Τι κάνει τα παιδιά τόσο διαφορετικά μεταξύ τους

Γιατί τα παιδιά διαφέρουν τόσο μεταξύ τους από τη γέννηση; Η SophievonStumm, καθηγήτρια Ψυχολογίας, σε άρθρο της στο PsychologyToday, προσπάθησε να το εξηγήσει... Η πιο δημοφιλής εξήγηση είναι ότι η οικογένεια διαμορφώνει την προσωπικότητα. Το περιβάλλον του σπιτιού, η παρουσία αδελφών ή ακόμα και κατοικιδίων, οι αξίες και οι συμπεριφορές των γονιών, η ψυχική τους υγεία, όλα συντελούν στη διαμόρφωση του παιδιού.

Οι τρόποι με τους οποίους οι γονείς στηρίζουν τη σωματική, γνωστική και ψυχοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών τους, οι πολιτισμικές αντιλήψεις και στερεότυπα και οι πεποιθήσεις για τις διαφορές των φύλων καθοδηγούν τη συμπεριφορά των γονιών και την εξέλιξη των παιδιών τους.

Έτσι, σε πολλές κοινωνίες, η στιγμή της γέννησης θεωρείται καθοριστική. Για παράδειγμα, στην Κίνα τα παιδιά που γεννιούνται στη Χρονιά του Δράκου θεωρούνται προορισμένα για επιτυχία. Οι έρευνες δείχνουν ότι πράγματι αυτά τα παιδιά πετυχαίνουν υψηλότερες σχολικές επιδόσεις. Όχι επειδή συμβαίνει κάτι μαγικό, αλλά επειδή οι γονείς τους επενδύουν περισσότερους πόρους και προσδοκίες στην εκπαίδευσή τους. 

Ανάλογες πεποιθήσεις απαντώνται και στη Δύση. Στη Βρετανία, το παιδικό ποίημα «Monday’s Child», που χρονολογείται από τον 19ο αιώνα, συνδέει την ημέρα γέννησης με τον χαρακτήρα του παιδιού: της Δευτέρας είναι όμορφο, της Τρίτης όλο χάρη, της Τετάρτης γεμάτο λύπη, της Πέμπτης με μακρύ δρόμο μπροστά του, της Παρασκευής γεμάτο αγάπη, του Σαββάτου εργατικό και της Κυριακής όμορφο, σοφό και χαρούμενο.

Η τηλεοπτική σειρά «Wednesday» έφερε το ποίημα ξανά στο προσκήνιο. Το ερώτημα, όμως, είναι βαθύτερο: θα μπορούσαν τέτοιες αντιλήψεις να επηρεάζουν πραγματικά τον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά; Δηλαδή, πόσο πιθανό είναι οι γονείς να ανατρέφουν τα παιδιά τους με τέτοιο τρόπο, ώστε να εκπληρωθεί η «προφητεία»;

Για να δοθεί απάντηση, η SophievonStumm και οι συνεργάτες της μελέτησαν 2.236 παιδιά που γεννήθηκαν στη Βρετανία τη δεκαετία του ’90. Παρακολούθησαν την εξέλιξή τους από τα 5 έως τα 18 χρόνια, εξετάζοντας όλα τα χαρακτηριστικά που αποδίδει το ποίημα: ελκυστικότητα, σωματική χάρη, άγχος ή εσωστρέφεια, ακαδημαϊκές επιδόσεις, καλοσύνη, εργατικότητα. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η ημέρα γέννησης δεν σχετίζεται με την προσωπικότητα ή τις ικανότητες. Τα παιδιά της Τετάρτης δεν ήταν πιο θλιμμένα από τα παιδιά της Δευτέρας, ούτε τα παιδιά της Κυριακής πιο σοφά από τα υπόλοιπα.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

Εν κατακλείδι, όπως επισημαίνει η ερευνήτρια, τα παιδικά ποιήματα και τραγουδάκια περιέχουν «προφητείες» που δεν έχουν καμία επιστημονική βάση. Η ημέρα γέννησης δεν είναι το πεπρωμένο μας. Αυτό που καθορίζει το ποιοι γινόμαστε είναι ένας σύνθετος συνδυασμός βιολογικών, οικογενειακών και πολιτισμικών παραγόντων.