Εθνική Μελέτη Διατροφής - Βασικές διαπιστώσεις και συμπεράσματα για τη δημόσια υγεία

Ενδιαφέρουσες είναι οι διαπιστώσεις και τα αποτελέσματα της Εθνικής Έρευνας για τη Διατροφή του πληθυσμού της Κύπρου, που παρουσιάστηκαν χθες σε ημερίδα που διοργάνωσε το ΤΕΠΑΚ.

Σκοπός του έργου ήταν η καταγραφή των στοιχείων κατανάλωσης τροφίμων από τους Κύπριους πολίτες, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της EFSA, ώστε να είναι δυνατή η διενέργεια εκτίμησης της έκθεσης σε χημικούς και άλλους κινδύνους που μπορεί να έχει ο Κύπριος καταναλωτής μέσω της τροφής.

Σημειώνεται ότι αυτή είναι η πρώτη επίσημη εθνική έρευνα για τη διατροφή των Κυπρίων, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της EFSA.

Ανησυχητικά ποσοστά παχυσαρκίας ηλικιωμένων

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης τα οποία ανέλυσε η κλινική διαιτολόγος Δρ Στάλω Πάπουτσου, το 82,5% των συνταξιούχων 65-74 ετών είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι με το ποσοστό για τις γυναίκες να αγγίζει το 82% και για τους άντρες το 83%.

Το 65% των ανδρών ηλικίας 18-64 ετών είναι υπέρβαροι ή παχύσαρκοι ενώ στις αντίστοιχες ηλικίες οι υπέρβαρες ή παχύσαρκες γυναίκες φτάνουν το 42%.

Όσον αφορά τα παιδιά, ποσοστό 25,5% είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα ενώ για τους έφηβους ο επιπολασμός είναι 20%.

Σύμφωνα με τη Δρ Πάπουτσου, οι εθνικές στρατηγικές για την πρόληψη της παχυσαρκίας και χρόνιων νοσημάτων που σχετίζονται με αυτήν καθώς και οι διατροφικές πολιτικές του Υπουργείου Υγείας, πρέπει να στοχεύουν πρωτίστως τα μεγαλύτερα σε ηλικία άτομα, τις αγροτικές περιοχές και τα άτομα χαμηλών εισοδηματικών κριτηρίων.

Ανά επαρχία, τα στοιχεία δείχνουν ότι στην Πάφο ποσοστό 25% είναι υπέρβαροι και 27% παχύσαρκοι , στη Λεμεσό 22% υπέρβαροι και 18% παχύσαρκοι, στη Λάρνακα 28% υπέρβαροι και 15% παχύσαρκοι και στη Λευκωσία 23% υπέρβαροι και 14% παχύσαρκοι. Όσον αφορά την ελεύθερη περιοχή Αμμοχώστου, 26% είναι υπέρβαροι και 16% παχύσαρκοι.

Συμπληρώματα στις έγκυες

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, 68% των εγκυμονουσών απάντησαν ότι λάμβαναν πολυβιταμίνες ως συμπληρώματα διατροφής, 56,6% φολικό οξύ, 49,7% σίδηρο και 26,9% ασβέστιο.

Όπως ανέφερε η Δρ. Πάπουτσου , οι γυναικολόγοι πρέπει να ενημερωθούν για την αναγκαιότητα της σωστής διατροφής και της πρόσληψης των απαραίτητων συμπληρωμάτων διατροφής πριν την κύηση, κατά την κύηση και τον θηλασμό.

Έφερε αποτελέσματα η δράση για θηλασμό

Σε ό,τι αφορά τα ποσοστά θηλασμού, το 41,1% των γυναικών απάντησαν ότι θήλασαν από 1-5 μήνες, 21,5% μέχρι ένα μήνα, 10,8% από 6-12 μήνες, 5,8% 1-2 έτη και 1,5% πάνω από δύο έτη.

Ποσοστό 19,3% απάντησαν ότι δεν θήλασαν καθόλου.

Η δράση της εθνικής επιτροπής θηλασμού, έφερε αποτελέσματα, ανέφερε η Δρ. Πάπουτσου ωστόσο όπως τόνισε, οι στρατηγικές ενημέρωσης και υποστήριξης πρέπει να στοχεύουν στο πληθυσμό με χαμηλά εισοδηματικά κριτήρια, στο πληθυσμό των αγροτικών περιοχών και να προωθήσει ακόμη περισσότερο τη συνολική διάρκεια θηλασμού.

