Κενά στην ψυχική υγεία και ανάγκη θεσμικού πλαισίου
15 September 2025, 11:00

Η ψυχική υγεία αποτελεί θεμέλιο μίας υγιούς και λειτουργικής κοινωνίας, στην Κύπρο ωστόσο ο τομέας εξακολουθεί να παρουσιάζει σημαντικά κενά και ελλείψεις, με αποτέλεσμα οι πολίτες να στερούνται της απαραίτητης στήριξης, σύμφωνα με ανακοίνωση του Παγκύπριου Συνδέσμου Ψυχοθεραπευτών.
Στο πλαίσιο ενίσχυσης των υπηρεσιών, το Υπουργείο Υγείας παρουσίασε τον περασμένο Απρίλιο την πρώτη Εθνική Στρατηγική για την Ψυχική Υγεία, με στόχο την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την αναβάθμιση των δομών.
Η πρωτοβουλία χαιρετίστηκε από τον Σύνδεσμο, ο οποίος ωστόσο υπογράμμισε την ανάγκη να συμπεριληφθεί ένα ακόμη κρίσιμο στοιχείο: η νομική κατοχύρωση του επαγγέλματος του ψυχοθεραπευτή.
Σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο με τον Υπουργό Υγείας Μιχάλη Δαμιανό, ο Σύνδεσμος τόνισε ότι χωρίς θεσμικό πλαίσιο η στρατηγική κινδυνεύει να μείνει ελλιπής.
Η απουσία κανονισμών, σημείωσαν οι εκπρόσωποι του κλάδου, όχι μόνο υπονομεύει την αξιοπιστία των υπηρεσιών, αλλά εκθέτει σε κίνδυνο τους πολίτες που αναζητούν στήριξη.
Κενά και κίνδυνοι
Η έλλειψη νομοθετικής ρύθμισης αφήνει ανοιχτό το πεδίο σε οποιονδήποτε να αυτοπροσδιορίζεται ως «ψυχοθεραπευτής» ή «σύμβουλος ψυχικής υγείας», χωρίς τις απαραίτητες σπουδές ή κατάρτιση.
Το αποτέλεσμα είναι πολλοί πολίτες να κινδυνεύουν να βρεθούν στα χέρια μη ειδικευμένων ατόμων, με κίνδυνο να δεχθούν ακατάλληλες ή και επικίνδυνες πρακτικές.
Παράλληλα, οι πραγματικά καταρτισμένοι επαγγελματίες παραμένουν χωρίς θεσμική αναγνώριση και προστασία.
Η κατάσταση αυτή αποδυναμώνει και τον προληπτικό ρόλο της ψυχοθεραπείας, η οποία συμβάλλει στην ψυχική ανθεκτικότητα και στην αποτροπή εμφάνισης ή επιδείνωσης ψυχικών διαταραχών.
Οι συνέπειες δεν είναι μόνο κοινωνικές, αλλά και οικονομικές, καθώς σύμφωνα με στοιχεία του Our World in Data, το κόστος της ψυχικής ασθένειας στην Κύπρο ανήλθε το 2022 στο 7,4% του ΑΕΠ.
Ανάγκη για θεσμικό πλαίσιο
Ο Σύνδεσμος επισημαίνει ότι η θέσπιση ενός ολοκληρωμένου νομοθετικού πλαισίου αποτελεί επιτακτική κοινωνική ανάγκη.
Μία σύγχρονη νομοθεσία, όπως υπογραμμίζεται, θα πρέπει να διασφαλίζει ότι μόνο επαγγελματίες με κατάρτιση μπορούν να ασκούν ψυχοθεραπεία, να προστατεύει τους επαγγελματικούς τίτλους, να θέτει κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να προβλέπει διαδικασίες παραπόνων και τακτικούς ελέγχους.
Παράλληλα, η Κύπρος μπορεί να αντλήσει παραδείγματα από χώρες όπως η Αυστρία, η Γερμανία, η Γαλλία, η Σουηδία και η Φινλανδία, όπου εφαρμόζονται ήδη αποτελεσματικά ρυθμιστικά πλαίσια.
Συνεργασία και προοπτική
Ο Παγκύπριος Σύνδεσμος Ψυχοθεραπευτών δηλώνει έτοιμος στην ανακοίνωση του να συνεργαστεί με το Υπουργείο Υγείας και όλους τους αρμόδιους φορείς, ώστε να διαμορφωθεί ένα νομοθετικό πλαίσιο που θα ανταποκρίνεται στα ευρωπαϊκά πρότυπα και θα θωρακίζει την ψυχική υγεία στην Κύπρο.
Όπως τονίζεται, μόνο μέσα από θεσμική ρύθμιση μπορεί να προστατευθεί το κοινό, να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη στον κλάδο και να τεθούν τα θεμέλια για ένα σύγχρονο, ασφαλές και αξιόπιστο σύστημα ψυχικής υγείας.