέχεται να επιφέρει σοβαρές και μη ανατρέψιμες επιπτώσεις στην υγεία των εργαζομένων.
Σύμφωνα με πρόσφατα επιστημονικά στοιχεία, οι τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες μπορούν να προκαλέσουν δυσμενείς επιδράσεις στη σεξουαλική λειτουργία και τη γονιμότητα των ενηλίκων ανδρών και γυναικών, καθώς και στην ανάπτυξη των απογόνων.
Επιβάρυνση κόστους στις επιχειρήσεις
Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση, οι επιχειρήσεις θα επιβαρυνθούν με το κόστος εφαρμογής των απαραίτητων μέτρων για συμμόρφωση με τις πρόνοιες της νομοθεσίας.
Ωστόσο, το κόστος αυτό δεν αναμένεται να είναι μεγάλο, γιατί οι πρόνοιες των προτεινόμενων κανονισμών εν μέρει εφαρμόζονται ήδη, τόσο στο πλαίσιο της γενικότερης νομοθεσίας για προστασία της ασφάλειας και υγείας των εργαζομένων, όσο και στο πλαίσιο των υφιστάμενων κανονισμών για τους καρκινογόνους και μεταλλαξιογόνους παράγοντες.
Υποχρεώσεις εργοδοτών
Οι εργοδότες καλούνται κατά την αξιολόγηση του κινδύνου, να αποδίδουν ιδιαίτερη προσοχή στις ενδεχόμενες επιπτώσεις όσον αφορά την ασφάλεια ή την υγεία των εργαζομένων που διατρέχουν ιδιαίτερο κίνδυνο.
Επίσης, καλούνται να λαμβάνουν υπόψη τη σκοπιμότητα να μην χρησιμοποιούνται οι εργαζόμενοι αυτοί σε ζώνες όπου μπορούν να έλθουν σε επαφή με καρκινογόνους παράγοντες, μεταλλαξιογόνους παράγοντες ή τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες.
Προστίθεται ότι ο εργοδότης καλείται να μειώσει τη χρήση ενός καρκινογόνου παράγοντα, μεταλλαξιογόνου παράγοντα ή τοξικής για την αναπαραγωγή ουσίας στο χώρο εργασίας, συγκεκριμένα υποκαθιστώντας τον, στο μέτρο που αυτό είναι τεχνικά εφικτό, από μια ουσία, ένα παρασκεύασμα ή μια μέθοδο, που, υπό τις συνθήκες χρήσης τους, είναι ακίνδυνα ή λιγότερο επικίνδυνα για την υγεία ή, ενδεχομένως, την ασφάλεια των εργαζομένων.
Εάν δεν είναι τεχνικά δυνατή η αντικατάσταση του καρκινογόνου παράγοντα, μεταλλαξιογόνου παράγοντα ή της τοξικής για την αναπαραγωγή ουσίας από ουσία, παρασκεύασμα ή μέθοδο, τα οποία, υπό τις συνθήκες χρήσης τους, είναι ακίνδυνα ή λιγότερο επικίνδυνα για την ασφάλεια ή την υγεία, ο εργοδότης φροντίζει ώστε η παραγωγή και η χρήση του καρκινογόνου παράγοντα, μεταλλαξιογόνου παράγοντα ή της τοξικής για την αναπαραγωγή ουσίας να πραγματοποιούνται σε κλειστό σύστημα, στο μέτρο που αυτό είναι τεχνικά εφικτό.
Από την άλλη, εάν δεν είναι τεχνικά δυνατή η χρησιμοποίηση κλειστού συστήματος, ο εργοδότης εξασφαλίζει ότι η έκθεση των εργαζομένων στον καρκινογόνο παράγοντα, τον μεταλλαξιογόνο παράγοντα ή την τοξική για την αναπαραγωγή ουσία χωρίς κατώτατο όριο θα μειωθεί στο χαμηλότερο τεχνικά εφικτό επίπεδο.
Σημειώνεται ότι οι εργοδότες πρέπει να ενημερώνουν τους εργαζομένους σχετικά με τις εγκαταστάσεις και τα δοχεία που βρίσκονται εκεί και περιέχουν καρκινογόνους παράγοντες, μεταλλαξιογόνους παράγοντες ή τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες, να εξασφαλίζουν ότι όλα τα δοχεία, όλες οι συσκευασίες και όλες οι εγκαταστάσεις που περιέχουν καρκινογόνους παράγοντες, μεταλλαξιογόνους παράγοντες ή τοξικές για την αναπαραγωγή ουσίες επισημαίνονται με τρόπο σαφή και ευανάγνωστο, και τοποθετούν ευδιάκριτα σήματα προειδοποίησης και κινδύνου.
Της Ουρανίας Στυλιανού
