«Δώρο» τα επιδόματα πανδημίας σε μη δικαιούχους

Εξαιρετικά δύσκολο και πιθανόν ασύμφορο για το κράτος είναι να ανακτηθεί το σύνολο του ποσού που δόθηκε σε μη δικαιούχους μέσω επιδομάτων κατά την περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού. Το ποσό υπολογίζεται πως ανέρχεται σε αρκετά εκατομμύρια.

Οι αρμόδιες υπηρεσίες του κράτους διαμηνύουν ότι θα προχωρήσουν σε ανάκτηση των περίπου €14 εκατομμυρίων  που έχει ήδη διαπιστωθεί ότι δόθηκαν σε μη δικαιούχους κατά την συγκεκριμένη περίοδο, κάτι που προέκυψε μέσα από δειγματοληπτικούς ελέγχους που διενήργησε το Υπουργείο Εργασίας, μέσω εξωτερικού συνεργάτη.

Οι αναφορές έγιναν εκ μέρους του υπουργού Εργασίας Γιάννη Παναγιώτου, ο οποίος απαντούσε σε ερώτημα που έθεσε ο βουλευτής ΑΚΕΛ Αντρέα Καυκαλιά όσον αφορά το στάδιο όπου βρίσκεται η διαδικασία ανάκτησης του ποσού των €13.8 εκατ. που καταβληθήκαν σε μη δικαιούχους κατά την περίοδο της πανδημίας, στο πλαίσιο της εξέτασης της έκθεσης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το Υπουργείο με περίοδο αναφοράς 2020-2022.

Ο κ. Παναγιώτου ανέφερε ότι συνολικά καταβλήθηκαν από το κράτος περίπου €940 εκατ., σημειώνοντας πως για να αξιολογηθεί εάν υπήρχε πρόβλημα στην διαδικασία που ακολουθήθηκε για την καταβολή των επιδομάτων, έγινε δειγματοληπτικός έλεγχος από εξωτερικό συνεργάτη του υπουργείου.

Πρόσθεσε ότι διαπιστώθηκε από τις αιτήσεις που εξετάσθηκαν σε συνάρτηση με τα ποσά που δόθηκαν, ότι σε κάποιες από αυτές τις περιπτώσεις καταβλήθηκαν επιδόματα σε μη δικαιούχους.

Σημείωσε ότι έγινε προσπάθεια για ανάκτηση αυτών ποσών, ενώ σε αρκετές περιπτώσεις  υποβλήθηκαν ενστάσεις.

Δήλωσε ότι είναι δύσκολο να γίνει εκτίμηση για το συνολικό ύψος του ποσού όπου θα μπορούσε να γίνει ανάκτηση, κάτι το οποίο υπέδειξε νωρίτερα και ο γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης.

Εξετάζουν αν συμφέρει η διαδικασία για ανάκτηση

Ο ΥΠΕΡΓ εξέφρασε την θέση ότι θα πρέπει αξιολογηθεί και να αποφασισθεί εάν το συνολικό ποσό που θα μπορούσε να ανακτηθεί, είναι ανάλογο με το όφελος που θα έχει το κράτος για να προβεί στις σχετικές ενέργειες, λαμβάνοντας υπόψη το κόστος για την ανάκτηση του σε χρήματα, χρόνο και εργατικό δυναμικό.

Ο κ. Παναγιώτου δήλωσε ότι μένει να αποφασισθεί από το υπουργείο εάν θα συνεχίσει την συγκεκριμένη διαδικασία, ή αν θα περιοριστεί στην ανάκτηση των ποσών που έχει διαπιστωθεί μέχρι σήμερα ότι χρειάζεται να ανακτηθούν.

Θέλουν ενίσχυση μηχανισμών ελέγχου

Η βουλεύτρια του ΔΗΣΥ Σάβια Ορφανίδου επεσήμανε ότι κατά την κρίσιμη περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού, έγινε κατορθωτό σε διάστημα 2-3 μηνών να δημιουργηθούν ηλεκτρονικά συστήματα και να υποβληθούν αιτήσεις για πέραν του ενός εκατομμυρίου δικαιούχους.

