Έκκληση ΠΟΥ για επενδύσεις με στόχο καταπολέμηση φυματίωσης

24 Μαρτίου 2022, 10:30

Έκκληση για αυξημένες επενδύσεις σε υπηρεσίες και έρευνα για την καταπολέμηση της φυματίωσης κάνει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) με αφορμή τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης.

Η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Φυματίωσης γιορτάζεται στις 24 Μαρτίου κάθε χρόνο για να ευαισθητοποιήσει και να κατανοήσει το κοινό σχετικά με έναν από τους πιο θανατηφόρους λοιμογόνους δολοφόνους στον κόσμο - τη φυματίωση και τις καταστροφικές επιπτώσεις της στην υγεία, τις κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις στους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.

Η 24η Μαρτίου σηματοδοτεί την ημέρα του 1882 όταν ο Δρ Robert Koch ανακοίνωσε ότι ανακάλυψε το βακτήριο που προκαλεί τη φυματίωση, το οποίο άνοιξε το δρόμο για τη διάγνωση και τη θεραπεία αυτής της ασθένειας.

Μετάδοση - Συμπτώματα

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ((ΠΟΥ), η φυματίωση (TB) προκαλείται από βακτήρια (Mycobacterium tuberculosis) που επηρεάζουν συχνότερα τους πνεύμονες. Η φυματίωση θεραπεύεται και προλαμβάνεται.

Συγκεκριμένα, η φυματίωση μεταδίδεται από άτομο σε άτομο μέσω του αέρα. Όταν τα άτομα με φυματίωση των πνευμόνων βήχουν, φτερνίζονται ή φτύνουν, ωθούν τα μικρόβια της φυματίωσης στον αέρα. Ένα άτομο χρειάζεται να εισπνεύσει μόνο μερικά από αυτά τα μικρόβια για να μολυνθεί.

Τα συνήθη συμπτώματα της ενεργού πνευμονικής φυματίωσης είναι βήχας με πτύελα και αίμα κατά καιρούς, πόνοι στο στήθος, αδυναμία, απώλεια βάρους, πυρετός και νυχτερινές εφιδρώσεις.

Ο ΠΟΥ συνιστά τη χρήση ταχέων μοριακών διαγνωστικών τεστ ως αρχικής διαγνωστικής εξέτασης σε όλα τα άτομα με σημεία και συμπτώματα φυματίωσης, καθώς έχουν υψηλή διαγνωστική ακρίβεια και θα οδηγήσουν σε σημαντικές βελτιώσεις στην έγκαιρη ανίχνευση της φυματίωσης και της ανθεκτικής στα φάρμακα φυματίωσης. Οι γρήγορες δοκιμές που συνιστώνται από τον ΠΟΥ είναι οι αναλύσεις Xpert MTB/RIF Ultra και Truenat.

Ποιοι επηρεάζονται

Η φυματίωση προσβάλλει κυρίως τους ενήλικες στα πιο παραγωγικά τους χρόνια. Ωστόσο, όλες οι ηλικιακές ομάδες κινδυνεύουν. Πάνω από το 95% των κρουσμάτων και των θανάτων είναι στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Η φυματίωση είναι ιδιαίτερα δύσκολο να διαγνωστεί στα παιδιά.

Θεραπεία

Η φυματίωση είναι μια θεραπεύσιμη και ιάσιμη ασθένεια.

Η ενεργή, ευαίσθητη στα φάρμακα νόσος της φυματίωσης αντιμετωπίζεται με έναν τυπικό κύκλο 6 μηνών 4 αντιμικροβιακών φαρμάκων που παρέχονται με πληροφορίες και υποστήριξη στον ασθενή από έναν υγειονομικό ή εκπαιδευμένο εθελοντή. Χωρίς τέτοια υποστήριξη, η τήρηση της θεραπείας είναι πιο δύσκολη.

