Ψάχνουν κονδύλι για λογοθεραπεία και εργοθεραπεία στα σχολεία

Τους πόρους για να προσφέρονται οι υπηρεσίες λογοθεραπείας και εργοθεραπείας σε περισσότερους μαθητές στα σχολεία ψάχνουν οι εμπλεκόμενοι φορείς, καθώς υπάρχει μεγάλη ανάγκη για επέκταση της λογοθεραπείας και εργοθεραπείας σε περισσότερες βαθμίδες και σχολεία της δημόσιας εκπαίδευσης.

Το εν λόγω θέμα συζητήθηκε στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Παιδείας την περασμένη εβδομάδα, μετά από εισήγηση του προέδρου της, βουλευτή του ΔΗΚΟ Παύλου Μυλώνά.

Ο κ. Μυλωνάς κατά τη συνεδρίαση σημείωσε ότι η Επιτροπή Παιδείας ξεκινά μία διαδικασία διαβουλεύσεων και επαφών, ώστε να εξευρεθούν οι απαραίτητοι πόροι για να προσφέρονται σε περισσότερους μαθητές υπηρεσίες λογοθεραπείας και εργοθεραπεία, δηλαδή, να διοριστούν τέτοιοι επαγγελματίες στα σχολεία.

«Αυτά τα χρήματα θα τα βρούμε από το λίπος, που υπάρχει στη δημόσια υπηρεσία και όχι μόνο», σημείωσε.

Εξήγησε ότι διάφορες κατηγορίες παιδιών έχουν ανάγκη τη βοήθεια αυτών των ειδικοτήτων, όπως παιδιά με ελαφρύ αυτισμό, με ΔΕΠΥ, υπερκινητικότητα, αλλά και παιδιά με σοβαρότερα προβλήματα.

Ανέφερε επίσης ότι η λογοθεραπεία προσφέρεται σε περιορισμένο βαθμό στη δημοτική εκπαίδευση, δηλώνοντας ότι «η πρόληψη από 0-3 ετών, σε βρεφονηπιακούς σταθμούς και νηπιαγωγεία, αλλά και στη δημοτική εκπαίδευση πρέπει να είναι ολιστική» και επισημαίνοντας ότι «η εργοθεραπεία απουσιάζει γενικά και προσφέρεται μόνο στα ειδικά σχολεία». 

«Η εργοθεραπεία μπορεί να κάνει θαύματα για τα παιδιά μας, τα οποία αν δεν στηριχθούν, μπορεί να παρουσιάσουν αναλφαβητισμό και παραβατικότητα», τόνισε.

Τι παρέχει σήμερα το Υπουργείο Παιδείας

Όπως αναφέρθηκε κατά τη συνεδρίαση της Επιτροπής, το Υπουργείο Παιδείας παρέχει λογοθεραπεία και εργοθεραπεία σε παιδιά με ειδικές ανάγκες μόνο, που αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα.

Για τον σκοπό αυτό εργοδοτούνται 333 λογοθεραπευτές, που παρέχουν υπηρεσίες σε δημοτικά και ειδικά σχολεία, για να καλύπτουν τις ανάγκες περίπου 5300 παιδιών, ενώ εργοδοτούνται από το Υπουργείο 36 εργοθεραπευτές, οι οποίοι παρέχουν υπηρεσίες μόνο σε ειδικά σχολεία. 

Εκπρόσωπος του Υπουργείου Παιδείας, εξήγησε ότι εάν κάποια παιδιά δεν παρουσιάζουν σοβαρό πρόβλημα, αλλά μόνο ψεύδισμα ή ελαφρύ τραυλισμό, τότε δεν καλύπτονται από τους λογοθεραπευτές του σχολείου και αν οι γονείς τους το επιθυμούν, μπορούν να καταφύγουν σε ιδιώτες για να ζητήσουν θεραπεία. 

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε κατά τη συνεδρίαση, στη σημασία της πρώιμης παρέμβασης, ήδη από τα πρώτα χρόνια της ζωής ενός παιδιού. Αναφέρθηκε ότι η πρώιμη παρέμβαση θα μειώσει τα προβλήματα στο μέλλον και επισημάνθηκε ότι «ένα παραβατικό παιδί, μελλοντικά θα είναι παραβατικός πολίτης». 

Σημαντική η έγκαιρη βοήθεια παιδιών 

Η πρόεδρος του Συλλόγου Εγγεγραμμένων Λογοπαθολόγων (ΣΥΕΛ), Άννα Θεοδούλου, σε επιστολή προς την Επιτροπή, επισημαίνει ότι η έγκαιρη ανίχνευση και αναγνώριση παιδιών τα οποία παρουσιάζουν μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν στην πορεία της σχολικής τους ζωής μαθησιακές δυσκολίες, είναι ουσιαστικής σημασίας, δεδομένου ότι η ουσιαστική παρέμβαση σε όσο το δυνατό μικρότερη ηλικία εκπαίδευσης μπορεί να περιορίσει σημαντικά τον αριθμό των παιδιών που θα χρειάζονται στήριξη σε μεγαλύτερη ηλικία καθώς και την έκταση της στήριξης αυτής. 

Προσθέτει ότι ενώ υπάρχει νομοθετική ρύθμιση η οποία διασφαλίζει τα δικαιώματα του παιδιού, ως παιδιού με αναπηρία, ωστόσο στο πλαίσιο της πρακτικής εφαρμογής των προνοιών του νόμου αυτά τα δικαιώματα συχνά καταπατούνται. 

