Αρνητικό ρεκόρ ατμοσφαιρικής σκόνης το Μάιο

Αρνητικό ρεκόρ σκόνης στην ατμόσφαιρα κατέγραψε ο μήνας Μάιος του 2023, σε σχέση με αντίστοιχες περιόδους των τελευταίων πέντε χρόνων.

Σύμφωνα με πρόσφατες μετρήσεις του Κέντρου Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα (CARE-C) του Ινστιτούτου Κύπρου, τα επίπεδα συγκέντρωσης των αιωρούμενων σωματιδίων σκόνης που καταγράφηκαν στην Κύπρο την άνοιξη του 2023, είναι τα υψηλότερα για το μήνα Μάιο των τελευταίων πέντε ετών.

Σημειώνεται ότι τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται όλο και πιο συχνά και έντονα επεισόδια σκόνης στην Κύπρο, κυρίως λόγω της ερημοποίησης περιοχών στην Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, όπως επίσης και των μειωμένων βροχοπτώσεων.

Συγκεκριμένα, οι σημαντικότερες πηγές σκόνης στη Βόρεια Αφρική είναι οι  ερημικές εκτάσεις του Τσαντ, της Αλγερίας, της  Λιβύης, και της Αιγύπτου. Αναλόγως της κατεύθυνσης του ανέμου και των μετεωρολογικών συστημάτων που επηρεάζουν την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, η Κύπρος υπόκειται σε επεισόδια σκόνης τα οποία είναι πιο έντονα τους μήνες της άνοιξης.

Μελέτες ερευνητών του Κέντρου Αριστείας CARE-C του Ινστιτούτου Κύπρου υποδεικνύουν πως τα επεισόδια σκόνης στην Κύπρο αναμένεται να γίνουν όλο και συχνότερα, αφού συνδέονται άμεσα με την κλιματική αλλαγή.

Όπως τονίζουν σχετικές έρευνες, η Κύπρος και η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής έχουν αναγνωριστεί ως παγκόσμιο επίκεντρο της κλιματικής αλλαγής, και ακραία καιρικά φαινόμενα όπως αυτά που μπορεί να επιφέρουν υψηλά επίπεδα σκόνης, αναμένεται να συνεχίσουν να αυξάνονται σε ένταση και συχνότητα τις επόμενες δεκαετίες.

Επιπτώσεις φαινομένων σκόνης

Σύμφωνα τα φωτομετρικά δεδομένα που καταγράφηκαν την άνοιξη στον σταθμό Λευκωσίας της Ερευνητικής Υποδομής Ατμοσφαιρικής Έρευνας του Ινστιτούτου Κύπρου (Cyprus Atmospheric Observatory- CAO), η ορατότητα μειώνεται από 38χλμ σε 18χλμ, ενώ τα σωματίδια που μειώνουν την ορατότητα αποτελούν και απειλή για την υγεία.

Επιπλέον, κατά τη διάρκεια των επεισοδίων σκόνης σημειώνονται μεγάλες υπερβάσεις των ορίων ασφαλείας στις συγκεντρώσεις των Αιωρούμενων Σωματιδίων (ΑΣ).

Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια των πρόσφατων φαινομένων το Μάιο 2023, η συγκέντρωση ΑΣ με διάμετρο μικρότερη των 10μm (ΑΣ10) που μετρήθηκε στη Λευκωσία, στο CAO και στο σταθμό του Τμήματος Επιθεώρησης Εργασίας (DLI) έφτασε τα 260 mg/m3. Αυτές οι τιμές είναι σχεδόν εξαπλάσιες των ορίων ποιότητας αέρα που καθορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ).  

Σημειώνεται ότι τα σωματίδια αυτά αποτελούνται συνήθως από ενώσεις πυριτίου σιδήρου και μαγγανίου, και μέσω αυτών των σωματιδίων μερικές φορές μεταφέρονται μύκητες και βακτήρια.

Επιπρόσθετα, τα επεισόδια σκόνης μπορούν να προκαλέσουν και αναπνευστικά προβλήματα. Με την εισπνοή, τα σωματίδια εισέρχονται στους πνεύμονες και αυτό μπορεί να προκαλέσει αναπνευστικές παθήσεις, καρδιαγγειακά προβλήματα, και αλλεργικές αντιδράσεις στη μύτη και στα μάτια.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Συνεπώς, όταν υπάρχει προειδοποίηση για επεισόδιο σκόνης, θα είναι καλό οι πολίτες και κυρίως οι ευάλωτες ομάδες να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους σε ανοιχτούς χώρους και ιδιαίτερα στις παραλίες, όπου εκτίθενται σε μεγαλύτερο βαθμό στη σκόνη.

Ακόμη, τα άτομα που αθλούνται, είναι προτιμότερο να περιορίσουν την άθληση τους σε κλειστούς χώρους και τα άτομα με άσθμα και αναπνευστικά προβλήματα, ίσως χρειαστούν πιο συχνά εισπνοές αναπνευστικού φαρμάκου. Επίσης, η χρήση μάσκας μπορεί να περιορίσει την έκθεση στα σωματίδια σκόνης.

Ο.Σ.