Από το 2000, εκτιμάται ότι σώθηκαν 66 εκατομμύρια ζωές μέσω της διάγνωσης και της θεραπείας της φυματίωσης.

Στοιχεία παγκοσμίως

Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν βγει στη δημοσιότητα από τον ΠΟΥ, συνολικά 1,5 εκατομμύρια άνθρωποι πέθαναν από φυματίωση το 2020 (συμπεριλαμβανομένων 214.000 ατόμων με HIV). Παγκοσμίως, η φυματίωση είναι η 13η κύρια αιτία θανάτου και η δεύτερη κύρια αιτία θανάτου μετά το COVID-19 (πάνω από το HIV/AIDS).

Το 2020, υπολογίζεται ότι 10 εκατομμύρια άνθρωποι αρρώστησαν από φυματίωση (ΤΒ) παγκοσμίως. 5,6 εκατομμύρια άνδρες, 3,3 εκατομμύρια γυναίκες και 1,1 εκατομμύρια παιδιά. Η φυματίωση είναι παρούσα σε όλες τις χώρες και τις ηλικιακές ομάδες.

Το 2020, 1,1 εκατομμύρια παιδιά αρρώστησαν με φυματίωση παγκοσμίως. Η φυματίωση των παιδιών και των εφήβων συχνά παραβλέπεται από τους παρόχους υγείας και μπορεί να είναι δύσκολο να διαγνωστεί και να αντιμετωπιστεί.

Ο τερματισμός της επιδημίας της φυματίωσης έως το 2030 είναι μεταξύ των στόχων για την υγεία των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών (SDGs).

Περιστατικά στην Κύπρο

Όσον αφορά την Κύπρο, τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία αφορούν το 2017.

Σύμφωνα με τη Στρατηγική για τον Έλεγχο της Φυματίωσης στην Κύπρο το 2017 τα συνολικά περιστατικά φυματίωσης στο νησί μειώθηκαν στα 52 (38 αλλοδαποί, 14 γηγενείς) από 60 το 2016 (54 αλλοδαποί, 6 γηγενείς).

Το 2015, τα περιστατικά ανήλθαν στα 63 (52 αλλοδαποί, 11 γηγενείς), το 2014 στα 41 (33 αλλοδαποί, 8 γηγενείς) και το 2013 στα 41 (34 αλλοδαποί, 7 γηγενείς).

Τα περσσότερα περιστικά που ανήλθαν ήταν στα 69 (51 αλλοδαποί, 18 γηγενείς), καταγράφηκαν το 2012.

Αξίζει να αναφερθεί ότι το εμβόλιο κατά της φυματίωσης BCG (Bacillus Calmette Guerin) στην Κύπρο δεν περιλαμβάνεται στο Σχήμα Εμβολιασμών του Υπουργείου Υγείας, λόγω του ότι η συχνότητα της νόσου στη χώρα είναι χαμηλή.

Εντούτοις, το εμβόλιο αυτό χορηγείται σε βρέφη και μικρά παιδιά στις χώρες όπου η φυματίωση εμφανίζεται πιο συχνά.

Όπως ενημερώνει το Υπ. Υγείας, ο έλεγχος για μόλυνση από φυματίωση μπορεί να διαπιστωθεί με την εξέταση Mantoux, η οποία μπορεί να συνοδεύεται και από ακτινογραφία θώρακος.

Η εξέταση Mantoux είναι ένα δερματικό τεστ κατά το οποίο χορηγείται ενδοδερμικά μικρή ποσότητα φυματινικής πρωτείνης. Η φυματίνη είναι αντιγόνο που προέρχεται από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης. Η αντίδραση στο τεστ «διαβάζεται» μετά από 2 ημέρες (48-72 ώρες) και η θετική Mantoux αποτελεί ένδειξη μόλυνσης από το μυκοβακτηρίδιο της φυματίωσης.

Της Ουρανίας Στυλιανού