Ενώπιον εισαγγελέα μη ανακτηθέντα ποσά πανδημίας

Άγνωστο παραμένει το συνολικό ποσό που παραχωρήθηκε σε μη δικαιούχους μέσω των ειδικών σχεδίων που εφάρμοσε το υπουργείο Εργασίας για την αντιμετώπιση της πανδημίας του ιού COVID-19, ενώ μεγάλο μέρος του ποσού που εκκρεμεί προς ανάκτηση προωθήθηκε από το Υπουργείο στη Νομική Υπηρεσία για περαιτέρω ενέργειες.

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ελεγκτικής υπηρεσίας για το έτος 2022, η οποία δημοσιεύθηκε την περασμένη εβδομάδα, εκκρεμεί η ανάκτηση €3,6 εκατ. ενώ δεν υπάρχει δυνατότητα επιβεβαίωσης εάν τα ποσά που καταβλήθηκαν κατά τα έτη 2020-2022 δόθηκαν σε πραγματικά δικαιούχους.

Σε εκκρεμότητα η είσπραξη €3,6 εκατ.

Συγκεκριμένα, η ελεγκτική υπηρεσία σημειώνει ότι με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία, μέχρι τις 27.9.2023, από τους ελέγχους που διενεργήθηκαν σε τυχαίο και στοχευμένο δείγμα ύψους €59,8 εκ., το συνολικό ποσό για ανάκτηση ανήλθε στα €12 εκ.

Από αυτά, έχει ανακτηθεί ποσό ύψους €4,2 εκ., συμψηφίστηκε ποσό ύψους €0,5 εκ. και έγιναν αποδεκτές ενστάσεις ύψους €3,7 εκ.

Εκκρεμεί, όπως σημειώνεται, η είσπραξη του υπόλοιπου ποσού ύψους €3,6 εκ., το οποίο σύμφωνα με τους Κανονισμούς των Ειδικών Σχεδίων, θεωρείται χρέος προς τη ΚΔ και δύναται να συμψηφιστεί με οποιαδήποτε μελλοντική παροχή.

Η ελεγκτική υπηρεσία, σημειώνει ότι μεγάλο μέρος του ποσού που εκκρεμεί προς ανάκτηση προωθήθηκε από το ΥΕΚΑ στη Νομική Υπηρεσία για περαιτέρω ενέργειες, με στόχο να προωθηθεί ολόκληρο το ποσό, όταν εξαντλούνται τα περιθώρια που δίνονται από το ΥΕΚΑ για διευθέτηση του χρέους.

«Η Υπηρεσία μας συνέστησε τη συνεχή παρακολούθηση και ανάκτηση του υπολοίπου», τονίζεται στην έκθεση της ΕΥ.

Ανάκτηση συγχρηματοδοτούμενων δαπανών

Η ΕΥ σημειώνει ακόμα, ότι αριθμός σχεδίων που προκηρύχθηκαν τον Δεκέμβριο 2020 και τον Ιανουάριο 2021, εγκρίθηκαν για συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω σχεδίου χορηγιών με τίτλο «Βραχυπρόθεσμα Σχέδια Στήριξης της Απασχόλησης των εργαζομένων από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού (Covid-19)» (Σχέδιο «ομπρέλα») και ανακτήθηκαν στο 100% της αξίας τους δαπάνες ύψους €62,6εκ.

Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι αριθμός σχεδίων που προκηρύχθηκαν κατά το υπόλοιπο του 2021 εγκρίθηκαν για συγχρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο REACT-EU της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάτω από το δεύτερο Σχέδιο «ομπρέλα» με τίτλο «Βραχυπρόθεσμα Σχέδια Στήριξης της Απασχόλησης των εργαζομένων από τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού (Covid-19) – Φάση ΙΙ».

Για το Σχέδιο αυτό υποβλήθηκαν ενδιάμεσες αιτήσεις πληρωμής προς την Ευρωπαϊκή Ένωση ύψους €65εκ. για τη λογιστική χρήση 1.7.2022 – 30.6.2023, εκ των οποίων, μέχρι τις 3.10.2023, ανακτήθηκε ποσό ύψους €59,9εκ.

Αδύνατο να εκτιμηθεί πόσα πήραν μη δικαιούχοι

Γενική διαπίστωση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, κατά τον έλεγχο περιπτώσεων σε δειγματοληπτική βάση, για τα έτη 2020 μέχρι 2022, ήταν όπως σημειώνεται η εξής:

«Δεν είχαμε τη δυνατότητα για επιβεβαίωση κάποιων ουσιωδών στοιχείων που ήταν αναγκαία ώστε να διαφανεί κατά πόσο οι εγκριθείσες για συμμετοχή αιτήσεις πληρούσαν όλους τους όρους και προϋποθέσεις για συμμετοχή στο Σχέδιο και να βεβαιωθούμε ότι τα ποσά καταβλήθηκαν σε πραγματικά δικαιούχους».