Πρόσθεσε ότι για την στήριξη της κοινωνίας και οικονομίας επενδύθηκε ποσό πέραν των δυόμιση  δισεκατομμυρίων, εκ των οποίων ένα δις ευρώ για την στήριξη των ανέργων.  

Τόνισε ότι το ουσιαστικό από την συγκεκριμένη περίοδο είναι οι μηχανισμοί που χτίστηκαν τότε και οι οποίοι θα πρέπει να ενισχυθούν στο μέλλον με ελέγχους.

Αδυναμίες στην εφαρμογή σχεδίων για επιπτώσεις πανδημίας

Αξίζει να αναφερθεί ότι τόσο στην έκθεση του όσο και ενώπιον της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ελέγχου, ο γενικός Ελέγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης ανέφερε ότι διαπίστωσαν αδυναμίες στην εφαρμογή των ειδικών σχεδίων για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πανδημίας COVID-19.

«Διαπιστώσαμε αδυναμίες ως προς τον έλεγχο που διενεργούσε το Υπουργείο Εργασία και Κοινωνικών Ασφαλίσεων κατά τον ουσιώδη χρόνο της έγκρισης των αιτήσεων και καταβολής των ειδικών επιδομάτων, που οφείλονταν, στις ιδιάζουσες συνθήκες που επικρατούσαν και την ανάγκη άμεσης πληρωμής, με στόχο την αντιμετώπιση των συνεπειών από την πανδημία του κορωνοϊού, μέσω της στήριξης του εισοδήματος των εργαζομένων και θέσεων εργασίας και των ανέργων, καθώς και των επιχειρήσεων και των αυτοεργοδοτουμένων που είχαν επηρεαστεί», ανέφερε.

Πρόσθεσε ότι λόγω των πιο πάνω αδυναμιών, το υπουργείο προχώρησε σε εκ των υστέρων ελέγχους, οι οποίοι αποτελούσαν σημαντικό εργαλείο ως προς την επιβεβαίωση ουσιωδών παραμέτρων, που σύμφωνα με τις πρόνοιες των Σχεδίων αποτελούσαν βασική προϋπόθεση ένταξης/συμμετοχής σε αυτά.

Εξήγησε ότι τα Σχέδια αφορούσαν σε 20 χρονικές περιόδους από τις 16 Μαρτίου 2020 μέχρι τις 30 Οκτωβρίου 2021. Οι έλεγχοι αυτοί διενεργήθηκαν από το Υπουργείο για τις περιόδους 1-3 και τις περιόδους 10–13 των Ειδικών Σχεδίων. Για τις περιόδους 4-9 και 14-20, ο έλεγχος διενεργήθηκε από ιδιώτες ελεγκτές κατόπιν προκήρυξης διαγωνισμού.

Από τους πιο πάνω ελέγχους και μέχρι τις 27.9.2023, το συνολικό ανακτήσιμο ποσό ανήλθε στα €12 εκατ. και κατά την ίδια ημερομηνία εκκρεμούσε η είσπραξη ποσού ύψους €3,6 εκατ., ενώ στις 8.7.2024 εκκρεμούσε η είσπραξη ποσού ύψους €3,3εκατ..

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Λαμβάνοντας υπόψη ότι ποσοστό του συνολικού ύψους των €940εκ. έχει καταβληθεί σε μη δικαιούχους, και τους εγγενείς περιορισμούς στον έλεγχο από την Υπηρεσία μας κατά τον ουσιώδη χρόνο, δεν είμασταν σε θέση να εκτιμήσουμε, το συνολικό ποσό που έχει δοθεί σε μη δικαιούχους», αναφέρει και συστήνει όπως γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες, για την ανάκτηση των ποσών που δόθηκαν στις περιπτώσεις στις οποίες έχει διαπιστωθεί ότι οι λήπτες δεν ήταν δικαιούχοι των Ειδικών Σχεδίων.

Της Ελένης Χαραλάμπους