Κατανοώντας τον εφηβικό και νεανικό εγκέφαλο: Δεν σκεφτόμαστε λογικά μέχρι τα 25
30 September 2025, 10:00
Δεν έχει σημασία πόσο έξυπνος είναι ένας έφηβος καθώς το μέρος του εγκεφάλου του που αφορά στη λογική του δεν είναι πλήρως ανεπτυγμένο, και αυτό δεν πρόκειται να συμβεί μέχρι την ηλικία των 25 ετών περίπου. Στην πραγματικότητα, πρόσφατη έρευνα κατέληξε στο συμπέρασμα ότι οι εγκέφαλοι των ενηλίκων και των εφήβων λειτουργούν διαφορετικά. Οι ενήλικες σκέφτονται με τον προμετωπιαίο φλοιό, το «λογικό μέρος» του εγκεφάλου, το οποίο αξιοποιεί την κρίση και την επίγνωση των μακροπρόθεσμων συνεπειών. Οι έφηβοι επεξεργάζονται τις πληροφορίες, χρησιμοποιώντας την αμυγδαλή. Αυτό είναι το συναισθηματικό μέρος.
Σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο του Ρότσεστερ, στον εγκέφαλο των εφήβων, οι συνδέσεις μεταξύ του συναισθηματικού μέρους του εγκεφάλου και του κέντρου λήψης αποφάσεων εξακολουθούν να αναπτύσσονται—και όχι πάντα με τον ίδιο ρυθμό.
Τι πρέπει να κάνει ένας γονέας;
Σίγουρα, οι φίλοι είναι πολύ σημαντικοί για τους εφήβους, αλλά ο τρόπος που συμπεριφέρονται οι γονείς έχει σημαντική και μακροχρόνια επίδραση στα παιδιά. Η συζήτηση για τις συνέπειες των πράξεών τους μπορεί να βοηθήσει τους εφήβους να συνδέσουν την παρορμητική σκέψη με τα γεγονότα. Αυτό βοηθά τον εγκέφαλο να κάνει αυτές τις συνδέσεις συχνότερα.
Οι γονείς θα πρέπει να υπενθυμίζουν στους εφήβους ότι έχουν ικανότητες. Επιπλέον, καλό είναι να εξοικειωθούν με πράγματα που είναι σημαντικά για τους εφήβους. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι πρέπει να τους αρέσει η μουσική hip-hop, αλλά, δείχνοντας ενδιαφέρον για τα πράγματα με τα οποία ασχολούνται, τους δείχνουν ότι είναι σημαντικά και για εκείνους.
Ακόμη, θα πρέπει να ρωτούν τους εφήβους αν θέλουν να λάβουν απαντήσεις από αυτούς όταν συζητούν τα προβλήματά τους ή αν απλώς θέλουν να τους ακούσουν.
Επίσης, οι γονείς τείνουν να δίνουν συμβουλές για να προσπαθήσουν να διορθώσουν τα προβλήματα των παιδιών τους ή να επιρρίψουν ευθύνες. Αλλά αυτό μπορεί να αποθαρρύνει τους εφήβους από το να μιλήσουν ανοιχτά στους γονείς τους στο μέλλον. Αυτό που επιδιώκουμε είναι οι έφηβοι να νιώθουν συναισθηματικά ασφαλείς, ώστε να μπορούν να θεωρούν τους γονείς σημαντικό μέρος της ζωής τους.
Τέλος, είναι φυσιολογικό για τους εφήβους να μην έχουν καλή διάθεση κάποιες στιγμές – ακόμη και μερικές ημέρες. Ωστόσο, αν παρουσιαστεί σημαντική αλλαγή στη διάθεση ή στη συμπεριφορά που διαρκεί περισσότερο από 2 εβδομάδες, θα μπορούσε να σημαίνει ότι συμβαίνει κάτι άλλο – για παράδειγμα-, κατάθλιψη. Πολλά προβλήματα ψυχικής υγείας μπορεί να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της εφηβείας.
Αν ένας γονιός πιστεύει ότι το παιδί του μπορεί να έχει κατάθλιψη, καλό είναι να αναζητήσει όσο πιο γρήγορα γίνεται επαγγελματική θεραπεία για το παιδί. Η κατάθλιψη είναι μία σοβαρή πάθηση και, αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να αποβεί μοιραία, ειδικά στην εφηβεία.
Ο έφηβος χρειάζεται την καθοδήγηση των γονιών του, παρόλο που μπορεί να πιστεύει ότι δεν την έχει ανάγκη. Η κατανόηση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσεται μπορεί να βοηθήσει ένα γονέα να το στηρίξει, ώστε να γίνει ένας ανεξάρτητος, υπεύθυνος ενήλικας.