«Δεν είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε με ασφάλεια το συνολικό ποσό που έχει δοθεί σε μη δικαιούχους», προσθέτει η ΕΥ.

Η διαπίστωση λαμβάνει υπόψη μεταξύ άλλων, τους εγγενείς περιορισμούς στον έλεγχο από την Ελεγκτική Υπηρεσία κατά τον ουσιώδη χρόνο, καθώς επίσης τις διαπιστώσεις των ελέγχων που έχουν ήδη διενεργηθεί από το Υπουργείο και των ελέγχων που έχουν διενεργηθεί στα πλαίσια των συγχρηματοδοτούμενων Ειδικών Σχεδίων, όπου διαφαίνεται ότι ποσοστό του συνολικού ύψους των €940 εκ. έχει καταβληθεί σε μη δικαιούχους.

Παραχώρηση €940 εκατ. σε 20 χρονικές περιόδους

Όπως υπενθυμίζεται, με στόχο την αντιμετώπιση των συνεπειών από την πανδημία του κορωνοϊού COVID-19, μέσω της στήριξης του εισοδήματος των εργαζομένων, των θέσεων εργασίας και των ανέργων, καθώς και των επιχειρήσεων και των αυτοεργοδοτουμένων που έχουν επηρεαστεί σημαντικά, διενεργήθηκαν, σύμφωνα με το FIMAS, κατά το 2020 - 2022 πληρωμές συνολικού ύψους €940εκ., εκ των οποίων €546 εκ. καταβλήθηκαν το 2020, €372εκ. το 2021 και €5εκ. το 2022 από τα κονδύλια του ΥΕΚΑ και €17εκ. που βάρυναν το Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Οι πληρωμές αυτές αφορούσαν σειρά Ειδικών Σχεδίων, η εφαρμογή των οποίων γινόταν από το ΥΕΚΑ, στη βάση του περί Έκτακτων Μέτρων που λαμβάνονται από το «Υπουργείο Εργασίας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων» για την Αντιμετώπιση της Πανδημίας του Ιού COVID19 Νόμου (Ν.27(Ι)/2020).

Τα Σχέδια αφορούσαν σε 20 χρονικές περιόδους από τις 16 Μαρτίου 2020 μέχρι τις 30 Οκτωβρίου 2021.

Το Υπουργείο, με στόχο την άμεση αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας, προχωρούσε σε εξέταση της αίτησης και διενέργεια της αντίστοιχης πληρωμής, αφού προέβαινε σε προκαταρκτικό έλεγχο των στοιχείων των αιτήσεων, χωρίς να έχει τη δυνατότητα επιβεβαίωσης εξ αρχής κάποιων ουσιωδών παραμέτρων.

Με την αίτηση το Υπουργείο εξουσιοδοτείτο ωστόσο, να επαληθεύσει όσα στοιχεία κρίνονταν απαραίτητα και παράλληλα προβλεπόταν η διαδικασία ανάκτησης ποσών, αν, σε μεταγενέστερο στάδιο, προέκυπτε ότι το πρόσωπο/επιχείρηση δεν ήταν δικαιούχοι.

Επιπρόσθετα, στα Σχέδια τίθετο ελάχιστο χρονικό περιθώριο δύο ετών, στο οποίο ο κάθε αιτητής οφείλει να διατηρεί τα σχετικά στοιχεία, αν αυτά ήθελε ζητηθούν.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Εκ των υστέρων έλεγχοι

Το Υπουργείο προχώρησε σε εκ των υστέρων ελέγχους, με δειγματοληπτικό έλεγχο περιπτώσεων αιτήσεων/πληρωμών ειδικών επιδομάτων, που αποσκοπούσαν κυρίως στην επαλήθευση του βασικού όρου/ προϋπόθεσης της μείωσης ή της προβλεπόμενης μείωσης του κύκλου εργασιών για τις περιόδους 1 – 3 και 10-13.

Επιπρόσθετα, προέβηκε σε επιλογή δείγματος αιτήσεων για τις περιόδους 4 – 9 και 14 – 20, ο έλεγχος των οποίων ανατέθηκε σε ιδιώτες ελεγκτές και ο οποίος ολοκληρώθηκε.

Της Μαρίας Χαμπή