Επιπλέον, αναφέρει ότι δεν υπάρχουν σύντομες ανιχνευτικές δοκιμασίες για έγκαιρο εντοπισμό παιδιών με προβλήματα στο λόγο και στην ομιλία για την παροχή έγκαιρης παρέμβασης. 

Η κ. Θεοδούλου αναφέρεται επίσης στο μειωμένο χρόνο παρέμβασης/θεραπείας στα παιδιά που εντάσσονται στο πρόγραμμα λογοθεραπείας, λόγω μη πρόσληψης έξτρα λογοθεραπευτών στα σχολεία, ειδικά σε περιπτώσεις που εγκρίνονται νέες περιπτώσεις μέσα στη σχολική χρονιά.

«Σε τέτοιες περιπτώσεις, ο λογοθεραπευτής αναγκάζεται να μειώσει ώρες παιδιών που είναι ήδη ενταγμένα στη λογοθεραπεία ή να κάνει ομαδικές παρεμβάσεις, με αποτέλεσμα να μη λαμβάνει το κάθε παιδί τον χρόνο που δικαιούται», υποδεικνύει, σημειώνοντας ότι «η ανάγκη είναι να παίρνει το κάθε παιδί αυτό που δικαιούται και να προσλαμβάνουν αρκετούς λογοθεραπευτές για να μην κάνουμε εκπτώσεις στον τρόπο που δουλεύουμε».

Ο ρόλος του εργοθεραπευτή στο σχολείο

Σε υπόμνημα ο Παγκύπριος Σύλλογος Εργοθεραπευτών (ΠΣΕ), αναφέρει ότι η σύμβαση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (2006) για τα δικαιώματα των παιδιών με αναπηρίες αποτελεί σημαντικό σταθμό στη παγκόσμια ιστορία της αναπηρίας και έχει οδηγήσει τις κυβερνήσεις πολλών Ευρωπαϊκών χωρών να προχωρήσουν σε σημαντικές αλλαγές σε ότι αφορά τις νομοθεσίες και κανονισμούς. 

Ως εκ τούτου, η δέσμευση αυτή είχε ως σημαντική συνέπεια τη στροφή προς την ενιαία εκπαίδευση. 

Προσθέτει ότι η Παγκόσμια Ομοσπονδία Εργοθεραπευτών, προσδιόρισε το ρόλο εργοθεραπευτών στα σχολεία ως μια πρακτική που βασίζεται στη λειτουργικότητα και στην ύπαρξη εκπαιδευτικής σημασίας που υποστηρίζει την ευημερία των μαθητών προωθώντας και μεγιστοποιώντας παράλληλα την εμπλοκή και τη συμμετοχή τους σε όλα τα έργα και τις δραστηριότητες που αφορούν το σχολείο (WFOT, 2016). 

Όπως εξηγεί, ο σκοπός του εργοθεραπευτή είναι να εντοπίζει τα δυνατά και αδύνατα σημεία, να βρίσκει κατάλληλες λύσεις, να περιορίζει ή να απομακρύνει τα εμπόδια που αντιμετωπίζει ο μαθητής στη μάθηση και τα σχολικά έργα.

Ακόμη, η εργοθεραπεία στο σχολικό πλαίσιο ενδέχεται να είναι αρκετά διαφορετική από την εργοθεραπεία σε κλινικά πλαίσια ή νοσοκομεία, μεταβαίνοντας από το ιατρικό, στο βιο-ψυχο-κοινωνικό μοντέλο.

Ειδικότερα, ο εργοθεραπευτής υποστηρίζει τους μαθητές να διαχειρίζονται τα σύνθετα ζητήματα που προκύπτουν στη εκπαίδευση σύμφωνα με τις σύγχρονες τάσεις της σχολικής εργοθεραπείας.

Επίσης, πραγματοποιεί εκτιμήσεις, προβαίνει σε αξιολογήσεις, διευκολύνει και προωθεί τις λειτουργικές ικανότητες των μαθητών στις αίθουσες διδασκαλίας, στους διάδρομους, στην αυλή και σε άλλους χώρους και συνεργάζεται με τους εκπαιδευτικούς ώστε να βοηθήσει τους μαθητές να αποκτήσουν εκείνες τις λειτουργικές δεξιότητες που απαιτούνται προκειμένου να έχουν τρόπο πρόσβασης στο εκπαιδευτικό υλικό.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Σημειώνεται ότι οι εργοθεραπευτές με την εξειδίκευσή τους έχουν σημαντικό ρόλο να διαδραματίσουν όσον αφορά τις προσαρμογές, τη διαμόρφωση των χώρων και τις εργονομικές ρυθμίσεις σε ένα σχολικό περιβάλλον για την προώθηση της προσβασιμότητας, του καθολικού σχεδιασμού γενικά και στη μάθηση, της λειτουργικότητας και της αυτονομίας των μαθητών, ώστε να προωθηθεί ισότιμη συμμετοχή τους σε όλα τα εκπαιδευτικά έργα, τις απαραίτητες εργασίες της καθημερινής σχολικής ζωής καθώς και στις αντίστοιχες εκπαιδευτικές ρουτίνες.

Της Ουρανίας Στυλιανού