Χρόνιο το πρόβλημα των ελλείψεων φαρμάκων στην ΕΕ
18 September 2025, 10:01

Οι ελλείψεις φαρμάκων αναδεικνύονται χρόνιο και οξύ πρόβλημα για την Ευρωπαϊκή Ένωση, με το 2023 και το 2024 να καταγράφονται ως οι χρονιές με τα περισσότερα κενά στην αγορά.
Σύμφωνα με νέα έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ), την περίοδο Ιανουαρίου 2022 – Οκτωβρίου 2024, σημειώθηκαν κρίσιμες ελλείψεις σε 136 φάρμακα μεταξύ των οποίων κοινά αντιβιοτικά, εμβόλια και θεραπείες για σοβαρές ασθένειες.
Όπως σημειώνεται, αν και τα μέτρα που έλαβε η ΕΕ τα τελευταία χρόνια είχαν θετική επίδραση, τα διαρθρωτικά προβλήματα παραμένουν.
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ), ενίσχυσε τον ρόλο του κυρίως κατά την πανδημία, ωστόσο εξακολουθεί να μην έχει επαρκείς εξουσίες σε περιόδους που δεν υπάρχει υγειονομική κρίση.
Επιπλέον, οι πληροφορίες που λαμβάνει από τη φαρμακοβιομηχανία για ελλείψεις είναι συχνά καθυστερημένες και ελλιπείς, δυσχεραίνοντας την έγκαιρη αντίδραση.
«Οι ελλείψεις φαρμάκων μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις για τους ασθενείς, να υπονομεύσουν τη δημόσια υγεία και να επιβαρύνουν οικονομικά ολόκληρες χώρες. Η ΕΕ χρειάζεται ένα αποτελεσματικό φάρμακο για να θεραπεύσει τις κρίσιμες ελλείψεις και να ξεριζώσει τα βαθύτερα αίτια τους», δήλωσε ο Klaus Heiner Lehne, μέλος του ΕΕΣ και επικεφαλής ελέγχου.
Βαθύτερα τα αίτια
Σύμφωνα με την έκθεση, τα βαθύτερα αίτια σχετίζονται με την εξάρτηση από τρίτες χώρες, κυρίως την Ασία, όπου έχει μεταφερθεί μεγάλο μέρος της παραγωγής αντιβιοτικών και παυσίπονων.
Παράλληλα, η έλλειψη συντονισμού μεταξύ των κρατών – μελών, που προχωρούν σε αποθεματοποίηση χωρίς συνεργασία, μπορεί να εντείνει τις ανισότητες και να προκαλέσει νέες ελλείψεις σε άλλες χώρες.
Νομοθετικές πρωτοβουλίες της Επιτροπή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει τη νέα φαρμακευτική νομοθεσία και την πράξη για τα φάρμακα κρίσιμης σημασίας, ωστόσο οι προτάσεις παραμένουν υπό διαπραγμάτευση.
Το ΕΕΣ προειδοποιεί ότι ακόμη και αν εγκριθούν, δεν αρκούν από μόνες τους να λύσουν το πρόβλημα, καθώς απαιτείται καλύτερη διαφάνεια, έγκαιρη αναφορά ελλείψεων και μεγαλύτερη δέσμευση της βιομηχανίας.
Αναφέρεται συγκεκριμένα πως η ενιαία αγορά φαρμάκων στην ΕΕ εξακολουθεί να είναι κατακερματισμένη, με διαφορετικές συσκευασίες και τιμές από χώρα σε χώρα.
Όπως σημειώνεται, η Επιτροπή δεν έχει λάβει τα κατάλληλα μέτρα για την άρση των διασυνοριακών εμπορικών φραγμών και ως εκ τούτου, δεν ήταν εύκολο να μετριαστούν οι ελλείψεις με αναδιανομή των φαρμάκων, ενδεχομένως.
Τέλος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δρομολογήσει αλλαγές στη νομοθεσία που θα μπορούσαν να βελτιώσουν την κατάσταση, ωστόσο το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο προειδοποιεί ότι οι παρεμβάσεις αυτές δεν αρκούν από μόνες τους, καθώς η έγκαιρη αναφορά ελλείψεων και η πραγματική δέσμευση της φαρμακοβιομηχανίας παραμένουν ζητούμενα.
Τζ. Σ.