Το κράτος είπε, πρέπει να υποστηρίξει τις νέες εργαζόμενες μητέρες που επιθυμούν να θηλάσουν όσο λένε οι συστάσεις (αποκλειστικός 4-5 μήνες και μικτός για τουλάχιστο 12 μήνες).

Πιο ποιοτική η διατροφή αντρών 

Η ποιότητα διατροφής για τους άντρες κρίνεται σε ποσοστό 45,6% καλή και για τις γυναίκες 25,9%. Η ποιότητα της διατροφής των συμμετεχόντων αξιολογήθηκε ως προς τον βαθμό προσκόλλησης στα πρότυπα της Μεσογειακής Διατροφής. 

Όσον αφορά την ποιότητα της διατροφής παιδιών και εφήβων, 54,3% για τα αγόρια και 58,2% για τα κορίτσια ήταν μέτρια ενώ μόλις 27,3% για τα αγόρια και 25,7% για τα κορίτσια είναι καλή.

Κατά 17% η ποιότητα διατροφής των γυναικών είναι μέτρια και το αντίστοιχο για τους άντρες 54,4%.

Όπως τόνισε η ειδικός, οι άντρες πρέπει να ευαισθητοποιηθούν για τη σημασία της άσκησης καθώς φαίνεται η καθιστική ζωή είναι ο κύριος λόγος για τα αυξημένα επίπεδα παχυσαρκίας στους ενήλικες άντρες.

Πιο ευάλωτοι οι άντρες στην κατανάλωση αλκοόλ

Όπως διαφαίνεται από τα αποτελέσματα της έρευνας, οι άντρες είναι πιο ευάλωτοι στην κατανάλωση αλκοόλ.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, 24,5% των αντρών ηλικίας 18-64 ετών καταναλώνουν ποτά ψηλά σε αλκοόλη 1-3 φορές τη εβδομάδα και 8,2% 4-6 φορές τη εβδομάδα.

Ποσοστό 7,1% των γυναικών της ίδιας ηλικιακής ομάδας που έλαβαν μέρος στη μελέτη απάντησαν ότι καταναλώνουν ποτά υψηλά σε αλκοόλη 1-3 φορές την εβδομάδα ενώ 1,2%, 4-6 φορές την εβδομάδα.

Μεθοδολογία έρευνας

Όσον αφορά την έρευνα, χρησιμοποιήθηκαν τρεις μέθοδοι στη συλλογή διατροφικών δεδομένων:

-Food records or diaries: Ημερολόγιο καταγραφής διαιτολογίου (Παιδιά)

-24-Hour dietary recalls: Ανάκληση 24ωρου διαιτολογίου (Έφηβοι, ενήλικες , έγκυες και ηλικιωμένοι)

-Food frequency questionnaires: Ερωτηματολόγια συχνότητας κατανάλωσης (όλοι)

Στην ερευνητική μελέτη έλαβαν μέρος άτομα όλων των ηλικιακών ομάδων από βρεφική ηλικία μέχρι 74 ετών συμπεριλαμβανομένων και 204 εγκύων.

Η έρευνα εντάσσεται στο πλαίσιο του ερευνητικού έργου «EU MENU» της Ευρωπαϊκής Αρχής Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) που σκοπό έχει την εναρμονισμένη συλλογή στοιχείων κατανάλωσης τροφίμων στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Η υλοποίηση του έργου έγινε από Γενικό Χημείο του Κράτους (ΓΧΚ) σε συνεργασία με το Ερευνητικό και Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο Υγεία του παιδιού (ΕΕΙΥΠ) και διήρκησε από το 2013 μέχρι το 2018. Το 2022 έγινε τηλεφωνική επαναξιολόγηση του βάρους των ενηλίκων όπου διαπιστώθηκε ότι όσα άτομα έβαλαν βάρος (2.7 κιλά κατά μέσο όρο) κατά τη διάρκεια της πανδημίας του COVID-19, δήλωσαν αύξηση στη συχνότητα κατανάλωσης σνακ πλούσιων σε ζάχαρη και λιπαρά.

Της Μόνικας Μακρυγιάννη