Η GenAI αλλάζει το 25% των θέσεων εργασίας

Το 25% των επαγγελμάτων παγκοσμίως ενδέχεται να επηρεαστεί από την παραγωγική τεχνητή νοημοσύνη (GenAI), σύμφωνα με έκθεση της ILO-NASK (Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας- Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας της Πολωνίας).

Επισημαίνεται ωστόσο, ότι αυτό δεν σημαίνει άμεση απώλεια θέσεων εργασίας, αλλά κυρίως μετασχηματισμό των καθηκόντων.

Η έκθεση, με τίτλο «Παραγωγική Τεχνητή Νοημοσύνη και Εργασία: Ένας Αναθεωρημένος Παγκόσμιος Δείκτης Επαγγελματικής Έκθεσης», παρουσιάζει την πιο εκτενή αξιολόγηση έως σήμερα για τις πιθανές επιπτώσεις της GenAI στην απασχόληση.

«Δημιουργήσαμε ένα εργαλείο βασισμένο σε πραγματικές θέσεις εργασίας, συνδυάζοντας ανθρώπινη γνώση, αξιολογήσεις ειδικών και μοντέλα παραγωγικής τεχνητής νοημοσύνης», δήλωσε ο Pawel Gmyrek, ανώτερος ερευνητής της ILO και επικεφαλής της μελέτης.

Τόνισε ότι «πρόκειται για μια αναπαραγώγιμη μεθοδολογία που μπορεί να βοηθήσει τις χώρες να αξιολογήσουν με ακρίβεια τον κίνδυνο»,

Η έκθεση εισάγει νέες «κλίμακες έκθεσης», που κατατάσσουν τα επαγγέλματα ανάλογα με το επίπεδο επίδρασης της GenAI, με τις κατηγορίες αυτές να διαχωρίζουν τα επαγγέλματα που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο πλήρους αυτοματοποίησης από εκείνα που είναι πιθανό να μετασχηματιστούν μέσα από τροποποιήσεις των καθηκόντων τους.

Σύμφωνα με τα ευρήματα, το 25% των θέσεων εργασίας παγκοσμίως βρίσκονται σε επαγγέλματα που είναι δυνητικά εκτεθειμένα στην τεχνολογία, με το ποσοστό να αυξάνεται στο 34% στις ανεπτυγμένες οικονομίες.

Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλεί η αυξημένη έκθεση των γυναικών, καθώς σε χώρες υψηλού εισοδήματος, το 9,6% των γυναικών απασχολείται σε θέσεις υψηλού κινδύνου, έναντι μόλις 3,5% των ανδρών.

Τα διοικητικά και γραμματειακά επαγγέλματα εμφανίζουν τη μεγαλύτερη έκθεση στις δυνατότητες της GenAI, λόγω της ευκολίας με την οποία μπορούν να αυτοματοποιηθούν πολλές από τις αρμοδιότητές τους.

Αυξημένο επίπεδο έκθεσης καταγράφεται επίσης σε ψηφιακά γνωστικά επαγγέλματα, όπως εκείνα που σχετίζονται με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, την ανάπτυξη λογισμικού και τις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες.

Παρά τις δυνατότητες αυτοματοποίησης, η έκθεση υπογραμμίζει ότι η πλήρης αντικατάσταση εργαζομένων από την τεχνητή νοημοσύνη παραμένει περιορισμένη, καθώς πολλές εργασίες, αν και πλέον μπορούν να εκτελούνται πιο αποτελεσματικά, εξακολουθούν να απαιτούν ανθρώπινη παρέμβαση.

Καταληκτικά, η μελέτη τονίζει ότι οι πολιτικές ψηφιακής μετάβασης θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του αντίκτυπου της GenAI στην εργασία.

Η επιτυχία αυτών των πολιτικών θα εξαρτηθεί από την ικανότητα προσαρμογής των εργαζομένων στις νέες τεχνολογικές συνθήκες, αλλά και από τη διασφάλιση της ποιότητας της εργασίας σε ένα ραγδαία μεταβαλλόμενο επαγγελματικό περιβάλλον.

Ο Marek Troszyński, ανώτερος εμπειρογνώμονας του NASK και συν-συγγραφέας της μελέτης, επισήμανε ότι «ο δείκτης αυτός εντοπίζει τα πεδία όπου η GenAI θα έχει τη μεγαλύτερη επίδραση», και πως «το επόμενο βήμα είναι η εφαρμογή του στα εργατικά δεδομένα της Πολωνίας».

Κάλεσμα για πολιτική δράση

Η έκθεση υπογραμμίζει ότι τα ευρήματα αφορούν δυνητική έκθεση και όχι άμεσες απώλειες θέσεων, και πως παράγοντες όπως τεχνολογικοί περιορισμοί, υποδομές και δεξιότητες θα καθορίσουν την ταχύτητα και την κλίμακα εφαρμογής ανά χώρα και τομέα.

Οι συντάκτες της έκθεσης, καλούν τις κυβερνήσεις, τους εργοδότες και τις συνδικαλιστικές οργανώσεις να προωθήσουν κοινωνικό διάλογο ώστε να σχεδιάσουν προληπτικές, δίκαιες και χωρίς αποκλεισμούς πολιτικές, με στόχο την προστασία της απασχόλησης και την ενίσχυση της παραγωγικότητας.

Απολαμβάνετε το περιεχόμενο μας? Εγγραφείτε στο newsletter μας!

«Είναι εύκολο να παρασυρθούμε από τον ενθουσιασμό για την τεχνητή νοημοσύνη, ωστόσο χρειαζόμαστε σαφήνεια και πλαίσιο, καθώς αυτός ο δείκτης δίνει τη δυνατότητα στις χώρες να αξιολογήσουν την έκθεσή τους και να προετοιμάσουν την αγορά εργασίας για ένα δικαιότερο ψηφιακό μέλλον», δήλωσε η Janine Berg, ανώτερη οικονομολόγος της ILO.

Του Λοΐζου Ττοφαλλή