Διπλοπληρώνουμε για αφαλατωμένο νερό
18 September 2025, 16:29

Σε σοβαρή καταγγελία ότι διπλοπληρώνουμε χιλιάδες κυβικά μέτρα αφαλατωμένου νερού που παράγονται από την μονάδα της ΑΗΚ προέβη η Ελεγκτική Υπηρεσία, την ώρα που η λειψυδρία τείνει να καταστεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της χώρας και λαμβάνονται αυστηρά μέτρα για την σπατάλη νερού.
Συγκεκριμένα, κατά την σημερινή αυτεπάγγελτη εξέταση θέματος για τον κόστος συντήρησης των φραγμάτων παγκύπρια, ο εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας Άκης Κίκας, ενημέρωσε ότι περίπου 60 χιλ. κυβικά μέτρα νερού, αφαλατώνονται καθημερινώς από την ΑΗΚ στο Βασιλικό και αντί να διοχετεύονται απευθείας σε δίκτυο ύδρευσης, λόγω έλλειψης αγωγών, διοχετεύονται στον νότιο αγωγό.
Ως αποτέλεσμα, σύμφωνα με την καταγγελία της ελεγκτικής υπηρεσίας, το νερό αυτό αναμειγνύεται με χώμα και υποχρεωτικά καθαρίζεται εκ νέου στο διυλιστήριο Τερσεφάνου.
Ο κ. Κίκας δήλωσε ότι η συγκεκριμένη πρακτική ακολουθείται εδώ και περίπου δέκα χρόνια, σημειώνοντας πως μόνο ένα μικρό ποσοστό του νερού που αφαλατώνεται διοχετεύεται σε αγωγούς.
Ο εκπρόσωπος της Ελεγκτικής Υπηρεσίας τόνισε ότι ουσιαστικά διπλοπληρώνουμε για την αφαλάτωση νερού.
Χάνεται νερό και από τα φράγματα
Σημείωσε επίσης ότι αντίστοιχο πρόβλημα, με την έλλειψη αρδευτικών δικτύων, παρατηρείται και σε φράγματα.
Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε ότι στο φράγμα Σολιάς, με χωρητικότητα 4 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων, δεν υπάρχει αρδευτικό δίκτυο και το νερό διοχετεύεται μέσω ανοικτών καναλιών, με αποτέλεσμα σημαντικές ποσότητες να χάνονται.
Επίσης ανάλογα προβλήματα παρατηρούνται και σε άλλα φράγματα, όπως αυτό της Κλήρου.
Οι αναφορές προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του προέδρου και των μελών της κοινοβουλευτικής επιτροπής, οι οποίοι τόνισαν ότι η κατάσταση είναι απαράδεκτη και πως θα πρέπει άμεσα να ληφθούν διορθωτικά μέτρα, ιδίως δεδομένων των δύσκολων υδατικών συνθηκών που βιώνει η χώρα.
Ο πρόεδρος της Επιτροπής Ελέγχου Ζαχαρίας Κουλίας, με αφορμή την απώλεια 1,5 εκατ. κυβικών μέτρων νερού στον Μαυροκόλυμπο στην Πάφο, ανέφερε ότι η κατάσταση στα φράγματα είναι τραγική.
Πρόσθεσε πως πρέπει να στελεχωθεί η υπηρεσία για συντήρηση των φραγμάτων, σημειώνοντας πως σήμερα διαθέτει μόνο ένα μηχανικό.
Ο κ. Κίκας ανέφερε σε σχέση με τα φράγματα ότι η έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων θα δημοσιευθεί στα τέλη Σεπτεμβρίου. Μιλώντας για την ασφάλεια των φραγμάτων, είπε ότι αυτή διέπεται από νόμο που ψηφίστηκε το 2010. Σημείωσε ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία, σε έλεγχό της το 2016, διαπίστωσε σοβαρές ελλείψεις στη συντήρηση των φραγμάτων. Δεν υπήρχαν επιβλέποντες μηχανικοί, ενώ θα έπρεπε, βάσει νόμου, επεσήμανε.
Παράλληλα, ο κ. Κίκας είπε ότι αδυναμίες καταγράφονται και σε εκθέσεις του ΤΑΥ το 2023 και το 2024, όπως για παράδειγμα η ανεπαρκής συντήρηση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού των φραγμάτων και η εγκατάλειψη των οργάνων παρακολούθησης των φραγμάτων.
Ακόμη, σημείωσε ότι υπάρχουν 15 ιδιωτικά φράγματα, των οποίων η κατασκευή δεν έχει εναρμονιστεί με τη νομοθεσία. Είπε ακόμη ότι «τα πιο επικίνδυνα φράγματα είναι της Ταμασού, της Γερμασόγειας και των Πολεμιδιών», προσθέτοντας ότι η Ελεγκτική Υπηρεσία εισηγήθηκε να δημιουργηθεί χάρτης κινδύνου πλημμύρας φραγμάτων.
Θα πρέπει να υπάρξει ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης φραγμάτων, ανέφερε, επισημαίνοντας ότι η γνώση των ειδικών θα πρέπει να καταγραφεί σε εγχειρίδια.
Η Έλενα Φοινικαρίδου, Αναπληρώτρια Γενική Διευθύντρια του Τμήματος Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ),ανέφερε ότι το πάγωμα των προσλήψεων είχε ως αποτέλεσμα η γνώση να μεταφερθεί αποσπασματικά.
Απαντώντας σε ερώτηση του Ζαχαρία Κουλία για τη χωρητικότητα των φραγμάτων, η Στέλλα Πατσάλη, προϊσταμένη της Υπηρεσίας Ασφάλειας Φραγμάτων του ΤΑΥ, είπε ότι η χωρητικότητα του φράγματος του Κούρη είναι 115 εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού, του Ασπρόκρεμμου 51, της Ευρέτου 24, της Κανναβιού 18, του Διπόταμου, της Καλαβασού και των Λευκάρων 45 (αθροιστικά) και της Γερμασόγειας 13.
Ο Ζαχαρίας Κουλίας ζήτησε από το ΤΑΥ να υποβάλει ολοκληρωμένη έκθεση με τις ανάγκες του, καθώς και έκθεση συντήρησης των φραγμάτων, με την κ. Φοινικαρίδου να λέει ότι η έκθεση θα υποβληθεί στη Βουλή στο τέλος του μηνός.
Δηλώσεις βουλευτών
Σε δηλώσεις του μετά τη συνεδρία της Επιτροπής, ο κ. Κουλίας, ανέφερε ότι «η κατάσταση είναι όντως δραματική για τα φράγματα». «Σήμερα είναι αδήριτη ανάγκη να συντηρηθούν τα επικίνδυνα φράγματα τα οποία είναι πάνω από κατοικημένες περιοχές. Αν - ο μη γένοιτο - κάποιο φράγμα σπάσει, θα θρηνήσουμε ζωές», τόνισε.
Την ίδια ώρα, κάλεσε την Κυβέρνηση, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και την Υπουργό Γεωργίας «να αναλάβουν δράση πάραυτα».
Η βουλεύτρια του ΔΗΣΥ, Ρίτα Σούπερμαν, δήλωσε ότι «η τεχνογνωσία στο θέμα της συντήρησης (των φραγμάτων) έχει πλέον εκλείψει, αφού οι εξειδικευμένοι λειτουργοί είτε έχουν αφυπηρετήσει είτε έχουν μετακινηθεί σε άλλα τμήματα».
«Το αποτέλεσμα είναι σήμερα αρκετά φράγματα να χρήζουν άμεσης συντήρησης, αλλά και οι κοινότητες να αντιμετωπίζουν προβλήματα πλημμύρας, ενδεχομένως», πρόσθεσε.
Ο βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, δήλωσε ότι «από το 2015 μέχρι σήμερα κανένας δεν ένιωσε την ευαισθησία να οργανώσει ή να χτίσει ξανά την ομάδα συντήρησης των φραγμάτων, με αποτέλεσμα να έχουμε τεράστιες απώλειες από τα φράγματα».
Κληθείς να σχολιάσει την αναφορά του εκπροσώπου της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για τη διπλή διύλιση του αφαλατωμένου νερού, ο κ. Τρυφωνίδης είπε ότι αυτό είναι «εγκληματικό», σημειώνοντας ότι «ο Γενικός Ελεγκτής θα πρέπει να κάνει σχετική έκθεση για αυτό το θέμα και να αναλάβουν και τις ευθύνες τους και οι πολιτικοί προϊστάμενοι». «Αν υπάρχουν υπηρεσιακές αμέλειες, να συσταθεί επιτροπή για απόδοση αυτών των τεράστιων ευθυνών την ώρα που αντιμετωπίζουμε σοβαρότατο υδατικό πρόβλημα στη χώρα μας», κατέληξε.
Της Ελένης Χαραλάμπους
Tags: αφαλατώσεις, φράγμα